Շնորհանդես -Կոնստանտին Դմիտրևիչ Ուշինսկի, Խաչատուր Աբովյան, Ղազարոս Աղայան

Կոնստանտին Դմիտրևիչ Ուշինսկի Խաչատուր Աբովյան Ղազարոս Աղայան

Կոնստանտին Դմիտրևիչ Ուշինսկի

1823—1870

Կոնստանտին Դմիտրևիչ Ուշինսկի

Ուշինսկին ծնվել է 1824 թվականին փետրվարի 19-ին Տուլա քաղաքում:Հայրը պետական ծառայող է եղել, մայրը մահացել է, երբ Ուշինսկին ընդամենը 12 տարեկան էր:Նախնական կրթությունը ստացել է ընտանիքում (մինչև 11 տարեկան հասակը), որից հետո 1833 թվականին ընդունվել և 1840-ին ավարտել է Նովգորոդ-Սևերսկիի գիմնազիան։Գիմնազիան ավարտելուց հետո սովորում է Մոսկվայի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետում։ Համալսարանն ավարտելուց հետո 1844 թվականին՝ արդեն որպես իրավաբական գիտությունների թեկնածու, շարունակում է մնալ Մոսկվայի համալսարանում պրոֆեսորական կոչմանը նախապատրաստվելու համար:

Ուշինսկու կինը՝ Նադեժդա Սեմյոնովնա Դորոշենկո

ԿՈՆՍՏԱՆՏԻՆ ՈՒՇԻՆՍԿԻ " width="640"

Կոնստանտին Դմիտրևիչ Ուշինսկի

Ուշինսկին առաջարկում էր մանկավարժական տեսությունը կառուցել հոգեբանության, ֆիզիոլոգիայի, փիլիսոփայության և այլ գիտությունների օրենքների վրա: Մերժելով մանկավարժական տեսությունների հայեցողական կառուցումը՝ նա միաժամանակ նշում էր, որ միայն սեփական, թեկուզ և հաջողված, փորձի վրա հիմնվելը բավարար չէ: Ուշինսկին պահանջում էր տեսության և պրակտիկայի միասնություն:

ԿՈՆՍՏԱՆՏԻՆ ՈՒՇԻՆՍԿԻ

Կոնստանտին Դմիտրևիչ Ուշինսկի

Ուշինսկին առանձնացրել է բարոյական դաստիարակության միջոցներ։ դրանցից են․

• ուսուցումը,
• ուսուցչի անձնական օրինակը,
• համուզմունքը,
• մանկավարժական տակտը,
• նախազգուշացման միջոցները,
• խրախուսանքը և տույժերը։

Խաչատուր Աբովյան

1809—1848

ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆ " width="640"

Խաչատուր Աբովյան

Աբովյանը Հայ-ժողովրդադեմոկրատական մտքի սկզբնավորողն է։ Նա եվրոպական շունչ մտցրեց Հայ դպրոցին և մանկավարժական մտքին։ Նա առաջիններից էր ով քննադատեց հին դպրոցը եվրոպականի մակարդակաին, բայց միևնույն ժամանակ զերծ մնալ ընդօրինակումներից և ամեն ինչում հաշվառել տեղային-ազգային պայմանները։

ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆ

Խաչատուր Աբովյանի ծննդյան 150-ամյակին նվիրված նամականիշ

Խաչատուր Աբովյան

Աբովյանի առաջադրած հիմնական դրույթներն են․

• Դպրոցի-ժողովրդայնացումը, լուսավորության գործի հանձնումը ժողովրդի տնօրինությանը ,
• Հոգևոր-դասական կրթության փոխարեն աշխարհիկ-ռեալական կրթությունը,
• Ազգերի, դասերի իրավահավասար, չքավերների համար ձրի 2 սեռի 7-14 տարեկան երեխաների պարտադիր, ներդաշնակ ու համակողմանի զարգացման ապահովում։

Ղազարոս Աղայան

1840-1911

" width="640"

Ղազարոս Աղայան

Աղայանը իր կյանքը նվիրեկ ե մատաղ սերնդի դաստիարակությանը։ Աղայանը ղեկավարվել է ազնվության սկզբունքներով ։ Նրա համար դպրոցը ժողովրդինն է և պետք է ծառայի հասարակության բոլոր խավերին։

Աղայանի հիմնական թեզն է․

" width="640"

Ղազարոս Աղայան

Աղայանը քննադատում էր գործող դպրոցը․

«Վերնատան» անդամները․ նստած են՝ Իսահակյան, Աղայան, Թումանյան․ կանգնած են՝ Լևոն Շանթ, Դերենիկ Դեմիրճյան

Ղազարոս Աղայանը Թիֆլիսում Հովհաննես Թումանյանի կողմից ստեղծված Վերնատուն գրական խմբակի մշտական անդամներից էր։

ԳՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅՈՒՆ

ԿՈՆՍՏԱՆՏԻՆ ՈՒՇԻՆՍԿԻ

«Մանկավարժական գրականության օգուտի մասին» հոդված, «Մայրենի լեզու», «Ուսուցչական սեմինարիայի նախագիծ», «Աշխատանքն իր հոգեբանական և դաստիարակչական նշանակությամբ», «Մանկական աշխարհ» գիրք․․․

ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆ

«Նախաշավիղ կրթության» դասագիրք, «Վերք Հայաստանի» պատմավեպ, «Ֆեոդորա կամ Որդիական սեր», «Խաղարկություն մանկանց», «Կարօտութիւն նախնի վայելչութեանց հայրենեաց իմոց» (1824), «Սրբաճեմ ոտից տեառն գթութեանց» (1824)․․․

ՂԱԶԱՐՈՍ ԱՂԱՅԱՆ

«Հարկավոր է օգնել չքավորներին» բանաստեղծություն, «Արություն և Մանվել»վեպ, «Երկու քույր», «Տորք Անգեղ» պոեմ, «Սրինգ հովվականը», «Բանաստեղծությունները», «Անահիտը»․․․

Խաչատուր Աբովյան Ղազարոս Աղայան

ՄԱՆԿԱՎԱՐԺԱԿԱՆ ՀԱՅԱՑՔՆԵՐ

ԿՈՆՍՏԱՆՏԻՆ ՈՒՇԻՆՍԿԻ

ԽԱՉԱՏՒՈՐ ԱԲՈՎՅԱՆ

Ըստ Ուշինսկու՝ երեխայի վրա նպատակուղղված ներգործությունը պետք է խելամիտ լինի, և հիմնված երեխայի հոգեֆիզիոլոգիական առանձնահատկությունների իմացության վրա: Հենց դա էլ կազմում է այն նախադրյալը, որի վրա պետք է հենվի դաստիարակության գիտական մեթոդիկան:

ՂԱԶԱՐՈՍ ԱՂԱՅԱՆ

Ըստ Աբովյանի երեխայի ձևավորման հիմնաքարը դրվում է ընտանիքում, սակայն անտեսել, դպրոցական հանրային դաստիարակությունը անմտություն է, ճիշտը դրանց միասնությունն է։ Աբովյանը չէր ժխտում միջավայրի ազդեցությունը և ընդունում էր նաև ժառանգականության գործոնը։

Դպրոցական կրթության նախածեմը համարում էր ընտանեկան դաստիարակությունը և հիմնավորում էր մոր ամփոխարինելի դերը, և կարևորում է դպրոցի ծրջանակներում աղջիկների համակողմանի դաստիրակությունը և զարգացումը։ Նա բարձր էր գնահատում ուսուցչի դերը և պահանջում էր մասնագիտական և մանկավարժական խոր գիտելիքներ։

ԿՈՆՍՏԱՆՏԻՆ ԴՄԻՏՐևԻՉ ՈՒՇԻՆՍԿԻ

ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆ

Ուշինսկին համարվում է ռուս դեմոկրատ-մանկավարժ, գիտական մանկավարժության հիմնադիր,«ռուս ուսուցիչների ուսուցիչ»

ՂԱԶԱՐՈՍ ԱՂԱՅԱՆ

Հայ ականավոր գրող, մանկավարժ, լուսավորական, արևելահայ աշխարհաբար գրականության հիմնադիրը: Աբովյանի ստեղծագործությամբ սկիզբ է առնում հայ գրականության զարգացման նոր փուլ, որ նախորդից տարբերվում էր թեմատիկայով, լեզվով։

Հայ մանկավարժության պատմության մեջ նրա անունը գրված է ոսկետառ։Նա իր ողջ կյանքը նվիրել է մատաղ սերնդի դաստիարակության, ժողովրդին լուսավորելու գործին։

ԽԱՉԱՏՈՒՐ ԱԲՈՎՅԱՆ

ՂԱԶԱՐՈՍ ԱՂԱՅԱՆ

Աբովյանի մեջ խտացված են Մաշտոցի դիվանագիտական հանճարը, Խորենացու հայրենասիրական կրակը, Նարեկացու կատարելության աղոթքը: Աբովյանը մեր ազգային ոգու մարմնացումն է: Եվ եթե ինչ-որ չափով հաղորդվել եմ այդ ոգուն, և իմ մեջ կրում եմ այդ ոգու մասունքները, դրա համար պարտական եմ մեր ժողովրդի մեծերից մեկի՝ Աբովյանի ժառանգությանը:

Համո Սահյան

Նա նման չի մեր գրողներից ոչ մեկին։ Նա ամեն մի ճյուղի մեջ ցույց է տվել ինքնուրույն ճաշակ և տաղանդ և երբեք չի եղել երկրորդը։

Նա ունեցել է խոր հավատ ու հարգանք դեպի իր գրիչը, գրիչը համարել է մի սրբազան արարողություն, գրիչ առնելիս կարողացել է վերանալ, և նրա բանաստեղծական աշխատանքն էլ եղել է միշտ վեհ, իդեալական, մաքուր, մանկական։

Հովհաննես Թումանյան