Оқылым
Отбас және қайрымдылық
Қазақ халқының мінезіндегі ең жақсы қасиеттердің бірі –қайрымдылық. Қайрымдылық- қазақ халқының аса қымбатты дәстүрі.
Қайрымсыз адамдарды жек көрген. Оларды өз ертегілерінде , аңыз –әңгімелерінде күлкі етіп әшкерелеген.Мысалы Алдаркөсе туралы аңыздарда Алдаркөсе қайрымсыз, сараң байларды күлкі етеді.
1930 жылдары Ресейден, Украйнадан, Кавказдан қазақстанға мыңдаған адамдар , отбасылар жер аударып келгенде , қазақ халқы оларға үлкен қайрымдылық жасайды.
Елде ашаршылық болса да, өздері аш болса да , оларды үйлеріне қабылдайды. Бір үзім нанды бөліп жеп, өлімнен құтқарады.Орыс, неміс, украин, шешен, қарашай, корей, түрік т.б. халықтардың ондаған мың өкілдері аман қалып,мөсіп-өніп, бүгінде Қазақстан халқын құрап отыр.Олардың қазақ халқына алғысы шексіз.
Отбасының көрсеткен қайрымдылығы балаларға үлгі. Олар да адамға қайрымдылық жасауды үйрететін болады. Қайрымды отбасы мүшелері өзара сыйластықта өмір сүреді, өздерін сүйіп, өзгені құрметтейді.
Қайрымдылықтың түрлері көп. Тұрмысы мұқтаждарға материалдық көмек көрсету, мектептер,мешіттер салу, ақын мен әншілерге қолдау жасау,жетім балалар үйіне қайрымдылық акцияларына қатысу сияқты әрекеттер қайрымдылық болып табылады.
Қазақ халқының мінезіндегі ең жақсы қасиет не?
А) мейрімділік
Б) қайрымдылық
С) сенімділік
Д) достық
Е) жақсылық жасау
2.Қазақтар кімдерді жек көрген?
А) қайрымсыздарды
Б) жауыздарды
С) дұшпандарын
Д) мейрімсіздерді
Е) ешкімді
3. Алдаркөсе аңызда кімдерді күлкі етеді?
А) кедейлерді
Б) достарын
С) байларды
Д) жаман адамдарды
Е) ешкімді
4.1930 қазақ халқы қандай қайрымдылық жасады
А) Нанымен бөлісті
Б) аш қалдырды
С) Жек көрді
Д) қуды
Е) көмек көрсетпеді
5. Қайрымды отбасы мүшелері қалай өмір сүреді?
А) тыныштықта
Б) достықта
С) сыйластықта
Д)дұшпандықта
Е) мейрімде
6.Қайрымдылықтың қандай түрлері бар?
А) көмек көрсету
Б) мектеп салу
С) апарысу
Д) аяу
Е) сурет салу
7.Отбасының қайрымдылығы кімге үлгі?
А) анаға
Б) әкеге
С) балаларына
Д) атаға
Е) әжеге
8.1930 қайдан мыңдаған адамдар жер аударып келген?
А) Америкадан
Б) Үндістаннан
С)Украинадан
Д) Шет елден
Е) Африкадан
9. Олардың қазақ халқына алғысы қандай?
А) көп
Б) аз
С) шексіз
Д) жоқ
Е) онша емес
10. Қазақ халқы оларды неден құтқарды?
А)өлімнен
Б) ажалдан
С) жамандықтан
Д) шапқыншылықтан
Е) ауырпашылықтан.
Лексика –грамматикалық тест
І нұсқа
1. «Сұлу» сөзінің синонимін табыңыз.
А) Әдепті.
В) Әдемі.
С) Сыпайы.
D) Мықты.
Е) Салмақты.
2. Буын түрін анықтаңыз.
A) Тұйық.
В) Жалғау.
С) Жалаң.
D) Буын.
Е) Тасымал.
3. — дар, — дер, — тар, — тер, — лар, — лер жалғаудың қай түріне жататынын көрсетіңіз.
А) Септік.
В) Жіктік.
D) Көптік.
C) Тәуелдік.
Е) Етістік.
4. Төл сөзді сөйлемді белгілеңіз.
