Жердің тектоникалық құрылысы, литосфералық тақталар

ҰМЖ тарауы: 3. Физикалық география

Күні____________

Сынып: 7

Мектеп:

Мұғалімнің аты-жөні:

Қатысқандар:

Қатыспағандар:

Ұзақ мерзімді жоспардыі тарауы: 7.3.1.2

Сабақтың тақырыбы:

Жердің тектоникалық құрылысы, литосфералық тақталар

Оқу мақсаты:

Жердің тектоникалық құрылымы мен литосфералық плиталардың орнасуын картадан көрсетеді және сипаттайды.

Сабақ мақсаты:

Материктік және мұхиттық плиталардың жылжу қозғалысының айырмасын анықтап, түсінеді.

Қозғалыстың 3 негізгі түрімен танысу қажет, ЛТ қозғалысы кезінде пайда болатын бедер пішінін анықтауды талап етеді

Бағалау критерийлері:

• Сызба арқылы тектоникалық құрылысты көрсетеді;

• Литосфералық тақталардың орналасуын, шекараларын анықтайды;

• Тектоникалық қозғалыстардың себептері мен салдарын зерттейді.

Тілдік мақсаттар:

Оқушылардың назарын ғылыми тілге аудару, қажет терминология немесе тұрақты тіркестері бар лексиканы қолдану. Жазылым, айтылым, тыңдалым, естілім барысында оқушылардың коммуникативтік дағдыларын қалыптастыру. /астеносфера, дивергенция, конвергенция, спрединг, рифтинг, колизия, субдукция, обдукция/

Құндылықтарға баулу:

Табиғаттағы болып жатқан литосфералық катаклизмдерге мән беру.

Пәнаралық байланыс:

информатика, қазақ тілі

Алдыңғы білім:

Жер қыртысынының қозғалысымен танысты, литосфералық тақта сөзімен таныс

Кезең

Сабақтағы жоспар жаттығу түрлері

Дерексөздер, ресурстар

Сабақтың басы

1.Қолдану

Уақыты: 5 мин

«Төрт арқа» түйістіру әдісі арқылы оқушылар топтарға бөлінеді (+ сергіту сәті, себебі соңғы сабақ)

Үйымдастыру: амандасу, оқушыларды түгендеу

Үй жұмысын тексеу барысында сынып балаларын топтарға бөлу. Уақыты: (6 мин)

Бағалау: өзара дәптермен алмасу

Жұмыс түрі: жұптық

«Ой қозғау» «Үш конверт» әдісі

Мұғалім топтарға конверт ішіндегі сөздерді, және көрнекілік ретінде литосфералық тақталар атты картаны ұсынады.

Тапсырма №1. 6- сыныпта өткен алған білімдеріне негізделіп, конверт ішіндегі қажетті сөздерді, суреттерді пайдаланып тірек-сызба құрыңыздар.

/материктік/ мұхиттық/ Наска/ Солтүстік Америкалық/ Тынық тақтасы/ Үнді-Аустралия/ Африкалық/ Оңтүстік Америкалық/ Еуразиялық/

Жұмыс түрі: топтық жұмыс

Әрі қарай мұғалім оқушылардың назарына ғаламторға шығу арқылы «Тақталар қозғалысы» атты бейне-ролик көрсетеді. Бұл бейнеден қандай мағлұматтар алдыңыз? Тақталар қозғалысы қалай жүзеге асады?

Оқушылардың жауаптарын ала отырып, мұғалім оқушылармен бірге сабақтың мақсатын анықтайды.

Бағалау критерийлері

6- сыныпта өткен тірек-білімдеріне негізделіп, конверт ішіндегі қажетті сөздерді, суреттерді пайдаланып тірек-сызба құрады.

Дескрипторлар

• Конверт ішіндегі сөздерді дұрыс орналастырады;

• Карта арқылы литосфералық плиталардың генезисын анықтайды (материктік/мұхиттық)

Оқулық, дәптер

Мультимедиа, ғаламторға шығу

http://hotaccident.net/zemletryasenia-online.html

Сабақтың ортасы

2. Талдау

Уақыты: 15 мин

Мұғалім 3 топқа тақырыпшаларды бөледі.

1. топ: ЛТ қозғалысы қалай жүреді?

2. топ: ЛТ қозғалысы қандай болады?

3. топ: ЛТ қозғалысы кезінде пайда болатын жер бедерінің пішіндері

Бағалау критерийлері

Атлас карталары бойынша литосфералық плиталардын шекараларын көрсетеді, тақталардың жылжу жылдамдығын және себебін анықтайды.

