Мекеним Кыргызстан жөнүндө

Мекеним Кыргызстан

• Кыргызстан Жөнүндө
• Кыргызстан – Борбордук Азиянын эң кооз жерлеринин бири, анын территориясынын копчүлүк бөлүгүн тоолор ээлейт, ал климаттын ар түрдүү , жаратылыш ландшафттардын, жаныбарлар жана өсүүчү дүйнөнүн болушуна шарт түзөт. Бул жерден силер ак карлуу тоого, күн нуруна бөлөнгөн Тянь-Шандын каарлуу келбетине күбө боло аласыңар. шаркыратмаларга жана ташкындап агып жаткан дарыяларга, көлдөргө куйган тунук таза сууга толгон жапайы жаратылыш сизди өзүнүн сулуулугу менен тан калтырат.

• Кыргызстандын бермети – Ысык-Көл, жыл бою тоңбогон көл сиздин элестетүүңүздү таң калтырат. Биздин күнгө чейин Кыргызстандын территориясында көптөгөн укмуштуу жерлер жана эстеликтер сакталып калган: Оштогу ыйык Сулайман тоосу, жер шарындагы эң чоң жаңгак токою Арсланбап, Жала-Абаддагы дары булактары, Таш-Рабат караван сарайы, Бурана мунарасы, тоо жазууларынын эң көп чогулган жер Саймалуу-Таш.

• Жалпы маалымат
• Мамлекет Евразиалык континентте, Чыгыш менен Батыштын, Түндүк менен Түштүктүн кесилишиндеги аба толкунунда орун алган. “Манас” аэропортунан учкандан кийин 4 саат аралыкта Москва (Россия), Пекин (Кытай), Стамбул (Түркия), Дели (Индия) шаарлары жайгашкан.
• Орун алган жери: түндүк-чыгын
• Координаттары: 41º 00 түндүк мейкиндигинде, 75º 00 чыгыш узундугунда.
• Аянты: 198,5 кв.км. 94% тоолор ээлейт, деңиз деңгээлинен 2750 м бийиктикте турат.
• Калкы: 6 миллион адам.
• Калкынын курамы: кыргыздар -58%, орустар – 18%, өзбектер – 16%, казактар, тажиктер, уйгурлар жана башка улуттар – 8%.
• Кыргызстандын борбору: Бишкек
• Тили: кыргыз тили – мамлекеттик тил, орус тили – расмий жана пикир алышуунун негизги тили.
• Дини: ислам- 75%, православ – 20%, башка диндер – 5%.
• Убактысы: Гривинч боюнча 5 саат.
• Электроэнергиясы: 220 V AC, 50А; эки тепкичтүү штепстин стандарттуу уясы.
• Интернет зонасы: .kg
• Улуттук валютасы: сом (100 тыйын).
• Саякат кылууга эң жакшы мезгил: май-октябрь

Бурана

Кыргызстан 10-кылымдардын ортосунда Караханиддер мамлекетинин курамына кирген. Бул кол өнөрчүлүктүн, сооданын, курулуштун өнүгүүсүнө жана жаңы шаарлардын пайда болуусуна өбөлгө түзгөн абдан күчтүү мамлекет болгон. Мындай жаңы шаарлардын катарына ал кезде Баласагын да кирген. Бул аталышы Бурана мунарасынан келип чыккан Бурана шаарчасы болгон. Бул атактуу шаарчанын урандылары Токмок шаарынан 12 км жерде жайгашкан.

Эң ар түрдүү максаттагы курулуштардын калдыктары шаарчанын ар кайсы жерлеринен табылат. Шаарчанын борбордук бөлүгү туура эмес тик бурчтукка окшоп кетет. Борбордук урандылардын чыгыш жагында Бурана мунарасы жайгашкан. Бул бышкан кирпичтен салынган мунара 10-11-кылымдардагы Орто Азиядагы архитектуралык курулмалардын эң мыктыларынын бири болуп саналат.

Ысык көл

Ысык-Көл – Кыргызстандагы эң чоң көл. Дүйнөдөгү 25 ири көлдүн катарында жана эң терең көлдөрдүн тизмесинде 7-орунда турат. Республиканын түндүк-чыгышында, Түндүк Тянь-Шань тоо кыркаларында: Күңгөй Ала-Тоо менен Тескей Ала-Тоонун ортосунда, деңиз деңгээлинен 1609 метр бийиктикте жайгашкан. Андан суу кайра агып чыкпайт, бирок ага салыштырмалуу анча чоң эмес, 80дей өзөн-сайдын суулары келип куюлат. Алардын чоңдору – чыгыш жактан куюлган Түп менен Жыргалаң суулары. Батыш тараптан Чу дайрасы көлгө абдан жакын агып өтөт, Балыкчынын тушунан 6 км аралыкта жазгы суу ташкындары учурунда анча-мынча кошулуп да кетет. Суунун деңгээли Ысык-Көлдө циклдер боюнча өзгөрүп турат (бирде көтөрүлөт, бирде түшөт). Цикл бир нече он жылдын ичинде алмашат. Суусу туздуу (суунун минералдашуусу – 5,90%).