А) Сен дегенде сөз бар ма?
B) «Келешек — өткен тарихты қорғау», — дейді Олжас Сүлейменов.
С) Балалардың соңғы ермегі -«Ақсүйек», «Соқыр теке».
D) Сауатты болу дегеніміз — дұрыс жазып, дұрыс сөйлеу.
Е) Әй дер әже, қой дер қожа жоқ.
5. Берілген сөйлемді дұрыс аяқтаңыз. 25 қазан -...
А) Ынтымақ күні.
В) Конституция күні.
С) Тәуелсіздік күні.
D) Республика күні.
Е) Жеңіс күні.
6. Қазақстанның көне қаласын белгілеңіз.
А) Астана.
В) Орал.
С) Ақтау.
D) Отырар.
Е) Атбасар.
7. Зергерлік бұйымдарды белгілеңіз.
А) Алаша, көрпе, төсеніш.
В) Кесе, қасық, пышақ.
С) Кітап, дәптер, қалам.
D) Шолпы, білезік, сырға, қапсырма.
Е) Қару — жарақ, ер — тұрман, қоржын.
8. Қазақ халқының ұлттық ойынын белгілеңіз.
А) Шахмат.
В) Дойбы.
С) Баскетбол.
D) Тоғызқұмалақ.
Е) Лото.
9. Күзден кейін келетін жыл мезгілін көрсетіңіз.
А) Апта.
B) Қыс.
С) Жаз.
D) Күз.
Е) Көктем.
10. «Қоян жүрек» фразеологизмінің антонимін табыңыз.
A) Қорқақ.
В) Әлсіз.
С) Салмақты.
D) Батыр.
Е) Күшті.
11. Синонимдік қатарды көрсетіңіз.
А) Іс, сапар.
B) Кінәлі, айыпты.
С) Апару, әкелу.
D) Жүмысшы, оқушы.
Е) Мәртебелі, сыйсыз.
12. Жалғауы ұяң дауыссыздан басталып тұрған сөзді табыңыз:
А) Оқушылар.
В) Көйлектер.
С) Қонақтар.
D) Қайындар.
Е) Дәптер.
13. Тек үнді дауыссыздары бар сөзді табыңыз.
А) Сапар.
В) Айман.
С) Алпыс.
Б) Азат.
Е) Аймақ
14. Сөйлемдегі есімдіктердің түрін анықтаңыз: Мен ешқашан елімді сатпаймын!
А) Сілтеу, жалпылау.
В) Жіктеу, болымсыздық.
С) Жіктеу, сілтеу.
D) Жалпылау, белгісіздік.
Е) Жіктеу, өздік.
15. Шартты райлы етістікті табыңыз.
А) Ертең мектепке кел.
В) Содан кейін мені сына.
С) Өзің білесің, біз момын шаруамыз.
D) Бір көрсем, арманым болмас еді.
Е) Жүкті шешпе, үйді әуре қыласың.
16. Жалғаулық шылау қатысқан сөйлемді анықтаңыздар
А) 22 наурыз күні біз демаламыз.
В) Табиғатты аялайық.
C) Біресе мәтін оқимын, біресе теледидар қараймын.
D) Табиғат адамға бәрін береді.
Е) Наурыз көжеге жеті түрлі дәм қосады.
17. Баяндауышты табыңыз.
Күзде жыл құстары жылы жаққа ұшып кетеді.
А) Күзде.
В) Жыл құстары.
С) Жылы.
D) Ұшып кетеді.
Е) Жакқа.
18. Қазақ халқын жоңғарлардан қорғаған батырды табыңыз.
А) Тоқтар.
В) Мәншүк.
С) Бауыржан.
D) Райымбек.
Е) Талғат.
19. Қазақ халқының ежелгі баспанасын табыңыз.
А) Шалаш.
В) Кірпіш үй.
С) Киіз үй.
D) Саман үй.
Е) Коттедж.
20. Бірыңғай тұйық буынды сөздерді көрсетіңіз.
А) Ең, өте, тым.
В) Аш, ат, от.
С) Есім, мысал, көп.
D) Ал, жай, көр.
Е) Ет, кет, аса.
-
1 552
40 310 
