Химия сабағында интерактивті әдістер негізінде оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру

Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі

Ы. Алтынсарин атындағы Арқалық мемлекеттік педагогикалық институты

Жаратылыстану және ақпараттандыру факультеті

Химия, биология және география кафедрасы

ХИМИЯ САБАҒЫНДА ИНТЕРАКТИВТІ ӘДІСТЕР НЕГІЗІНДЕ ОҚУШЫЛАРДЫҢ АҚПАРАТТЫҚ МӘДЕНИЕТІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ

Ғылыми жетекші, аға оқытушы Досмагулова Қ.Қ. 5В011200 – химия 4 курс студенті Жолдасбекова Н.Ж.

  Арқалық, 2016

Өзектілігі :

Оқу үрдісінің өнімділігін артыратын оқушылардың ақыл – ой кемелділіктерін, өз жетістіктерін сезінетіндей қолайлы жағдай тудыру. Сонымен бірге интерактивті әдістерді қолдана отырып химия сабағын оқытуда, мұғалім белсенділігін оқушы белсенділігімен алмастырып, оңтайлы ететін жағдай туғызу

Зерттеудің мақсаты:

Химия сабағын интерактивтік әдістер негізінде оқыта отырып оқушылардың ақпараттық мәдениетін қалыптастыру.

Зерттеудің міндеттері:

• оқыту үрдісіне заманауи педагогикалық технологияларды енгізу мәселелері бойынша оқу-әдістемелік және педагогикалық әдебиетті сараптау;
• интерактивті және компьютерлік технологияларды қолдана отырып 9-сыныпта «Электролиттік диссоциация теориясы» тақырыбын оқытудың әдістемесін құрастыру;
• зерттеу әдістемесінің тиімділігіне педагогикалық зерттеу жасау.

ЗЕРТТЕУ НЫСАНЫ: ОҚО, Отырар ауданы, Қарғалы ауылы, С.Ерубаев атындағы жалпы орта мектебі

Оқу үрдісінде қолданылатын

интербелсенді әдістер

Миға шабуыл

Тренинг

Кейс-стади

Іскерлік,

рольдік ойындар

TBL

Тестілеу

Түрлі әдістерді пайдалану арқылы сабақтың нақты мәнін терең ашуға көмектеседі

Оқушылардың барлығын сабаққа қатыстыруға мүмкіндік туады

Оқушылардың барлығын бағалауға мүмкіндік аламыз.

ИНТЕРАКТИВТІ ТЕХНОЛОГИЯЛАР

Әр оқушының білім деңгейін анықтауға мүмкіндік береді

Оқушыларды ізденіске баулып, өз бетінше жұмыс істеуге үйретеді

Оқу үрдісіндегі компьютерлік технологиялар

Оқу үрдісіндегі ақпараттық технологиялардың тағайындалуы (сабақта)

Таным құралы

Компьютерлік технологиялардың оқушылар білімінің қалыптасуына әсері

Оқушылар білімін бақылау мен есепке алу құралы

Танымдық қызметтің жетілуі

Оқу материалын толық көлемінде меңгеру

Көрнекілік құралы

Сабақтың мақсатын ұғыну

Ақпарат көзі

Зерттеліп жатқан материалды жүйелендіру мен жалпыландыру құралы

Сабақта оқу қызметін іске қосу

Химиялық экспериментті демонстрациялау құралы (виртуалды зертхана)

Шығармашылық қабілеттерді дамыту

Оқушылардың интеллектуалды мүмкіндіктерін дамыту

Ақпаратты тасымалдау құралы

Оқыту үрдісінің эффективтілігі мен сапасын жоғарылату

Оқушылардың ізденіс қызметін белсендіру құралы

Ақпарат көлемін арттыру

«Электролиттік диссоциация теориясы» тақырыбы. СТО технологиясы

Тақырыпты зерттеу барысында демонстрациялық химиялық экспериментті және компьютерлік технологияларды пайдаланумен жүргізілді. Сабақ үш кезең бойынша тұрды:

