Кандын элементардык бирдиги-тромбоциттер

Сабактын темасы: Тромбоциттер

Сабактын максаты: Окуучуларга тромбоциттердин т\з\л\ш\н, кызматын, пайда болуушун жана кандын уюшундагы орду жөнүндөг\ билимдерин, билгичтиктерин жана көндүмдөрүн калыптандыруу, аларды адепт\\л\ккъ тарбиялоо менен окуучулардын логикалык ой жүгүртүүсүн өнүктүрүү.

Сабактын милдеттери:

а) билим берүүчүлүк: Тромбоциттердин т\з\л\ш\н, кызматын, пайда болуушун жана кандын уюшундагы орду жън\ндъг\ билимдерди, билгичтиктерди, көндүмдөрдү окуучуларга калыптандыруу;

б) тарбия берүүчүлүк: Окуучулардын инсандык сапаттарын калыптандыруу, б.а. эмгекке, адептүүлүккө, этикага, маданияттуулукка, гумандуулукка тарбиялоо;

в) ънүктүрүүчүлүк: Окуучулардын тромбоциттердин т\з\л\ш\н, кызматын, пайда болуушун жана кандын уюшундагы орду жөнүндөгү илимий көз карашын, акылын жана логикалык ой жүгүртүүсүн өнүктүрүү;

Сабактын тиби: материалдын мазмунун ачып берүү.

Сабактын жүрүшү:

1.Уюштуруу; Саламдашу, жоктоо, аудиториянын атмосферасына кънул бъл\\, окуучуларга логиалык суроолорду бер\\.

2. Мурунку түшүнүктөрдү калыптандыруу;

2.1. Окуучуларды топторго иштет\\;

1-2 топ; Таблицаны толтургула;

1-2 топ; Поли чудес ;

А дамда канды уютуудагы негизги кандын формалдуу элементи ;

3.Мурунку түшүнүктөр менен кийинки түшүнүктөрдү байланыштыруу

Балдар биз силер менен откон сабакта кандын формалдуу элементтери эритроцит, лейкоцит жана кан топторун, адамды ар кандай оорулардан коргогон коргонуу системасын – иммунитетти оттук.

Б\г\н болсо биз силер менен кандын дагы бир бир формалдуу элементи тромбоцитти ъттоб\з. Кандын кантип уюшун эмне себептен уюшун окуп уйронобуз.

4.Жаёы тема: Тромбоциттер

План 1. Тромбоциттер жън\ндъ жалпы т\ш\н\к; 2.тромбоциттердин кандын уюшундагы орду

4.1 Тромбоциттер жън\ндъ жалпы т\ш\н\к;

Темадагы негизги терминдер

• Тромбин - активдуу белок – фермент.

•  Фибриноген – белок, кандын плазмасында эрийт, бойрокто пайда болот.

•  Фибрин –белоктун жипчеси, кандын плазмасында эрибейт (тромб).

Тромбоциттер  – ( греч тил . «тромбос» - пробка, сгусток - т\зс\з ) ядросуз , формасы тегерек жэ с\йр\

Тромбоциттердин кълъм\
2- 3мкм чейин .
Алар жиликтин кызыл чучугунда пайда болуп 1 мл кандагы саны – 250000-400000 чейин жетет.

Тромбоциттер 5-7 к\н жашайт.
Алардын къб\ кък боордо, боордо, ъпкъдъ сакталып керек болгон учурда канга кошулат.

Тромбоциттердин негизги кызматы- кандын уюшун камсыз кылуу.

• Кан тамырлардын керегеси бузулган жерине тромбоциттер чогулуп, бири-бирине жабышып, бузулушат.

• Ошол убактта кандын плазмасынан ъзгъчъ фермент бъл\нъп чыгат жана ан чыккан жерде жыш торчонун пайда болушуна алып келет

Ал торчо сууда эрибеген белок-фибрин жипчелеринен турат. Фибрин болсо кандын плазмасынын эр\\ч\ белогу фибриногенден пайда болот. Торчонун арасынан эритроцимттер, лейкоциттер, тромбоциттер ътъ албай топтолуп-уюктуу тромду пайда кылат. Тромбом болсо кандын агашын токтотуп, жарадар жерди б\тъйт.

Бышыктоо:

1-топ; Венддин диаграммасы

2-топ таблицаны толтургула.

6. Балоо; Окуучуларын чогулткан корточкаларына жана сабакка катышуусуна, тартибине карап балоо.

7. Уйго тапшырма: тъмъндъг\ суроолорду интернетти пайдаланып таап келгиле.

1. Кан дын уюшунун начарлыгы эмнеде байкалат?

2. Гемофилия-деген эмне?

6