Суунун көлөмү 1738 км³ түзөт, көлдүн бети - 6236 км², жээгинин айланасы – 688 км, орточо тереңдиги – 278 м, эң терең жери дээрлик 2,5 эсе болуп, 702 метрге барабар. Ысык-Көлдүн узундугу батыштан чыгышка 182 км, ал эми түштүктөн түндүккө – 58 км. Ысык-Көл тунуктугу боюнча дүйнөдө Байкалдан кийинки экинчи орунда турат.

Жети-өгүз

Жети-Өгүз Каракол шаарынан батышка карай 28 км аралыкта, Ысык-Көлдүн түштүк жээгинде жайгашкан эң кооз тоо капчыгайы.

Жети-Өгүз капчыгайы Тескей Ала-Тоонун түндүк капталындагы, Ысык-Көлдү түштүгүнөн айланып өтүүчү аты уйкаш дайранын куймасында жайгашкан. Тизилип жаткан өгүздөрдү элестеткен, шамалга тотуккан, тизилген кызыл аскалардан улам ал “Жети-Өгүз” деген атка ээ болгон. Бул аскалар босогодон тосуп алып, капчыгайдын таанытма айырмасындай туюлат. Ал эми “Жарылган жүрөк” деп аталган кызыл аска – жергиликтүүлөр мактанган жай. Арзышкандардын бардыгы дайыма аны жандай сүрөткө түшүшөт.

Капчыгайда 2200 м бийиктикте Жети-Өгүз курорту жайгашкан. Ал өзүнүн дарылык касиети күчтүү геотермалдык булактары менен атагы чыккан.

Сары челек

Сулайман тоо

Сон-көл

Арсланбаб

Таш рабат

• Таш-Рабат – бул уникалдуу архитектуралык эстелик Нарын облусунун Кара-Коюн деп аталган эң кооз капчыгайында жайгашкан. Ал Нарын шаарынан 110 км түштүктө, деңиз деңгээлинен 3200 метр бийиктикте. Таш-Рабат Кыргызстандын 15-кылымга таандык эң башкы архитектуралык ажайып жайларынан болуп саналат.Орто кылымдарда Улуу Жибек жолунда Таш-Рабат чеби кербен-сарайдын кызматын аткарып, соодагерлер менен саякатчылардын дайыма токтоп өтүүчү жайы болгон. Таш-Рабат ошол алыскы мезгилде Чүй жана Фергана өрөөндөрүн Кашгар менен байланыштырып турган соода жолунда жайгашкан. Мергенчилер менен малчылар үчүн бул таш сарай адаттан тышкары курулуш болуп, ал жөнүндө ар кандай байыркы уламыштар айтылган.Таш-Рабатты окумуштуулар 19-кылымдын аягында жана 20-кылымдын башында гана жакшылап изилдей башташкан. Алар бул комплекстин маданий жагын жана анын эмне үчүн курулгандыгын ар түрдүү жорушат. Айрымдары Таш-Рабаттын курулушу орто кылымдын акырына туура келет дешсе, башкалары муну 10-11-кылымдарда курулган христиандык несториандык монастырдын урандылары деп айтышкан. 1980-жылы өлкө үчүн өзгөчө тарыхый мааниси бар бул маданий эстеликти реставрациялоо жүргүзүлгөн. Реставрациядан кийин ага ар түрдүү өлкөлөрдөн туристтер тынбай келе баштады. Таш-Рабаттын курулуш тарыхы карама-каршылыктуу. Документтерге ылайык ал жергиликтүү башкаруучу Мухаммед хандын буйругу менен курулган. Бирок көп жашаган карылар башка уламышты айтып, калтырышкан: “Таш-Рабатты атасы менен уулу курган. Курулуш аяктап калган кезде, куполго гана акыркы ташты коёрдо, алыстан кербен көрүнөт. Уулу ишин таштап коюп, ким келе жатканын карап көргөнү жөнөйт. Атасы болсо: “адегенде жумушту бүтүр, балам!” – деп айтат. Уулу укпастан кете берет да, кайра ошол бойдон кайрылып келбей калат. Көрсө, кербен менен кошо айчырайлуу сулуу кыз келе жаткан болот. Таш-Рабат ошол бойдон жабуусу жок турат”.Нарын облусунда мына ушундай адаттан тыш архитектуралык эстелик бар. Таш-Рабаттан кызыктуу жол жүрүп, ашуу ашып, бийик тоодогу дагы бир кооз көлгө – Чатыр-Көлгө барса болот.

Көңүл бурганыңыздарга рахмат.