Ысык - Көл облусу
Балыкчы шаары
№ 4 ГИМНАЗИЯ МЕКТЕБИ
“ АКЫЛ ОРДО”
интеллектуалдык таймашы
БИЛИМДҮҮНҮН ТҮНҮ-КҮН,
БИЛИМСИЗДИН КҮНҮ-ТҮН
1
РАУНД
1.Элдик эпостор камтылган окуяларынын мазмунуна карай кандай болуп бөлүнөт? А) баатырдык жана турмуштук Б) лирикалык жана дидактикалык В) эпикалык жана лирикалык
2 Лексикология – бул ...
А) бир тилдеги сөздөрдүн бардыгы биригип келип, ошол тилдин сөздүк составын түзүшү
Б) сөздүк составдын азыркы абалын, пайда болушун жана өнүгүшүн изилдөөчү тил илиминин бир бөлүгү
3 Көп маанилүү сөз катышкан сөздөр:
а) жакшы ат, мылтык ат, сенин атың ким?
б) тил башы, кара кой, жерге кой
в) эл башы, суу башы, башма –баш
4 А.Осмонов элдик уламыштардын негизинде кандай поэма жараткан?
а) “Жеңишбек”
б) “Махабат”
в) “Толубай сынчы”
5 Челек, тукум, меке, көш. Бул сөздөр таандык диалект :
А) түндүк диалекти
Б) түштүк диалекти
В) Ысык – Көл говору
6 А.Токомбаевдин “Акылмандын жообу” аңгемесинде бактылуу адам ким?
а) хан
б) вазир
в) балдарын аман-эсен чоңойтуп жаткан кедей
7 . Үндүү тыбыштар ...
а) үндүн катышы менен айтылат
б) үндөн шыбыш көп айтылат
в) шыбыштан үн көп катышат
8. Жалаң шыбыштын катышынан пайда болгон үнсүздөр:
а) каткалаң
б) жумшак
в) уяң
9.Эринчил үндүүлөр катышкан сөз:
а) камыш
б) улут
в) кымыз
10. Муундардын түрлөрү :
а) ачык,туюк
б) ачык, эринчил
в) ачык, жабык, туюк
Кыргыз тили
Чыңгыз Айтматов
Макал-лакаптар
Кыргыз адабияты
“ Манас” таануу
Аралаш суроолор
2
РАУНД
Кыргыз тили
Сан атоочтун уюштуруучу мүчөсү
А. –лар
Б. -оо, өө
В. -ынчы
Кыргыз тили
Шилтеме ат атооч
А. сени
Б. эч кимди В. тигил
Кыргыз тили
Суйлөмдүн грамматикалык негизин кайсы мүчөлөр түзөт?
А. аныктооч жана толуктооч
Б. ээ жана баяндооч
В. толуктооч жана баяндооч
Кыргыз тили
Жайкы саратан. Сүйлөмдүн түрү.
А. атама
Б. жай
В. жалаң
Кыргыз тили
Башкаруу байланышындагы сөз айкашы кайсы:
А. менин карындашым
Б. оюнга баруу
В. сегизинчи класс
Кыргыз тили
Айкын келер чактын мүчөсү:
А. –а/-й
Б. -ыптыр
В. – ган + -бы
Кыргыз тили
Синоним сөздөрдөн турган кошмок сөздөр:
А. чоң- кичине
Б. алыш бериш
В. кңч- кубат
Кыргыз тили
Бириккен сөздөр:
А. малчы, ата-эне
Б. мобул , быйыл
В. районо, профсоюз
Кыргыз тили
Жайылма сүйлөм сүйлөмдүн кайсы мүчөсү менен түзүлөт:
А. баш мүчөлөрдөн
Б. баш жана айкындооч мүчөлөрдөн
В. айкындооч мүчөлөрдөн
Кыргыз тили
Бир өңчөй мүчөлөрдүн маанисин жалпылап, бириктирип турган сөздөрдүн аталышы:
А. түшүндүрмө мүчө
Б. киринди сөз
В. жалпылагыч сөз
Кыргыз адабияты
Орхон- Энесай жазма эстеликтери кыргыздарга таандык экендигин ким белгилешкен?
