Минералдык ресурстар

Профессор А.Молдокулов атындагы улуттук компьютердик инновациялык мектеп-лицейи

10-класс

Мугалим: Зарнаева Н.Ж.

2019-ж

Сабактын темасы:

• Минералдык ресурстар

Билим берүүчүлүк:

Минералдык ресурстар.

Өнүктүрүүчүлүк:

боюнча маалымат алышат.

Минералдык ресурстар боюнча түшүнүгүн,ѳз оюн эркин айтуу менен аңгелемешүү аркылуу сѳз байлыгы,ой-жүгүртүүсү, кабыл алуусу,чыгармачылыгы, логикасы калыптанат.

Тарбия берүүчүлүк:

География сабагын сүйүүгѳ, патриоттуулукка,ынтымактуулукка,бири-биринин оюн сыйлоого жана уга билүүгө тарбияланышат.

Минералдык ресурстар

отун

рудалык

Рудалык эмес

Тустуу металлдар

Химиялык сырье

Курулуш материалдар

Жергиликтуу отун

Кара металл

Жогорку сапаттагы

Асыл жана кооз таштар

Нефть, газ, таш комур

Курон комур, чым кон,куйуучу сланец

Асыл металлдар

Радиоактивдуу металлдар

Кум, топурак, туф,гранит,мрамор

Сейрек кездешуучу металлдар

Фосфорит,кукурт,туз

Алмаз, изумруд, агат, малахит

Алтын, платина, кумуш

Жез, боксит, калай,

Уран, торий

Вольфрам-молибден, скандий

Темир, марганец, хром

Ресурс менен камсыз болуу жөнүндө түшүнүк

• . Географиялык кабык ар Т ҮРДҮҮ жаратылыш ресурстарына бай. Бирок, алардын запасы, түрлөрү ар башка жана Жер шары боюнча бирдей таралган эмес. Натыйжада айрым аймактардын, өлкөлөрдүн, региондордун, атүгүл материктердин ресурс менен камсыз болуусу бирдей эмес.

Мамлекеттер боюнча минералдык ресурстардын таралышы

• Минералдык ресурстар

Айрым кен байлыктардын дүйнөлүк запасы

Кен байлыктардын түрлөрү

I

Өлчөм

Геологиялык жалпы запасы

Көмүр Нефть

Анын ичинен чалгындалганы

бирдиги

Жаратылыш газы Темир рудасы

млрд тонна млрд тонна

ТрЛНМ 3

5500 500 400 600

млрд тонна

1750 140 150 200

Отун-энергетика ресурсу

• Нефть, газ, таш комур
• Курон комур, чым кон,куйуучу сланец

Нефть-газ бассейндери

Отун-энергетикалык кен байлыктар

Отун-энергетика ресурсу

Отун-энергетика ресурсунун лидерлери

Кара металлургия ресурсу

• Темир,марганец, гематит,магнетит

Кара металлургия

Кара металлургиянын жук обороту

Кара металлургия борборлору

Марганец рудасы

Тустуу металлдар

• Асыл металлдар- алтын, платина, кумуш
• Сейрек кездешуучу металлдар-вольфрам-молибден, скандий

• Радиоактивдуу металлдар-уран, торий

• Калай,коргошун,цинк,алюминий

Дуйнолук чарбада цинктин таралышы

Уран рудасы

Аллюминий рудасы

Калай рудасы

Жездин запасы

жез рудасы

• Жездин мамлекеттер боюнча таралышы

Жездин казылып алынышы

• Дуйно боюнча жездин запасы Анды Чилисиндеги-Эскондида карьери

Жездин мамлекеттер боюнча казылып алынышы

Мамлекеттер боюнча алтындын запасы

Алтындын мамлекеттер боюнча таралышы

Коргошундун мамлекеттер боюнча таралышы

Никельдин дуйнолук рынокто колдонулушу

• Мамлекеттер боюнча кумуштун казылып алынышы

• Мамлекеттер боюнча тустуу металлдардын таралышы

Алюминийдин ондурулушу

Алюминийдин импорттолушу

Алюминийдин иштелип чыгарылышы