Координаталык тегиздик

Нарын областына караштуу Ак-Талаа районунун Кош-Д=б= айылындагы Эргеш Мейманов атындагы орто мектебинин

математика мугалими Рахман кызы Чолпон

y

Математика

1

х

1

0

Координаталык тегиздик

у

х

Сабактын максаты:

• Билим беръъчълък: окуучулар “координаталык тегиздик”, “координата тегиздиги”, “тик бурчтуу координата системасы” тъшънъкт=рън билишет, алардын адам жашоосундагы практикалык максатын билишет
• +нъктъръъчълък : координаталык тегиздикте чекиттерди белгилей алышат, чекитке карай анын координатасын таба алышат, активдъълъгън, чыгармачылык шык-ж=нд=мд=рън арттыруу,
• Тарбия беръъчълък: компьютер, мультимедиялык каражаттар аркылуу окуучулардын предметке болгон кызыгуусун артат.

2

Рене Декарт

• 17 кылымда француз математиктери Рене Декарт жана Пьер Ферма математикада координаттын колдонулушун киргизген.

2

Рене Декарт

Пьер Ферма

Клавдий

Птолемей

Готфрид Вильгельм

фон Лейбниц

Оозеки жооп бергиле

• Кандай тъз сызык координаталык тъз сызык деп аталат?
• Координата тъз сызыгында берилген чекиттердин координатасын тапкыла:

• Кандай тъз сызыктар перпендикулярду деп аталат?
• Кандай чийъъ аспаптарынын жардамы менен перпендикулярдуу тъз сызыктарды чийъъг= болот?

Залда =з ордубузду табыш ъчън: алгач катарды издейбиз, андан сощ орундукту

8 катар

3 орун

3 катар

8 орун

3 катар 8 орун, 8 катар 3 орун бир эле орундуук эмес.

Чтобы найти свое место в поезде сначала мы ищем свой вагон, затем номер своего места.

Географиялык координата системасы

кещдик – параллелдер,

узундук - меридиандар

Г лобус жана карт аларга тъшърълг=н параллел ь жана меридиан дар градус тук сетк аны тъз=т .

Клеткалардын координатасы - цифралар бир окто, тамгалар – экинчи окто.

Шахмат

Тигинен – цифралар,

туурасынан – латын тамгалары.

7

Y

II чейрек

I чейрек

6

5

Ордината огу

4

Абсцисса огу

3

2

1

0

1

3

9

4

8

2

7

6

-1

-2

-3

-4

-5

-6

-7

-8

5

Х

-1

-2

Координата

тегиздиги

-3

-4

-5

-6

III чейрек

IV чейрек

-7

7

Y

(3;6)

А

6

(-4;5)

В

5

4

3

2

F

E

1

(-5;0)

(6;0)

0

-6

-4

-7

-3

-2

-8

8

7

-1

6

5

9

4

3

2

1

-5

Х

-1

-2

D

(9;-2)

-3

-4

(-8;-4)

С

H

(0;-5)

-5

-6

-7

2

Мындай тегиздиктеги ар бир чекиттин эки координаты бар .

фигураны тъзг=н ар бир чекиттин координатасын кантиа аныктайбыз?

2

y

А(4;0)

В(-2;0)

4

3

2

1

-1

-2

-3

-4

x

-5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6

M(6;0)

F(-4;0)

y

4

3

2

1

-1

-2

-3

-4

А(0;2)

В(0;3)

x

-5 -4 -3 -2 -1 1 2 3 4 5 6

M(0;-4)

F(0;-2)

Y

7

L (-3;-5)

М (-6;4)

N (7;-7)

К (4;3)

6

5

4

3

2

1

0

3

4

2

1

9

-8

-7

5

6

7

8

-1

-2

-3

-4

-5

-6

Х

-1

-2

-3

-4

-5

-6

-7

Ъйг= тапшырма

алча

y

1

х

1

0

К=щъл бурганыщарга рахмат!

у

х