«Сан төркемчәләре»
темасы буенча дәрес планы
Укытучы: Закирова Светлана Искәндәр кызы
Максат: Сан сүз төркеменең мәгънәсен искә төшерү; сан төркемчәләре турында күзаллау булдыру; укучыларның тел байлыгын, фикерләү сәләтен һәм активлыгын үстерү; табигать белән соклану хисе, кошларга сакчыл караш тәрбияләү.
Җиһазлау: Компьютер, проектор, презентация, күнегүләр җыентыгы, сюжетлы рәсем.
Дәрес барышы
1.Оештыру моменты.
Исәнләшү, укучыларда уңай психологик хәләт тудыру.
2.Белемнәрне актуальләштерү.
У.: Укучылар, бүген дәресебез гади генә түгел.Мин сезне сан төркемчәләре дөньясына сәяхәткә алып барачакмын. Сез ризамы?Сәяхәт рус теленә ничек тәрҗемә ителә?(путешествие)
У.: Сәяхәткә нәрсә белән чыгабыз икән? Менә сезгә табышмак. Әйдәгез әле, шуны чишик.
Кәкре муенлы абыйлар
Карга батмый баралар. (чаңгы)
-Балалар, бу нәрсә?
-Дөрес. Чаңгы белән экскурсиягә чыгабыз.Ә экскурсиягә ничә кеше бара?(11-12)
(Тактада чаңгычының маршруты, анда чакрымнар билгеләнгәннәр. Шушы маршрут буенча экскурсия үтә)
1 чакрым
-Ничә кыз?
-Ничә малай?
-Барлыгы ничә укучы бара?
-Без ничә соравына җавап биргәндә нинди сүз төркемен кулландык? ( сан)
-Ә нәрсә ул сан?
-Нинди сорауларга җавап бирә?
Димәк, без санның нәрсәсен ачыкладык? (санның мәгънәсен) 1нче слайд
2чакрым
-Юлыбызны дәвам итик.(табигать турында)
-Карагыз әле, песнәк Ул безгә нәрсә китергән?
У.: Ә, бу табышмак икән.(Рәхмәт әйтү, җим салу) Әйдәгез, без аны укып, җавабын табыйк:
Бер апасы, бер анасы,
Ничә йөз мең баласы.(Ай, кояш, йолдызлар).
У.:Табышмактан саннарны табыгыз.(бер, йөз мең)
У.:Табышмактан тапкан саннар ничек ясалганнар? (Тамыр, тезмә)
У.:Димәк без нәрсәне ачыкладык? (саннарның ясалышын) 2нче слайд
У.:Саннар тагын нинди ысул белән ясала? (кушма, парлы)
У.:Әйдәгез, хәзер сан ясалышын кабатлап алыйк. Мин сезгә рус телендә сүзтезмә әйтәм, сез татар теленә тәрҗемә итегез. Шесть уроков, двенадцать книг, девять тетрадей, пятьдесят три года, двадцать девять учеников, пять-шесть страниц.
У.: Сан турында белгәннәрегезне ныгытып үттек. Экскурсиябезне дәвам итәбез. Без сезнең белән чакрым күрсәтүче билгесенә килеп җиттек. Бу ничәнче чакрым? (5)
У.: Бу санның тамыры нинди? (биш)
У.: Нинди сорауга җавап бирә? (ничә)
У.: Нинди сан төркемчәсенә керә?
Б.: Бу биш саны микъдар саны. 3нче слайд
У.: Микъдар саны предметның нәрсәсен белдерә? (Предметның исәбен, төгәл санын)
У.: Балалар, без ничәнче чакрымда? (Бишенче)
У.: Бишенче саны нинди сорауга җавап бирә? (Ничәнче?)
У.: Нинди кушымча ялганган? (-енче)
У.: Шушы бишенче саны тәртип сагы була. Тәртип саннары предметның саналу, яки урнашу тәртибен белдерә. –ынчы, -енче, -нче, -нчы кушымчалары ярдәмендә ясала. Мәсәлән: бу ничәнче парта? Аның артында тәртип буенча ничәнче парта тора?
У.: Болардан тыш санның өч төркемчәсе бар: бүлем, чама, җыю саннары. 4 нче слайд
Бу төркемчәләр белән без алдагы дәресләрдә танышачакбыз.
Физминутка.
Дәфтәрләрдә число һәм теманы язып кую.
У.: Экранга игътибар итегез. Бирелгән саннарны төркемчәләргә аерып языгыз. 5 нче слайд
Эшләрне тикшерү. 6 нчы слайд
Экранда ребуслар. Аларны чишү. 7 нче слайд
Уен “Башкача әйт”
Дәреслек буенча эш. 157нче күнегү. Күчереп языгыз. Тәртип саннарының өстенә соравын языгыз, саналмышның астына сызыгыз.
159 нчы күнегү.(телдән) Микъдар саннарын тәртип санына әйләндереп укыгыз.
У.: Экскурсиябезне тәмамлап, сыйныф бүлмәсенә кайттык.
3.Йомгак Бүген дәрестә сез сан турында нинди яңалык белдегез?
Санның ничә төркемчәсе бар? (Биш) Без өйрәнгән төркемчәләргә мисаллар китерегез.
4.Билгеләр кую.
5.Өй эше.
1 нче төркем. Саннар кертеп “Чаңгы ярышында” темасына кечкенә хикәя язарга.
2 нче төркем. Саннар белән 4-5 мәкаль язып килегез.
1 023
58 584 
