Компьютерлік желілер жайлы жалпы түсініктер

Компьютер лік желілер

жайлы жалпы түсініктер

5. К омпьютер лердің байланысу деңгейлері мен желідегі мәлімет тасу протокол дар ы

Мәліметтерді тасымалдау ісін стандарт тау жұмысы Халықаралық стандарт тар институ - т ының ( ISO - International Standards Organization ) техникалық ұсыныстарына байланысты жүргізіліп, желі параметрлерін сәйкестендіру ісі OSI ( ашық жүйелердің әрекеттесу модел і — Model of Open System Interconnections ) деп аталған модел ь негізінде жасалып шықты . Осы ISO / OSI модел іне сәйкес мәлімет алмасу схемасы 7 сатыға бөлініп қарастырылады. Оларды ң жо ғ ар ғ ысы қ олданбалы де ң гей, ал е ң т ө менгісі– физикалы қ де ң гей болып саналады .

Халықаралық стандарттау институтының ISO ұсынысы бойынша компьютерлердің өзара байланысуы 7 деңгейден тұратыны айтылған болатын, олар :

1-физикалық , 2- канал дық , 3-желілік ,

4- транспорт тық , 5- сеанс тық ,

6-мәліметтерді ұсыну деңгейі,

7-қолданбалы деңгей

қолданбалы — тұтынушының есептеу жүйесімен әрекеттесуін атқаратын ең жоғарғы деңгей . физи калық — құрылғылар арасында сигналдар алмасуын қамтамасыз ететін ең төменгі деңгей .

Байланысу моделінің деңгейлері

Байланысу моделінің деңгейлері

Ұқсастығы

Деңгей

Қолданбалы деңгей

Хат қағазда жазылды. Оның мазмұны анықталды .

Ұсынылу деңгейі

Хат конверт ке салынды . Конверт толтырылды . Марка сы бар . Клиент жөнелту протоколының барлық талабын орындады.

Хат пошта жәшігіне салынды . Жеткізетін транспорт табылды (хатты бөтелкеге салып суға ағызып жіберуге болар еді, бірақ басқа жолы табылды)

Сеанс тық деңгей

Транспорт тық деңгей

Хат почтамтқа жеткізілді. Ол көліксіз баратын жергілікті хаттардан бөлінді.

Желілік деңгей

Хаттар сұрыпталып қапшыққа салынды . Енді тасымалдана-тын хат емес, қапшық болады.

Байланысу деңгейі

Қапшықтар вагонға тиелді. Енді тасымалданатын вагон болды.

Физи калық деңгей

Вагон электровозға тіркелді. Енді поезд тасымалдана-тын болды. Хатты жеткізуге басқа ведомство кірісті, ол басқа протоколмен (ережемен) жұмыс істейді.

ISO/OSI моделінде ә рт ү рлі құ рылы қ тарда ғы компьютерлер арасында ғ ы байланысты ң жеті де ң гей і ар қ ылы м ә лімет тасымалдана д ы.

1.   Т ұ тынушы ал ғ аш қ ы қ олданбалы де ң гейде ө з компьютеріндегі программалар к ө мегімен жіберілетін құ жатын даярлайды.

2 .    Ұ сынылу де ң гейінде т ұ тынушы компьютеріндегі операциялы қ ж ү йе м ә ліметті ң қ айда жазылып т ұ р -ғ анын аны қ тап, оны ң келесі де ң геймен ә рекеттесуін қ ада ғ алайды.

3 .   Келесі сеансты қ де ң гейде т ұ тынушы компьютері жергілікті немесе ау қ ымды желімен байланысады.

4 .     Тасымалдау (транспорт) де ң гейінде ж ө нелтілетін құ жат қ олданылатын желі хаттамала - ры талаптарына с ә йкес тасымалдау ғ а ы ңғ айлы фор - мат қ а (пакеттерге) т ү рлендіріледі.

5 . Желілік де ң гейде м ә ліметті ң тасымалдану марш - руты аны қ талып, пакеттер адреспен толы қ тырыла - ды. Енді олар бір-бірінен тәуелсіз күйде жеке-жеке жеткізіле береді.

6 . Байланысу де ң гейінде желілік де ң гейден алын ғ ан м ә лімет модем к ө мегімен физикалы қ де ң гейге қ ажет на қ ты сигналдар ғ а т ү рлендіріліп, оны модульдеу ісі ат қ арылады.

7. М ә ліметтерді на қ ты т ү рде тасымалдау со ңғ ы физикалы қ де ң гейде орындалады. М ұ нда м ә лімет тек биттер т ү рінде ө рнектеліп тасымалданады. М ә ліметті қ абылдап алу та ғ ы да екінші т ұ тынушы компьютерін - де осы де ң гейлерді ң кері ба ғ ытта ж ұ мыс істеуі ар қ ы - лы биттерді қ айтадан на қ ты құ жат қ а т ү рлендіру жо - лымен ат қ арылады.

Әрбір деңгей жоғарыдағы модельмен анықталған өз қызметтерін (функцияларын) атқарып, мәліметті келесі деңгейге беріп отырады.Осылай компьютерлер әрекеттесуінің әрбір деңгейінің өзіне ғана тән протоколы, яғни мәлімет алмасу ережесі болады.

Желі құрылғылары протоколдар бекіткен ережелерді мүлтіксіз орындау арқылы мәлімет қабылдау және жөнелту істерін орындайды.