Комплекс число .

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA’LIM VAZIRLIGI

NAMANGAN VILOYATI XALQ TA’LIMI BOSHQARMASI

Uchqo’rg’on tuman xalq ta’limi bo’limiga qarashli

34- sonli Davlat Ixtisoslashtirilgan umumta’lim maktabining

matematika fani o’qituvchisi Hasanova Husnida ning 10-sinfda algebra

Fanidan “Kompleks sonlar va ular ustida amallar”

mavzusida yozgan dars ishlanma

TAQDIMOTI

Darsning shiori:

Matematikaning eng muhim talabi – tushunchalarni aniq ta’riflash talabidir.

A.G.Postnikov

Kompleks sonlar haqida

Algebraning rivojlanishi munosabati bilan ilgaridan ma’lum bo’lgan musbat va manfiy sonlardan tashqari yana yangi sonlar kiritish ehtiyoji tug’iladi.Bu yangi sonlar kompleks sonlar deb ataladi.

x ² + 4 = 0 tenglama yechish jarayonida

Demak tenglama haqiqiy yechimga ega emas.Mana shunday holatda qutilish uchun =i deb belgilash kiritamiz,ya’ni Bu hech qanday real kattaliklarni o’zgarishiga ta’sir qilmagani uchun uni mavhum birlik deb ataldi.

x ₁=2

Ta’rif: Kompleks son deb, ko’rinishidagi algebraik songa aytiladi va ko’rinishida belgilanadi

Re(z)-fransuzcha reele-haqiqiy

Im(z)-fransuzcha imaginaire-mavhum

a=9

a=0

Re(z)=-3

1-misol.Kompleks sonlarning haqiqiy va mavhum qismlarini toping.

1.

Demak, kompleks sonlar to’plami haqiqiy sonlar to’plamidan keyingi sonli to’plam ekan,ya’ni,

Ta’rif: Bir-biridan faqat mavhum qismlarining ishorasi bilan farq qiladigan ikki kompleks son o’zaro qo’shma kompleks son deyiladi

Kompleks sonlar ustida amallar

Kompleks sonlarni qo’shish

Kompleks sonlarni ayrish

Kompleks sonlarni ko’paytirish

Kompleks sonlarni bo’lish

• +

• +

Uyga vazifa :

79-betdagi 7-8-misollarni ishlash

E’TIBORINGIZ UCHUN

RAXMAT