Текст менен иштөө "Арча" 9 класс

ТОКМОК ШААРЫНЫН А.С.ПУШКИН АТЫНДАГЫ №1 ОРТО МЕКТЕП-ГИМНАЗИЯСЫ

ТЕКСТ МЕНЕН ИШТѲѲ

МАМЛЕКЕТТИК ТИЛ МУГАЛИМИ

АКМАТОВА

БУРУЛ

АСАНБЕКОВНА

Г.Токмок 04.12.2017 ж.

9- класс

МАКСАТЫ:

1. Окуучулар текст

ишт өө нүн негизинде арчанын

мааниси жөнүндө билишет

2. Жаратылышты баалоого, коргоого жана сүйүүгө тарбияланышат

3. Окуучулар сөз байлыктарын, сүйлөө жана байланыштуу кептерин өстүрүшө т

ТРЕНАЖЁРЛОР МЕНЕН ИШТ ѲѲ

ТЕКСТТИ ОКУУ

ТЕКСТТИН Y СТ Y НД Ѳ ИШТѲѲ

ТЕКСТТИ КОТОРУУ

Арча – жыттуу, пайдалуу дарак Түштүктө, Түркстан кырка тоолорунда, бийиктиги сегиз-тогуз метр келген арчалар өсөт. Бадал түрүндөгү арчалар да бар. Арча жайдыр-кыштыр жапжашыл болуп, жаратылыштын көркүн көрк кошот. Ал абаны тазартып, дары-дармек жасоо үчүн да колдонулат. Кыргыздар байыркы убактан эле арчадан түрдүү буюмдарды: бешик, комуз, аяк жана башка идиштерди жасашкан. Арча токою кыргызстандын үч жүз миңден ашык гектар аянтын ээлейт. Ал кургакчылыкка чыдамдуу келип, таштак жерлерге да өсө берет. Жер кыртышын селден сактайт.Деңиз деңгээлинен миң метрден үч миң алты жүз метрге чейинки бийиктикте өсүп, миң жылга чейин жашайт. Арча- ийне жалбырактуу дарак.Анын жалбырактары майда,бутактары ичке келип, уругу кичиненкей тоголок бүрдүн ичинде өнөт да, күзүндө бышат. Арча жыгачы катуу жана бекем болот.

С өздөр менен иштөө

Абаны тазартып – очищает воздух

Дары-дармек- лекарство

Байыркы убакта эле - с древних времён

Идиш- посуда

Жер кыртышы- земная кора, почва

Арчанын бүрү – плоды арчи

Ийне жалбырактуу дарак – хвойное дерево

ВИДЕО РОЛИК

СУРООЛОРГО

ЖООП БЕР YY

• Текстте эмне жөнүндө сөз болуп жатат?
• Арча кандай дарак?
• Арчанын бийиктиги канча метр?
• Арча орус тилине кандай которулат?
• Арча эмне үчүн колдонулат?
• Арчадан эмне жасашат?
• Арчанын токою канча гектар жерди ээлейт?
• Арча жер кыртышын эмнеден сактайт?
• Арча канча жыл жашайт?
• Арчанын жалбырактары жана бутактары кандай?
• Арчанын жыгачы кандай болот?
• Арчаны качан, эмне себептен түтөтөт?

1. Бийиктиги бешик, комуз жасалат 2. жайдыр-кыштыр бутактары ичке 3. арчадан сегиз – тогуз метр 4. Жалбырактары майда, жапжашыл болот

Бош жерлерди сөз менен толтуруп жазгыла: 1 Арча дарагы …, бутактары… . . 2. Жаӊгактын жалбырактары … , уругу … келет 3. Арчанын жыгачы … жана … болот.

РЕФЛЕКСИЯ

• Б Y Г Y НК Y САБАКТА ЭМНЕНИ КАЙТАЛАДЫК?

• ЭМНЕ ЖѲН Y НДѲ СѲЗ КЫЛДЫК?