Дескрипторлар

• Атлас бойынша литосфералық тақталарды атап, көрсетеді;

• Астеносфера бойымен жылдық жылдамдығын көрсетеді;

• Тақталардың жылжу v әртүрлі болу себептерін түсіндіреді.

Тапсырма № 2 ЛТ шекараларын шекараларын көрсете отырып, тақталардың жылжу жылдамдығын кестеге түсіріп, материктік және мұхиттық тақталардың жылжу жылдамдығының әртүрлі болу себептерін анықтаңыз.

Тапсырма № 3 Магма астеносферада үздіксіз қозғалыста болып, ЛТ қозғалыс дрейфін тудыратыны белгілі. ЛТ қозғалысының үш бағытын анықтаңыз.

Бағалау критерийлері

Литосфералық қозғалыстардың түрлерімен танысу

Дескрипторлар

• ЛТ қозғалысының үш бағытын анықтайды;

• Тақырыпқа қатысты терминдер анықтамасын дұрыс жазады;

• ЛТ қозғалысының үш бағытын көрсететін сызба жасайды.

Көмекті қажет ететін оқушыға арналған ЖҰМЫС АЛГОРИТМІ:

Мәтін және 52, 53, 54–ші суреттердің негізінде ЛТ қозғалысының үш бағытын көрсететін сызба жасаңдар. Сызбаны сандық деректер, қысқаша түсіндірмелер, қосымша шартты белгілер және элементтермен толықтырып анықтаңыз.

Дивергенция, конвергенция, ығыспалы орын ауыстыру, рифтинг және спрединг сөздеріне анықтама беріңіз.

Тапсырма № 4Ұсынылған суреттерге қарап, «Жер қыртысының құрылымы» мен физикалық картаны пайдаланып тақталар арасында тақталар қозғалысының түрін анықтап, жер бедерінің пішінің анықтаңыз.

Бағалау критерийлері

ЛТ қозғалысы кезінде пайда болатын бедер пішінін анықтайды

Көмекті қажет ететін оқушыларға ЖҰМЫС АЛГОРИТМІ:

1. Тақталардың атауын табу;

2. Терминдерді сәйкестіру;

3. Физикалық картаның көмегімен жер бедерінің пішінің анықтау;

4. Суреттермен жұмыс жасау.

Тақырыптық карталар, д/ж физикалық картасы, оқулық

Сабақтың соңы

Жинақтау

Уақыты: 10 мин

Бағалау

Уақыты: 3 мин

«Өрмекшінің өрмегі» әдісі арқылы оқушылар сұрақтарға жауап береді. (20-25 сұрақ)

Жұмыс түрі: ұжымдық жұмыс

«Нысана» әдісі

Жұмыс түрі: өздік жұмыс

Үй жұмысы:

Литосфералық плиталар теориясына сәйкес, келешекте материктердің кескіндемесі өзгереді. Алған білім мен «Жер қыртысының құрылымы» картасы негізінде «ХХІІ ғ. материктердің кескіндемесі» атты өз сызба- суреттеріңді/ карталарынды ұсыныңдар.

Зияткерлігі жоғары оқушылар үшін балама тапсырма:

Литосфералық тақталар қозғалысының салдары қандай? Берілген сілтеме бойынша http://zeml.info/сейсмология-онлайн атты картасын пайдаланып соңғы тәулік ішінде жер сілкінісі байқалған аймақтарды атаңыз, литосфералық тақталар қозғалысымен байланыстырыңыз.

Ғаламтор

Сілтеме:

http://zeml.info/

Саралау – Сіз оқушыларға

қандай тəсілмен көмектесесіз?

Сіз басқаларға қарағанда

қабілетті оқушыларға қандай

тапсырмаларбересіз?

Бағалау – Сіз

оқушылардың

материалды игеру

деңгейін қалай тексеруді

жоспарлапотырсыз?

Пəнаралық байланыстар.

Денсаулық жəне қауіпсіздік техникасын сақтау. Ақпараттық-коммуникациялық

технологиялардықолдану

Оқушылардың мүмкіндіктеріне байланысты

тапсырмалардың орындалу алгоритмі (тапсырманы орындау нұсқауы)берілді.

Зияткерлік қабілеттері жоғары деңгейдегі

Өзін-өзі бағалау, өзара бағалау,топтық бағалау

«Өрмекші әдісі» арқылы

Қазақ тілі, информатика