Конспект урока по бурятскому языку

Буряад хэлэн. Уншалга 1 класс

Темэ: Алфавит. Үзэгүүд ба абяанууд.

Зорилго: алфавит дабтаха, узэгууд ба абяанууд тухай ухибуудэй мэдэсэ бэхижуулхэ, аман хэлэлгэ хугжɵɵхэ, хэлэлгэ баяжуулха.

Һуралсалай тусэблэгдэһэн дун: үзэг бүхэн ѳѳрын нэрэтэй, тусхай һууритай гэһэн ойлгосо олохо, абяануудые илгаруулха.

Буряад хэлээр шадабари:   үзэгүүдые зүбѳѳр нэрлэхэ, абяануудые илгаруулха.

Yхибүүнэй ѳѳрын хүгжэлтын дүнгүүд (личностные результаты): хэһэн ажалаа зүүбѳѳр сэгнэхэ.

Метапредметнэ дүнгүүд

Бэеэ гуримшуулаад ябаха шадабари (регулятивные УУД): хэшээлэйнгээ зорилго табижа шадаха, үгтэhэн түсэбѳѳр хүдэлжэ шадаха.

Оршон тойрониие шудалха шадабари (познавательные УУД): үзэг, абяа илгаруулха, алфавит соо үзэгүүдэй һуури мэдэхэ.

Харилсаха шадабари (коммуникативныеУУД): асуудалнуудта харюусаха, ѳѳрынгѳѳ hанал бодол аман хэлэлгээр харуулха,хажуудахи хүнүүдээ шагнаха, тэдэнэй хэлэhэниие ойлгохо, классайнгаа үхибүүдтэй хамта ажалаа эмхидхэхэ.

Хэрэгсэлнүүд: үзэгүүдтэй карточканууд, зурагууд, компьютер, презентаци.       

Хэшээлэй ябаса

I. Эмхидхэлэй үе

- Мүнѳѳдэр манай хэшээлдэ олон айлшад ерээ, айлшад руугаа хараад мэндэшэлэе.

- Хэшээлдээ булта hайнаар хүдэлхые оролдое.

II. Үгэнуудтэй танилсалга (словарная работа)

- Экран дээрэ харая. Ямар үгэнүүд байна? Эдэ угэнуудые уншая.

Слайд 1 халбага стол

шэрээ мяч

бумбэгэ ложка

- Ородоор юун болоно?

- Эдэ угэнуудые хэрэглэн мэдуулэл зохеое (ухибууд зохеоhон мэдуулэлнуудээ хэлэхэ).

- Бэрхэт даа.

III. Самоопределение к деятельности (Постановка темы и цели урока)

Слайд 2 «Узэглэл» байха

- Мунɵɵ наашаа харагты даа. Энэ ямар ном гээшэб? Танина гут? Узэглэлэй туhаар юу мэдэдэг болообто?

- Самбар дээрэ юунууд байна?

- Мунѳѳдэр хэшээлдээ юу хэхэмнай гэжэ hананат? (узэгууд ба абяанууд тухай мэдэхэ юумээ дабтаха, hанаха)

IV. Хэшээлэй темээр ажал

- Самбар дээрэ алфавит харая. Энэ алфавит ямар байна? (зарим узэгууд угы байна)

- Хаанаа угы болошоо юм зарим узэгуудынь?

- Энэ минии шэрээ дээрэ хэбтэнэ бэшэ гу? Энэ ямар узэг бэ? (ухибуудтэ булта узэгуудые нэрлуулхэ)

- Энэ узэгуудээ алфавит соогоо hууридань табихамнай гу? (табия)

- Иигээд лэ табихамнай гу, али хайшан гэхэмнайб? (шэрдэгдээгуй байна,ушѳѳ доронь зураг угы байна).

Слайд 3 План работы:

1) үзэг шэрдэхэ

2) зураг няаха

3) алфавит соо hууриданьтабиха

(ухибууд узэгуудые шэлэжэ абана)

Практическая работа

1) Узэгуудые шэрдэнэ

- Алфавит соо аялган узэгууд ямар унгѳѳр шэрдээтэй байна? (улаанаар)

- Хашалганууд ямар унгѳѳр шэрдээтэй байна? (хухѳѳр).