ШАҚЫРУ-ҰҒЫНУ-РЕФЛЕКЦИЯ

Сыни ойлау технологиясын қолданумен жүргізілетін

сабақтың технологиялық сатылары

ҰҒЫНУ:

• жаңа ақпаратты алу;
• оқудың алға қойылған мақсаттарын жүзеге асыру

ШАҚЫРУ:

• оқушыларды көкейкестендіру;
• жаңа ақпаратты алуға қызығушылықты ояту;

3 саты

1-саты

2 саты

РЕФЛЕКСИЯ:

ойлану, жаңа білімнің туындауы;

• оқушымен оқудың жаңа мақсатын қою;
• оқушы мен оқудың өз мақсаттарын алға тарту

«Электролиттік диссоциация теориясы» тақырыбы бойынша

1-ші сатысында келесідей сұрақтар орын алды

1. Ионды және ковалентті байланысты қосылыстардың ерекшеліктері

2. Қышқыл және негіз теориясы

3. Электролиттік диссоциация теориясының негізгі қағидалары

«Электролиттік диссоциация теориясы» тақырыбы бойынша 2-ші сатысында тест сұрақтары қойылды

1. Келесі заттар арасында реакцияны жүзеге асыруға болмайды:

А) мырыш гидроксиді мен натрий гидроксиді;

В) азот қышқылы мен калий карбонаты;

Г) кальций сульфаты мен натрий хлориді;

Д) натрий карбонаты мен кальций хлориді;

2. Суға қосқанда оның электрөткізгіштігін өзгертпейтін зат:

А) Сірке қышқылы;

В) күміс хлориді;

Г) күкірт қышқылы;

Д) калий хлориді.

3. Ерітіндіде бір уақытта бола алмайтын иондар:

А) К + , Н + , NO 3- , SO 4 2-

В) Н 3 O + , Са 2+ , Сl - , NO 3-

Г) Ва 2+ , Аg + , ОН - , F -

Д) Мg 2+ , Н 3 О + , Вr - ,СI -

Эксперимент үрдісінде зейінді шоғырландыру үшін, кейс- стади әдіс – тәсілін қолдана отырып, оқушылардың алдына мәселелік сұрақтар қойып, пікір талас тудыру

1. Не себепті күн күркіреген кезінде судың ішінде болуға болмайды?

2. Дистилденген су тоқ көзін өткізе ма?

3. Құбыр суы мен дистилденген судың айырмашылығы бар ма?

Сабақтың соңғы сатысында – рефлексияда, «БББ» әдісін пайдаланылды. Оқушылар «бұрыннан білгендерін» және «жаңадан білгендерін» салыстырады, өздерінің қателерін түзетеді және үшінші «Мен жаңадан не білдім?» ұяшығын толтырады. Қойылған сұрақтар:

1. Сендердің болжамдарының қайсысы расталды?

2. Қайсысы расталмады?

3. Жаңадан не білдіңдер?

4. Сабақта барлық мәселелер ашылды ма?

Ұғыну сатысында алынған білімдерді пайдалана отырып, олар өздерінің бұрыс болжамдарын өз бетімен түзетеді

.

Рефлексия сатысын ұйымдастыру үрдісінде, бекіту үшін біз материалдың меңгерілу деңгейін

тексеруге ғана емес, оқушылардың тұлғалық қасиеттерін жетілдіруге (зейін, логика, ес,пайымдау)

мүмкіндік беретін компьютерлік дидактикалық карточкалар пайдаланылды

.

Визуалды бақылау нәтижелері

«Электролиттік диссоциация теориясы» тақырыбын оқытуды аяқтаған соң, алынған ақпараттың меңгерілу деңгейін анықтау үшін:

1. Тесттік бақылау

2. Жазбаша жұмыс жүргізілді.

3. Сұрақ-жауап

4. Таратпа материалдары

5. Топтық сұхбат

Салыстырмалы көрсеткіштер

Сабақтың 1-ші сатысы

Тапсыр малар

Бақ. оқ.