А. Кляшторный
Б. В. Томсен
В. Бартольт
Кыргыз адабияты
Манас канча жашында кырк чилтенге жолугат?
А. 8
Б. 14
В. 11
Кыргыз адабияты
Жусуп Баласагындын чыгармасы?
А. “Куттуу билим”
Б. “Огуз Наме”
В. “Түрк сөздүгү”
Кыргыз адабияты
” Тар заман “ чыгармасынын автору:
А. Калыгул
Б. Арстанбек
В. Молдо Кылыч
Кыргыз адабияты
Калыгул Бай жашаган жер:
А. Кара-Ой-Сары- Ой
Б. Чолпон- Ата
В. Баласагын
Кыргыз адабияты
Күнтууду, Айтолду кайсы чыгармадагы каармандар?
А. “Кут билим”
Б. “Сейтек”
В. “Тар заман”
Кыргыз адабияты
Т. Сатылгановдун сатиралык чыгармасы:
А. “Мендирман”
Б. “Беш каман”
В. “Дүнүйө”
Кыргыз адабияты
Шота Руставели кайсы улуттун акыны?
А. Орус
Б. Грузин
В. Кыргыз
Кыргыз адабияты
Жалгыз тал менен сырдашкан акын?
А. Жеңижок
Б. Токтогул
В. Калыгул
Кыргыз адабияты
“ Манас”эпосундагы элдик акылмандуулуктун символу болгон каармандар:
А. Бакай, Каныкей
Б. Алманбет, Чыйырды В. Сыргак, Жакып
“ Манас таануу”
“ Манас”- кыргыз рухунун туу чокусу – деп ким айткан?
А. Ч.Айтматов
Б. Ч.Валиханов
В. С.Каралаев
“ Манас таануу”
Жакыпка баланын туулгандыгын ким сүйүнчүлөйт?
А. Меңдибай
Б. Акбалта
В. Кортук
“ Манас таануу”
Ошпурдун баласы ким?
А. Макалбай
Б. Назарбай
В. Меңдибай
“ Манас таануу”
Бакайдын бир тууганы:
А. Сыргак
Б. Тайлак В. Текес
“ Манас таануу”
Кыз Сайкал кимдин кызы?
А. Тейиш кандын
Б. Карача кан
В. Алоокенин
“ Манас таануу”
Алманбеттин бакма энеси:
А. Экзер
Б. Изат
В. Мыскал
“ Манас таануу”
Жакыптын баласынын атын ким койгон?
А. Кызыр Ильяс
Б. Акбалта
В. Бердигул
“ Манас таануу”
Манас чоролору менен кайсы оюндарды ойногон?
А. Ордо , тогуз коргоол, жамбыатыш
Б. Кыз куумай, топ таш
В. Көз таңмай , сармерден
“ Манас таануу”
Эпостогу мифологиялык каармандар?
А. Кырк чилтен, Адамдүк Б .Айчүрөк, чыйырды
В. Ажыбай, Серек
“ Манас таануу”
Коңурбай Бокмурундан кайсы тулпарды сурайт?
А. Аккула
Б. Мааникер
В. Сарала
Чыңгыз Айтматов
Ч.Айтматовдун кичи мекени:
А. Шекер
Б. Киров
В. Ысык- Ата
Чыңгыз Айтматов
Ч.Айтматов туулган жыл:
А. 1925-жыл
Б. 1928-жыл
В. 1937- жыл
Чыңгыз Айтматов
Сейде кайсы чыгармасындагы каарман?
А. “Бетме- бет”
Б. “ Ак жаан”
В. “Биринчи мугалим”
Чыңгыз Айтматов
Ч. Айтматовдун атасы ким болгон?
