Тирүү организмдердин көп түрдүүлүгү

Тема: Тирүү организмдердин көп түрдүүлүгү.

5-класс

Сабактын максаттары

1.Билим берүүчүлүк

Окуучулар Жаныбарларга, өсүмдүктөргө, козу карындарга, бактерияларга мисал келтирет

2 .Өнүктүрүүчүлүк

Көрсөткүчтөр

Окуучулар- Жаныбарлардын, өсүмдүктөрдүн, козу карындардын, бактериялардын белгилерин атайт.

3. Тарбиялык

Окуучулар Жаныбарларга, өсүмдүктөргө, козу карындарга, бактерияларга мисал келтиришсе

Аймакта кеңири тараган уулуу өсүмдүктөрдү, козу карындарды жана коркунучтуу жаныбарларды аныктайт

Турмуштагы мисалдарды угуп жана байкоо менен ойлоо сезимдери калыптанат, таанып-билүү жөндөмү жогорулайт

Натыйжага жете алат, эгер Окуучулар- Жаныбарлардын, өсүмдүктөрдүн, козу карындардын, бактериялардын белгилерин аташса.Аймакта кеңири тараган уулуу өсүмдүктөрдү, козу карындарды жана коркунучтуу жаныбарларды аныкташса

Натыйжага жете алат, эгер окуучунун:

Мисалдарды кунт коюп угуусу, ойлонуусу терең болуп, кызыгуусу артып, жаңыланса.

Сабактын тиби : Жаңы билимдерди өздөштүрүү.

Сабактагы колдонулуучу усулдар жана ыкмалар : Интерактивдүү ыкмалар.

Сабакта колдонулуучу каражаттар жана материалдар : Окуу китеби,сүрөттөр, компьютер,проектор,интерактивдүү доска.

Жандуулар Жер жүзүндө ушунчалык ар түрдүү формада болуп, алардын ичинен бүгүнкү күндө өсүмдүктөрдүн 350 миң, 1,5 млн. жаныбарлар, ал эми козу карындардын жана прокариоттордун көптөгөн түрү биздин планетада таралган. Окумуштуулар организмдердин жаңы түрлөрүнүн ачылышын гана баяндап жазбастан, алардын арасынан жок болуп кеткен түрлөрүн да изилдеп келишет.

Жаныбарлар

Козу карындар

Вирустар

Тур-тируу организмдердин системасындагы негизги структуралык бирдик,алардын эволюциясынын сапаттуу этабы.

Ө СҮМДҮКТӨР

Ошондой эле тиричиликтин же органикалык дүйнөнүн чындыгын жана оорчуп-өнүгүүсүн чагылдырат.

Ошондуктан адамдын коомдук маданиятынын өсуп-өнүгүшүндө илимий ан сезим оорчуп,алгачкы илимпоздор табияттагы организмдердин түзүлүшүнө,кыймыл-аракетине,жашоосуна,көбөйүү сүнө көз салышып,жалпы организмдерди иретке салууга аракеттенишкен.

«Тур» деген терминди илимге алгач 1686-жылы англ.окумуштуу Жан Рей киргизген.Анын пикири б-ча турлор табиятта бири-биринен аздыр-көптүр сырткы белгилери менен айырмаланып тургандыгын байкаган.

Ч.Дарвиндин мезгилинен бери систематика эволюциялык илимге айланды.

Тирүү организмдер

Вирустар; Прокариоттор Эукариоттор

Бактериялар; Көк-жашыл балырлар

Дем алат

Азыктанат

Алат

Өөрчүйт

Көбөйөт

Вирустар-бул клеткасыз түзүлүштөгү тирүү жандыктар тобу.Вирустарды орус окум. Д.И.Ивановский 1892-жылы ачкан.Алардын түзүлүшү эң жөнөкөй.

Өсүмдүк менен жаныбардын айырмачылыктары

Азыктануусу,жылып журушу,дүүлүгүүсү,болуп чыгаруусу,осуусу,сырткы көлөмүнүн катнашы,клетка тузулуштору,вакуолдун өлчөму,хлоропласттар,пластидалар ткандары боюнча айырмаланышат.