Канаттуулар 7-класс

Тема:Азыркы кездеги канаттуулардын чоң топтору жана түркүмдөрү 7-класс Мугалими:Ташманбетова Айнура

Сабактын максаты: 1)Канаттуулардын чоң топтору жана түркүмдөрүнүн негизги белгилерин өздөшүрүү. 2)Канаттулар боюнча экологиялык түшунүккө ээ болуу.

Жер жүзундо канатттулардын 9 минге жакын турлөру бар.Кыргызстанда алардын 368ге жакын түрлөрү белгилүү

Канаттуулар классы

Пингвиндер түркүмү

Жалпак төштүүлөр түркүмү

Кыр төштүүлөр түркүмү

Пингвиндер түркүмү.Жашаган аймагы Антарктида,Түштүк Америка,Австралия,Африка жээктери.ПИнгвиндердин 20га жакын түрлөрү бар.Пингвиндердин ичинен эң чоңу император пингвини.Өмүрүнүн көбүн сууда өткөрүшөт. Азыгы:балыктар жана сууда жашаган майда жандыктар

Жалпак төштүүлөр түркүмү

.Түштүк Африка,Австралияда,Жаңы Зеландияда тараган.Учууга жөндөмсүз,чөп менен азыктанышат.Өкүлдөрү:Африка төө кушу,эму,киви

Эму.Австралияда кездешет.Салмагы 40-50 кг.7-8ге чейин жумуртка тууйт.Жумурткасын эркеги басып чыгарат.Сууда жакшы сүзөт

Африка төө кушу.Салмагы 80 кг.Боюнун узундугу 3метрге жетет.Африка чөлдөрүндө жашайт.70 жыл жашайт.Жүнү,жумурткасы,эти үчүн адамдар колдо багышат

Киви.Жаңы Зеландияда жашайт.Самагы 2-3 кг.Канаты,куйругу жок.Мөмө-жемиштер менен азыктанат.50-60-жыл жашайт

Кыр төштүүлөр түркүмү

Каз сымалдар түркүмү

Кунас сымалдар түркүмү

Турна сымалдар түркүмү

Үкү сымалдар түркүмү

Таранчы сымалдар түркүмү

Жырткыч канаттуулар түркүмү

Тоңкулдактар түркүмү

Тоок сымалдар түркүмү

Канаттуулардын мааниси

Жаратылыштагы мааниси

Адамдын жашоосундагы мааниси

1)Жаратылыштын көркү

Канатттулардын үндөрү,кооз куш жүндөрү,жүрүм-турумдары жана адамча үн чыгаруусу адамды кубантат

2)Токой канаттуулары зыяндуу курт-кумурска сымалдардын санын 40-75% төмондөтөт

Тоок,өрдөк ж.б. Канаттуулар эти,жумурткасы учүн колго багылат.

3)Жырткыч канаттуулар зыяндуу кемирүүчүлөрдү жок кылат

Канатттулардын кыгы жер семирткич катары пайдаланылат

4)Өсүмдуктөрдү чаңдаштырат.М:колибри

5)Өлгөн жаныбардын калдыктары менен азыктанган канаттуулар санитардык ролду аткарышат.М:жору,кузгун,карга

6)Куштар зыяндуу отоо чөптөрдүн уруктары менен азыктанып аларды азайтышат

7)Куштар өсүмдүктөрдүн уруктарын таратышат

1985-жылы чыккан Кыргызстандын кызыл китебине канаттуулардын 20 түрү киргизилген.2006-жылы чыккан кызыл китебине 57 канаттуу киргизилген

Үй тапшырма:33,34& окуу. Суроолорго жооп берүү 1)Кыр төштүүлөрдүн башка канаттуулардан кандай айрымасы бар? 2)Кыргызстандын Кызыл китебине кайсы канаттуулар кирет?