А. Илгиз Айтматов
Б. Төрөкул Айтматов
В. Хамза
Чыңгыз Айтматов
Ч. Айтматов кайсы жылы СССР Жазуучулар союзунун мүчөсү?
А. 1956-жылы.
Б. 1982- жылы
В. 1968- жылы
Чыңгыз Айтматов
Ч. Айтматовдун апасы ким, кайсы улуттан болгон?
А. Нагима, уйгур
Б. Нагима, татар
В. Роза, кыргыз
Чыңгыз Айтматов
1952- жылы жазуучунун кайсы чыгармасы жарык көргөн?
А. “Бетме- бет”, Б. “Газетчи Дзюйо”
В. “Ак кеме”
Чыңгыз Айтматов
Ч. Айтматовдун Лениндик сыйлыкка татыктуу болгон чыгармасы:
А. “Тоолор жана талаалар баяны”
Б. “Биринчи мугалим”
В. “ Ак кеме”
Чыңгыз Айтматов
“ Аксай десантынын” башчысы ким ?
А. Анатай
Б. Султанмурат
В. Калмурат
Чыңгыз Айтматов
Балалык чагында , Согуш маалында Чыңгыз ким болуп иштеген?
А. Айыл Советинин катчысы Б. Мугалим
В. Айылда мал догдур
Макал-лакаптар
Ачыла элек сандыкта, .....................................
Макал-лакаптар
Баатыр өлсө аты калат,
Коркок өлсө................
Макал-лакаптар
Билимдүүнүн сөзү өткүр,
Мергендин ..................
Макал-лакаптар
Билим оошот, ....... жугушат.
Макал-лакаптар
Ата сыйлаган абийир табат, ......................................
Макал-лакаптар
Сөзгө жараша сөз,
Суроого жараша ......
Макал-лакаптар
Сөздүн коркү – санат,
Куштун көркү..............
Макал-лакаптар
Үйдө ыркы жоктун, талаада.................
Макал-лакаптар
Тирилик түбү биримдик, Ынтымак түбү..............
Макал-лакаптар
Иретсиз иште .................
Аралаш суроолор
Манас” эпосу жөнүндө алгачкы маалымат кайсы эмгекте берилген?
А. “Түрк сөз жыйнагында” Б. “Маджму ат- товарихте”
В. “Коркут -Атада”
Аралаш суроолор
Жети акенин эң улуусу:
А. Сарт аке
Б. Тилекмат аке В. Карга аке
Аралаш суроолор
Жигиттин пири:
А. Кырк чилтен Б. Шаймерген В. Каркут –Ата
Аралаш суроолор
“ Манастын уулу Семетей” драмасынын автору:
А. Ж. Садыков
Б. А. Осмонов В. Б.Жакив
Аралаш суроолор
Ч. Айтматов кайсы жылы Кыргыз Эл жазуучусу наамын кайсы жылы алган?
А. 1965-жылы
Б. 1968- жылы
В. 1989- жылы
Аралаш суроолор
Ысмайыл кайсы чыгармадагы каарман:
А. “Эрте келген турналар”
Б. “Жамийла”
В. “Бетме - бет”
Аралаш суроолор
Сүрөтөөдө кайсы сөз түркүмү көп колдонулат?
А. сын атооч
Б. жандооч В. Этиш
Аралаш суроолор
Кептин түрлөү:
А. Баяндоо, сүрөтөө, ой жүгүртүү Б. Көркөм, илимий
В. Сүрөтөө
Аралаш суроолор
Мазмуну боюнча “Семетей” кандай эпос:
А. Баатырдык
Б. Турмуштук
В. Эпикалык
Аралаш суроолор
Орозбаковдон “Манас”эпосун ким жазып алган?
А. Ы. Абдрахманов Б. Тоголок Молдо
В. К Рахматуллин
ФИНАЛ