Өз денсаулығың өз қолыңда

Өз денсаулығың өз қолыңда.

Ауырып ем ізденгенше,

Ауырмаудың жолын ізде.

№ 8 мектеп гимназия

9-10 сынып

25.10.2015

Оспанова Ж.Б

Ел Президентінің “Қазақстан - 2030” жолдамасындағы ұзақ мерзімді басымдықтың бірі – “Қазақстан азаматтарының денсаулығы, білімі мән әл ауқаты” тармағында,“…азамат-тарымыздың өз өмірінің аяғына дейін сай болуы және оларды қоршаған табиғи ортаның таза болуы үшін” азаматтарымызды салауатты өмір салтына әзірлеу қажеттігі көрсетілген. Бүгінгі таңда өз тәуелсіздігін алған егеменді еліміз осы бағытта Қазақстан мектептеріне жан-жақты дамыған, денсаулығы мықты, салауатты өмір салтын мұрат тұтқан дара тұлғаларды тәрбиелеу басты талап етіп қойылған.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ВОЗ) анықтамасы бойынша, денсаулық дегеніміз —

бұл тек аурудың болмауы емес, ол толық физикалық, психологиялық және әлеуметтік қолайлылық.

Ғалымдардың есептеулері бойынша адамдардың денсаулық жағдайы

50—52%-ы — өмір сүру салтына,

20-25%-ы — тұқым қуалау факторларына,

18—20%-ы — қоршаған орта жағдайларына, ал 7—12% ғана денсаулық сақтау саласының деңгейіне байланысты болады.

“ Дені сау адам - табиғаттың ең қымбат жемісі” деп тегін айтылмаған. Қазіргі қоғамымызда халықтың табиғи өсімі төмендеп, сырқаттанушылық және өлім–жітім деңгейі арта түсті. Әсіресе, балалар мен жастардың денсаулығы қауіп тудыруда. Темекі тарту, ішімдік пайдалану, есірткі құмарлық және улы заттарға әуестік, адамгершілікке жат мінез-құлық кеңінен етек алуда.

Академик Н. М. Амосов айтқандай: “ Денсаулығың мықты болуы үшін мәнді өз күшің болу қажет, оны еш нәрсемен ауыстыруға болмайды. ” Егемен еліміздің болашағы біздер. Қоғамда болып жатқан жаман әдеттерге кінәлі - адамдардың өзі. Осындай жат, жаман әдеттерден бойымызды аулақ ұстап, төзімділік, табандылық танытып, адамгершілік қасиеттерді жоғары ұстай білуіміз керек. Болашағымыз нұрлы, еліміздің ертеңі нұрлы болсын десек, ел болып, халық болып болашағымызды, ұлтымызды, тегімізді жоғалтып алмау үшін нашақорлық, СПИД, ішімдік, темекіден бойымызды аулақ ұстап, қоғамымыздың бұл түнектен арылуының жолын іздеп, салауатты өмір салтын насихаттайық.

Жасыратыны жоқ бүгіндері елімізде осынау қауіпті нашақорлықпен айналысатындар саны өсіп барады. Есірткінің медициналық-әлеуметтік проблемалары республика орталығының мәліметіне қарағанда, бұл кеселге тәуелді болғандардың саны 250 мыңнан асады екен. Ал 1,5 млн-дай адам нашақорлыққа бейімділік сәтінде отпен ойнағандай әрі-сәрі күй кешуде. Әсіресе кәмелетке толмағандардың әлгіндей қатерлі дертке әуестене түсуі қатты ойландыруы тиіс.

АҚТ-НЫҢ ТАРАЛУ ЖОЛДАРЫ:

• Парентеральды (қан арқылы)
• Вертикальды (анадан балаға)
• Жыныс жолы (сақтандырылмаған жыныстық қатынас)

АҚТ-ның басқа да жұғу жолдары

• Сілеке арқылы-3 литр!

• Тер – 1 ванна

• Көз жас – 1 бассейн!

Қызыл лента

• ЖҚТҚ дан көз жұмғандар туралы;
• Жазылып кетудің үміт;
• ЖҚТҚ мен ауратындарды қолдау
• БЕЛГІСІ

Жас кезінен аурушаң болған Поль Брегг «Өзіңді өзің жасай біл» деген қағиданы нық ұстанған. Ол ынта-жігерінің салауатты өмір сүруге деген құштарлығының арқасында барлық ауруларды жеңіп, денсаулығы мықты болып өмір сүрген. Салауатты өмір сүремін десеңіз ешкім оған қарсы тұра алмайды.

