?леуметтік экология

Әлеуметтік

Тексерген:

Дайындаған: Қонысбай Гүлжауһар

2015 – 2016 оқу жылы

Экология  ( лат. оіkos – үй, баспана; logos – ілім) – жеке организмнің қоршаған ортамен қарым-қатынасын, ортаға бейімделу заңдылықтарын, сондай-ақ организм деңгейінен жоғарырақ тұрған биологиялық жүйелердің –популяциялардың, организмдер қауымдастықтарының, экожүйелердің, биосфераның ұйымдастырылу және қызмет атқару заңдылықтарын зерттейтін ғылым. Экология терминін ғылымға енгізген Э.Геккель (1866 ж)

Қазіргі заманғы экологияның құрылымы

Биоэкология

Геоэкология

Аутэкология

Адам экологиясы

Құрлық

Синэкология

Тұщы су

Әлеуметтік экология

Қала экологиясы

Популяциялық экология

Теңіз

Биогеоценология

Халықтар экологиясы

Жеке адам экологиясы

Қолданбалы экология

Адамзат экологиясы

Жоғары таулы

Экологиялық сәулет

Ғаламдық

Өнеркәсіптік (инженерлік)

Өсімдіктер

Мәдениет экологиясы

Технологиялық

Этноэкология

Ауыл шаруашылық

Жануарлар

Медициналық

Кәсіпшілік

Химиялық

Реакрациялық

Микроорганизм Геохимиялық

дер

Су ағзалары Табиғатты

пайдалану

1. Биоэкология – биосфера деңгейіндегі, тіпті Күн жүйесіндегі әлемдік құбылыстарды, табиғи өзгерістерді зерттейді. Мысалы, эпидемиялық аурулар, климаттың жаппай жылынуы, азон қабатының жұқаруы, ядролық қауіп катерлер, шөлейттенудің алдын алу, т.б.

2. Геоэкология — жер бетіндегі экожүйелердегі және биосфералық деңгейдегі сыртқы орта құбылыстарының өзара байланысын және олардың тірі азғалармен қарым-қатынасын зерттейді.

3. Адам экологиясы – Адам экологиясы,  а н т р о п о э к о л о г и я — 1) биосфераның (оның құрамдас бөліктерінің) және адамзаттың (оның түрлі топтары мен жеке тұлғалардың) өзара қарым – қатынасындағы ортақ заңдылықтарды зерттейтін кешенді ғылым саласы

4. Әлеуметтік экология – табиғат пен қоғам арасындағы өзара карым-қатынас заңдылықтарын "табиғат + адам + қоғам" жүйесі негізінде зерттейді.

5. Қолданбалы экология –  өнеркәсіптік нысандардың тірі ағзаларға және қоршаған орта жағдайларына әсерін зерттейді.

Әлеуметтік экология

Әлеуметтік экология  терминінің пайда болуы Чикаго мектебі әлеуметтік психологтарының- Р.Парк пен Е.Берджеске  тәуелді.  Авторлар 1921ж адам экологиясы түсінігі ретінде қолданған. Әлеуметтік экология  түсінігі  биологиялық, әлеуметтік көзқарастар мен сипаттар деп қарастырылған. Әлееуметтік экология  терминіне 1927ж Р.Мак-Кензил  оны адамдарды территориалдық және уақыттық қатынаста сипаттаушы және селективті, таратушы, аккомодациялық күштері әсер ететін  ғылым ретінде сипаттады . Әлеуметтік экология – бұл қоғам мен табиғаттың, адам мен оның өмір сүру ортасы арасындағы   мамандандырылған байланысты  эмпирикалық зерттеуші және теориялық  жинақтаушы ғылыми пән.

Әлеуметтік экологияның  екі түрлі анықтамасы қалыптасты: тар мағынада оны «адамзат қоғамының қоршаған табиғи ортамен  әсерлесуі жайындағы ғылым», ал кең мағынада- «жеке адамның  және адамзат қоғамының табиғи, әлеуметтік және мәдени ортамен  әсерлесуі жайындағы ғылым» деп түсінеді. Бұл анықтамалардың екеуінің де түйіні – адамның қоршаған ортамен қарым-қатынасын зерттеу.  Әлеуметтік экологияның басты мақсаты-  адам мен қоршаған ортаның жүйелі байланысының болуын оптималдандыру.

  болжамдық

прагматикалық

әдістемелік

табиғат қорғаушы

Әлеуметтік

экологияның  

функциялары

д үниетанымдық

Назарларыңызға

рахмет!!!