Коммунальное государственное учреждение «Достыкская средняя школа с дошкольным миницентром»

Сілтеме

Сабақ № 39

Күні

29.01.2018 ж

Сынып

8 а, ә

Қатысқандар саны

Пән мұғалімі

Ж.С.Бейсебаева

Қатыспағандар саны

Сабақтың тақырыбы

Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғау.

Сабаққа негізделген оқу мақсаты

Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғаудың негізгі заңдылықтары мен ерекшеліктерін түсіндіру, оқушылардың ой-өрісін, шығармашылық және танымдық қабілеттерін дамыту, оқушыларды батылдыққа, көрегендікке, еңбекшілдікке тәрбиелеу.

Оқу нәтижелері

Барлық оқушылар

Алған білімдерін, дағдыларын өмірлік жағдайларда пайдаланады

Оқушылардың басым бөлігі

Өз біліміне қорытынды жасау, іздену, жеке, топпен жұмыс біліктілігі дамиды

Кейбір оқушылар

Практиклық есептер шығара біледі. Эксперименттік тапсырмаларды жасауға ұмтылады

Алдыңғы оқу

Электр кедергісінің температураға тәуелділігі. Асқын өткізгіштік.Резистор және реостат.

Ресурстар

Оқулық,

Жоспар

Жоспарланған уақыт

Жоспарланған жаттығулар

Әдіс - тәсілдер

Мұғалімнің іс - әрекеті

Оқушының іс - әрекеті

Басталуы 12 минут

2 минут

1.Ұйымдастыру

1. Сәлемдесу;

2. Оқушыларды түгендеу;

3. Сынып бөлмесінің тазалығын тексеру;

4. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру (жұмыс орны, отырыстары, сыртқы түрлері);

5. Оқушылардың назарын сабаққа аудару.

Мұғаліммен амандасу

Сабаққа дайындалу

10 минут

2. Үй тапсырмасын тексеру, қайталау. Білімді жан-жақты тексеру/ Жаңа материалды қабылдауға әзірлік, мақсат қою.

тірек-сызбалар бойынша жауап беріңдер

.

1- тірек-сызба

Өткізгіштің көлденең қимасы арқылы қандай да бір уақыт аралығында тасымалданатын электр мөлшерінің сол уақыт аралығына қатынасын ток күші деп атайды

Тізбектің берілген бөлігінде заряд орын ауыстырғанда, электр өрісінің атқарған жұмысының осы зарядқа қатынасы кернеу деп аталады

;

;

Электр кернеуінің өлшем бірлігі-вольт (В)

Электр тогының өлшем бірлігі-Ампер (А)

Электр тогын өлшейтін құрал-Ампарметр

Электр кернеуін өлшейтін құрал-Волтьметр

2- тірек-сызба

Ом заңы: Тізбек бөлігіндегі ток күші-осы бөліктің ұштарындағы кернеуге тура пропорционал да, өтеізгіштің кедергісіне кері пропорционал

Оқушылардың сұрақ – жауабы

Өздік жұмыс

Ортасы 20 минут

20 минут

3. Жаңа материалды меңгерту:

Техникада және тұрмыста әр түрлі тұтынушылар: қыздыру шамдары, үтіктер, электр пештері, электрқозғалтқыштары және т.б электр құралдарын пайдаланады. Бұлар әр түрлі жалғанады.

Өткізгіштерді жалғаудың тәсілдерін қарастырайық:

1-жағдай. Егер бірінші өткізгіштің соңы екінші өткізгіштің басымен, екіншінің соңы үшіншінің басымен жалғанса, онда мұндай қосуды тізбектей жалғау деп атайды (1-сурет).

1. сурет 2-сурет

2-жағдай. Егер өткізгіштердің басын бір ғана А нүктесінде, ал ұштарын екінші бір В нүктесінде жалғасақ, онда мұндай жалғауды өткізгіштерді параллел жалғау деп атайды (2-сурет).

3-тірек-сызба

Өткізгіштерді параллаль жалғағанда, тізбектің барлық бөліктерінде кернеу бірдей, ал жалпы ток күші әрбір өткізгіштегі ток күштерінің қосындысына тең, жалпы кедергі әрбір өткізгіштің кедергісінен кем болады.

Өткізгіштерді тізбектей жалғағанда ток күштері тең, ал тізбекиегі жалпы кернеу оның бөліктеріндегі кернеулердің қосындысына тең болады, ал жалпы кедергі әрбір өткізгіштің кедергілерінің қосындысынан тұрады.

қыздыру шамдары, үтіктер, электр пештері, электрқозғалтқыштары және т.б электр құралдарын пайдаланадың себептері және өткізгіштерді жалғаудың тәсілдерін үйренеді

Мағына тану

Демонстрация

Аяқталуы 13 минут

7 минут

3 минут

3 минут

4.Сабақты бекіту

Оқытылып отырған оқу материалын бекіту немесе дағдыландыру жұмыстарын жүргізу.

Есептер шығарту.

5.Үйге тапсырма §42, 43 оқу, жаттығу орындау

6.Бағалау

Дайындық сұрақтарына бірлесе отырып жауап береді,

1-есеп. R₁ резистордағы кернеу 3 В-қа тең. R₂ резистордағы кернеу неге тең?

Берілгені:

U₁=3B; R₁=1Ом; R₂=4Ом

т/к: U₂-?

Шешуі:

Екі резистор тібектей жалғанғандықтан өтетін ток күші бірдей. Сондықтан өткізгіштерді тізбектей жалғау кезіндегі формулаларды қолданамыз.

; . формуласынан шығатыны

Жауабы: U₂=12B

2-есеп. Әрқайсысы 6 Ом резистордың қосылу сызба нұсқасы суретте көрсетілген. Электр тізбегінің барлық бөлігіндегі жалпы кедергісін анықтаңдар.

Берілгені:

R₁=R₂=R₃=6 Ом

т/к: R_ж-?

Шешуі:

Бұл сызбада астыңғы екуі параллаль жалғанып, үстіңгі біреуіне тізбектей жалғанаған. Сондықтан екі түрлі жалғау жағдайын қарастырамыз.

;

Жауабы: R_ж=9 Ом

Ой- қозғау

Есептер шығару