• • Темекі тартудың зиянсыз мөлшері жоқ. Тіпті 1-2 рет түтінді ішке сорғанда ана мен сәбиге денсаулығына зиян. • Жүктілік кезінде темекіден бас тартудың еш қаупі жоқ.  • Жүктілікке дейн темекіні тастаған жөн.

• Құрсақтағы сәбидің дене салмағы,бойы өсіп дамуы тежеледі.

• Басының пішіні бұзылады.

• Бет кемістігі( «қоян ерін», «қасқыр ауыз»)
• Өкпесі толық жетілмейді, тынысалу жолдарының аурулары дамып демікпеге ұшырайды.

• 30% нәресте

өлі туады

• 40% нәресте

туабіткен кеселдермен дүние есігін ашады.

• Дүниеге келетін 30% нәрестенің ғана денсаулығы мықты

Салауатты өмір салтына денешынықтыру, спорт, дене тәрбиесі, туризм, халықаралық туризм, табиғатқа серуен, таза ауада жүру жатады. Кешкі тамақтан соң, таза ауада бір-екі сағат серуен құрып, ұйықтаудың пайдасы зор. Ұйқы 7-8 сағаттан кем болмауы тиіс.

Адам денсаулығына зиянын тигізетін жат әдеттерден аулақ болғаны жөн. Енді оларға не жататынына тоқтала кетейік: Олар – темекі тарту, спирттік ішімдіктерге, есірткілік заттарға салыну.

Жасөспірімдер неге темекі шегеді

Жасөспірімдер темекіні тарту себептері…

Ата-аналарынан тәуелсіз екенін көрсету үшін

Беделді болу үшін

Өзі дос болғысы келгендермен қосылу үшін

Құрбылары темекі шексе солардан бөлінбеу үшін

Ересек көріну үшін

Ересектер темекіні

Темекі шеккенді олар …

Демалумен

Жайлылық-пен

Өз сезімдерін реттеумен

Өкпе обыры ең кең тараған дерт.

Дерттің даму себептері:атмосфераның улы газдармен ластануы мен темекі тарту.

Сымбатты да әдемі болып көріну үшін

Әйел адамдар темекіні ..

Толып кетуден қорқып

Дамыған елдердің өзінде ғана темекі тарту салдарынан туындаған аурулардан жарты миллион әйелдер көз жұмады. Бұлдың ең көп тарағаны жүрек аурулары

Инфаркт миокарда

Темекі тарту…

Жүрек аурулары

Атеросклероз

(артерияның бекітілуі)

Оттегінің қанға өтуін

Басқа да көптеген жүрек ауруларына

Қан тамырларының қызметін

Жүрек жұмысын

Никотин бұзады …

Қуық обыры

Қуық обыры- 40 жастан асқан темекі тартушыларда көп.Әйел адамдарға қарағанда ер адамдарда дерттің пайда болу қаупі 4 есе артық

Жұтқыншақ обыры

Белгілері : Жұтынудың ауырлауы,кеуденің ауруы,жүдеу. Темекі тартушының жұтқыншақ іші жасушаларының зақымдануынан пайда болады.

ТЕМЕКІ ШЕГУ

ӘЛДЕ

ҰЗАҚ ӨМІР СҮРУ

Сөз соңында қайыра айтарым, халық денсаулығы тек медицина қызметкерлерінің кәсіби тірлігі ғана емес, бүкіл қоғамның тұтас денсаулық сақтауға және нығайтуға арналған үйлескен іс-қимыл әрекеттерінің жемісі екенін баршамыз да ұғынуға тиіспіз. Сонда ғана қоршаған ортаны сақтай отырып, таза су ішіп, дұрыс тамақтанып, иманды және салауатты өмір салттарын тұрақты қалыптастырсақ болашақтың жарқын кепілі болмақ.

Ей замандас, алдыменен досыңды ұқ. Досың спорт, таза ауа, өсімдік. Ала жүріп, осылардың сыйлығын – Жаңа ғасырға біз берейік көріктік.