Тест тап-сыр-мала-ры

25

саны

%

Дидак-тикалық карточ-калар

33%

Экс. Оқушы

Сабақтың 2-ші сатысы

саны

27

%

Топ-тық сұхбат

12

25

63%

14

Тест тап-сырмала-ры

25

Дидак-тикалық карточ-

калар

12

27

63%

Сабақтың 3-ші сатысы

27

Топтық

25

14

82%

Тест

сұхбат

25

27

тап-

65%

сырмала

Дидактикалық карточ-

27

ры

12

Топтық сұхбат

калар

86%

14

25

27

Сауалнама мен тест жүргізу ерекшеліктері

Әдіс

Қолдану

Тест

Тиімділігі

Сұрақтар тізімін, жауаптарды дәйекті түрде жазу

Тренинг

- жауап беруден бұрын ойлануға мүмкіндік береді;

Тапсырмалар беріледі

• бірізділік орнайды;
• креативтік-шағармашылық ізденулеріне мүмкіндіктер туындайды

-интербелсенділікті арттырады;

-ойын ашық жеткізуге мүмкіндік береді

С. Медниктің жеке ассоциациялар тесті

Бөлім 1

Стимулдер- сөздер

Жауаптардың стереотиптері

Салқын, түссіз, дәмсіз

Кино, емтихан, әскери

Су

Кездейсоқ, адам, көше

Билет

Қиын, өткен, алтын

Кездесу

Қағаз, қазақша, жаңалықтар

Уақыт

Газет

Бөлім 2

«Электролиттік диссоциация теориясы » тақырыбын оқытудың әдістемесі бойынша жасалған тапсырма

Стимулдер – сөздер

Жауаптардың стереотиптері

әлсіз, күшті, бей

қышқыл, негіз, диссоциация

электролиттер

сольват, гидрат, кристаллогидрат

теория

қышқыл, негіз, тұз

қосылыстар

Н + , ОН - , СІ -

ерітінділері

иондар

Бағалау критерийі

Ассоциациялар саны

мұндағы X – жауаптардың жалпы саны; Y – тапсырманың жалпы саны

А. С. Лачинстің «Ойлаудың иілгіштігі» әдісі

Бақылау ойлау қабілетінің иілгіштігі мен сезімталдығын анықтайды

Тапсырманы өңдеу және сараптау

1. Әр тапсырмадағы жазылған әріп сандарын есептейміз: М 1 , М 2 , М 3 , М 4 .

2. Үш тапсырма үшін орташа мәнін есептейміз:

3. Креативті иілу коэффициентін анықтаймыз:

Бақылау тобында

К иіл =

=

= 0,48 (психологиялық тапсырма бойынша)

К иіл =

= 0,61 (оқу материалы бойынша)

=

К иіл =

( психологиялық тапсырма бойынша)

= 0,58

=

К иіл =

= 0,80 (оқу материалы бойынша)

=

ҚОРЫТЫНДЫ

1. Оқыту үрдісіне заманауи педагогикалық технологияларды енгізу мәселелері бойынша оқу-әдістемелік және психология-педагогикалық әдебиетке талдау жүргізілді;

2. «Электролиттік диссоциация теориясы», тақырыбына жүргізілген зерттеу бойынша, интерактивті және компьютерлік технологияларды пайдалану арқылы оқушылардың танымдық белсенділігін іске қосуға бағытталған, сабақ жүргізудің әдістемесі құрастырылды;

3. Әдістеменің эффективтілігіне педагогикалық зерттеу жүрізілді;

4. Жүргізілген эксперименталды-педагогикалық зерттеу нәтижелері, «Электролиттік диссоциация теориясы», «Ерітінділер» тақырыптарын зерттеуде интерактивті және компьютерлік технологияларды қолдану, зерттеліп жатқан материалды эффективті меңгеру үшін жағдайлардың қалыптасуына мүмкіндік берді.

Интерактивті оқыту тенденциялары білім, білік және дағдылар жүйесінде функционалдық сауаттылық пен негізгі құзіреттілікті қалыптастыруға бағытталады.