- Энэ узэгуудээ шэрдэе. Аялгануудынь ямараар шэрдэхэ болонобди? (улаанаар) Хашалгануудынь ямараар шэрдэхэбди? (хухѳѳр). Ухибууд шэрдэнэ.

2) Зураг няана

- Мунѳѳ юу хэхэмнайб? (зураг тааруулжа няаха) Самбар дээрэhээ ѳѳрынгѳѳ узэгтэ таараха зураг абаад доронь няахамнай (ухибууд зурагуудые абажа няана).

3) Узэгуудые алфавит соо hууридань табина

-Бэлэн болоо гут? Узэгуудээ абаад урагшаа гарагты даа, хэhэн ажалаа бэе бэендээ харуулая.

- Мунѳѳ узэгуудээ алфавит соогоо hууридань табия (ухибууд самбарта узэгуудээ магнидаар торгооно, узэг тухайгаа аялган гу, али хашалган гу ба хэды абяа тэмдэглэнэ гэжэ хэлэнэ, абяануудыень нэрлэнэ…).

Физминутка

Нэгэн, хоер, нэгэн, хоер алхалая,

Нэгэн, хоер, нэгэн, хоер гэшхэлэе.

Гурба, дурбэ, гурба, дурбэ альгаат ашая,

Таба зургаа, таба зургаа дээшээ собхорое,

Долоо, найма, долоо, найма хатарая,

Юhэ, арба, юhэ, арба ушѳѳ дахин хатарая.

- Ушɵɵ дахин алфавидаа харая. Гое болоо гу?

- Алфавит соомнай хэды узэг бэлэй? (36 узэг) Зуб даа. Слайд 4

- Хэды аялган байдаг бэ? (12 аялган) Слайд 5

- Хэды хашалган юм? (22 хашалган) Слайд 6

- Ямар узэгууд абяа тэмдэглэдэггуйб? Слайд 7

- Мунѳѳ узэглэлѳѳ 92 хуудаhан дээрэ неэе. Эндэ угтэhэн шулэг уншая (нэгэ нэгэ мэдуулэлээр уншуулха).

YЗЭГЛЭЛ.

Эгээ түрүүн hургуулидаа

Эртэ намар орообди.

Энэ гэжэ «А» үзэг

Эндэ мэдэдэг болообди.

Үзэг намда танюулhан

Үзэглэлнай арюухан.

Үбэлэй тэн багта

Үзэглэлѳѳ дүүргээбди.

Одоо иигээд байхадаа,

Ондоо ном дэлгээбди.

Үнэтэ эрдэм барюулhан

Үзэглэлнай арюухан.

- Энэ шулэг юун тухай байна? (Узэглэл тухай)

- Узэглэлнай юу танюулаа гэнэ? (Узэг)

- Ямар эрдэм барюулаа гэнэ? (Унэтэ). «Унэтэ» гэжэ угэ юун гэжэ ойлгонот?

V. Хэшээлэй дун

- Хэшээлдээ юу хэбэ гээшэбиибди? (Ухибуудэй харюу)

- Ямар ном тухай хɵɵрэлдɵɵбди? (Узэглэл)

- Таанад узэглэлэй туhаар юу мэдэхэ, юу хэжэ шадаха болообта? (Ухибуудэй харюу)

- Тиимэhээ узэглэлдɵɵ баярые хургэхэмнай гу? (Хургэе!)

- Бултадаа намтай хэлэе: «А» узэг танюуhан,

Унэтэ эрдэм барюулhан

Узэглэл номдоо «hайн даа» гэнэбди! Слайд 8

VI. Рефлексия

- Мунɵɵ хун бухэн ɵɵртɵɵ шар шэлэжэ абаха.

Ногоон шар – «хэшээлдэ hонин байгаа, даабаринуудые hайнаар хээб»

Шара шар – «hонин байгаа, зарим даабаринуудые алдуутайгаар хээб»

Улаан шар – «hонигуй байгаа, даабаринуудые муугаар хээб»