Урок для 10 классов-2

2-DARS. KATAKKA MUROJAAT: NISBIY, ABSOLYUT VA

ARALASH MUROJAAT

Darsning texnologik xaritasi

Asosiy tushunchalar:

MS Excel 2010 Katakcha, katakchalar bloki, ma’lumotlar turi, adres, absolyut , nisbiy, aralash murojaat, nom, son, matn, formula.

Darsning borishi:

• Tashkiliy qism. ( 3 daqiqa)

• O`tilgan mavzuni takrorlash: (8 daqiqa)

• Yangi mavzuni tushuntirish: ( 15 daqiqa)

• Yangi mavzuni mustakamlash: (15 daqiqa)

• O`quvchilarni baholash: (2 daqiqa)

• Uyga vazifa berish: (2 daqiqa)

1-mashq. Sinflarda fanlardan o‘zlashtirish ko‘rsatkichlari aniqlansin.

Bajarish:

 birinchi satr kataklari tugmasi

yordamida kataklar bittaga keltirilib “Sinflarda fanlardan o‘zlashtirish

ko‘rsatkichlari” matni yoziladi;

 A2:A3 kataklar birlashtirilib “Sinflar” yozuvi katak o‘rtasiga

joylashtiriladi;

 B2:B3 kataklar birlashtirilib “O‘quvchilar soni” yozuvi katak

o‘rtasiga joylashtiriladi;

C2:G2 kataklar birlashtirilib “Fanlar” yozuvi katak o‘rtasiga

joylashtiriladi;

 H2:L2 kataklar birlashtirilib “O‘zlashtirish ko‘rsatkichi” yozuvi

katak o‘rtasiga joylashtiriladi;

 C3:G3 hamda H3:L3 kataklarga fanlar nomlarii joylashtiriladi;

 B4:B6 kataklarda guruhdagi o‘quvchilar soni kiritiladi;

 C4:C6 dan G4:G6 gacha fanlardan o‘zlashtirgan o‘quvchilar soni

kiritiladi;

 B4:B6 sichqonchaning chap tugmasi bosilgan holda ajratib olinib,

Excel 2010 tasmasidan Σ tugmasi bosiladi, natijada B7 da o‘quvchilar

umumiy soni hosil bo‘ladi;

 C7:G7 kataklarida fanlardan o‘zlashtirgan o‘quvchilarning barcha

sinflar bo‘yicha umumiy sonini aniqlashni osonlashtirish uchun B7 katagini

o‘ng past burchagiga sichqonchaning chap tugmasi bosilgan holda siljitib

kerakli qiymatlarni hosil qilamiz. Qaralayotgan katakka ushbu murojaat

usuli nisbiy murojaat deb ataladi;

 10-a sinfida ona tilidan o‘zlashtirish ko‘rsatkichini aniqlash uchun

H4 katagida = ni kiritib, fandan o‘zlashtirgan o‘quvchilar soni C4 ni

sinfdagi o‘quvchilar umumiy soni B4 ga bo‘lib, natijani 100 ga ko‘paytirib

yaxlitlab olamiz. O‘zlashtirish ko‘rsatkichini hamma vaqt guruhdagi

o‘quvchilar soniga bo‘linganligi sabali B4 ni qo‘zg‘lmas qilish uchun,

ushbu manzilga $B$4 ko‘rinisida, ya’ni absolut murojaat qilinadi;

 qolgan sinflar va boshqa fanlar bo‘yicha o‘zlastirish ko‘rsatkichlarini

oson aniqlash uchun sichqonchaning chap tugmasi bosilgan holda B ustun

va 7 satr bo‘yicha siljitamiz.

Shunday qilib nisbiy va absolut murojaat usullarini qo‘llab,

qaralayotgan masalani yechish juda oson bajarildi. Natijada quyidagi

elektron jadval hosil bo‘ldi:

Absolut va nisbiy murojaatlar birgalikda kelsa aralash murojaat

deyiladi.

MS Excel 2010 uchun boshqa amaliy dasturlar bilan muqobillikni

yanada yaxshiroq ta’minlash maqsadida hujjatlarni xotirada saqlash uchun

yangi XML (eXstensible Markup Language – belgilanishning kengaytirlgan

tili) formati ishlab chiqilgan. Bu yerda siqish texnologiyasini qo‘llash

hisobiga fayllarning o‘lchami kichraydi va bu jadvallardan ixtiyoriy

O’IBDO’ Farmonova S.R____________