МКОУ "Оружбинская СОШ"
План проведения
общешкольного
мероприятия
«Я р а н с у в а р»
Учитель родного языка и литературы
Самурханова Э.М.
2023 год
СЦЕНАРИЙ ПРАЗДНИКА ЯРАН СУВАР.
Агъакши: - И ч1аван хийирар, азиз дустар, играми мугьманар!
Къе чун к!ват! хьанва и залда, чи халкьдин тарихда, уьмуьрда, культурада еке чка кьунвай Яран сувар мярекат кьиле тухун паталди.
Дагъустандин халкьариз гьар жуьредин суварар ава. Абурулай виридилайни гуьзелди Яран сувар я. Тарихчийрин гафарай и сувар сифте кьиляй талукь тир анжах чил ишлемишидай культура авай халкьариз. Абурун системадик акатзава чи Дагъустандин вири халкьар. Куьчери халкьариз ам чара, течир са сувар тир. Вахтар физва, инсанар сад садав агатзава, акахьзава. Гьавиляй садбурун адетар квахьзава,садбуруз гьа ихьтин адетар ц!ийиз арадал къвезва.
Ша, играми мугьманар, чна санал бубайри чав агакьарнавай и багьа сувар,чи халкьдин адетар мад рик1ел хкана, шаддиз кьиле тухун.
Яран руш: - Саламалек, азиз дустар! Агъакши, зун куь патариз атайла,еке гьуьрмет акуна заз. Къаяри заз рехъ гана, мурк!ар живер ц!рана, тарари цуьквер ахъайна , чуьллери ,чубарукри манияр лагьана заз зун атай рехъдини . Гьар уьлкведи, зун гьамиша ик! кьабулдайди туш !
Агъакши:- Я, гьак1 я. Вучиз лагьайт1а, вун чаз пара герек я, Яран руш! Вун чи чилерин берекат, вун чи гьар са инсандин рик!ин ашкъи -гьерекат я!
Яран руш: - Гьак ят!а, исятда Яран сувариз талукь тир са мани тамамарда чи школадин ученицайри:Джаватова А. ва Курумханова Э. «ЯРАН ЙИФЕР».
Агъакши: - Яран руш, вун гьич сувариз «Яран мехъерик» хьайиди яни?
Яран руш: - Гьелбетда хайиди я. Эвел вахтара гзафбуруз к!андай вичин свас яран вацра к!вализ гъун. Ихьтин мехъериз «Яран мехъер» лугьудай. Сусазни яран свас лугьудай.
Агъакши: - Чи и суваризни сад – садал вил алай жегьилар ава. Абурун мехъерни чаз и юкъуз аквада.
Яран руш:- «Булахдал» тамаша тамамарда – Шахов Заура ва Мелибабаева Элльмиради.
Яран руш: - Играми мугьманар, заз квез са ихтилат ийиз к!анзава. Квез вуж ят!а чидани Пешапай? Куь вилик за гъидани а Пешапай? «Эхь» ят!а – суьгьбетда.
Дегь заманда Лезгинстанда хьайиди я са Пешапай. Хуьре, чуьллера кьурахвал хьайила, халкьдикай са кас хкягъдай ва адакай Пешапай ийидай. Къвекъведай ам к!валяй – к!вализ марф т!алабиз. Гьар мегьледа, гьар куьчеда пешапайдал кварарай яд ич!ирдай. Зуьрне – далдам жедай лап дуьз йиф давам жедалди.
Агъакши: - «Пешапайдин къамат» тамамарзава 10- классдин аялри.
Агъакши: - Пара аламатдин ихтилат тир. Яран руш, марфар ракъурнани ахпа гъуцари?
Яран руш: - Дуьз марфар жедай, цавай яд авадардай ….
Ханбуба: - Сагърай вун, Яран руш, чна и кьиса, рик!ел хуьда. Гила вунани чи игит, вик1егь гадайриз яб це. Ви рик!из, генани чим акъатда. Абур чи кружокдин аялар я.
Яран руш: рушарин десте - «Даллаай ру даллай!».
Яран руш: - Сагърай куьн, лезги рушар, икьван гуьрчег манидай квез! Квез яб гайила, заз зун зи мехъерик квайди хьиз хьана. Амма ваъ! Зи мехъер маса жуьредин тир. Зи жегьил вахтара адетар, къайдаяр генани четинбур тир!
Агъакши: - Вахтар фирдавай, инсандин фикир, фагьум дегиш жезва. Гила, кьулухъ килигайла, гьелбетда, зазни аквазва ч!уру къайдаяр. Месела: куьгьне девирра рушарив к!елиз тадачир. Пулар авай кьузуь бубайриз гъуьлуьз гудай.
Яран руш: - «Адетрин къармахар» тамамарда Азизова Н, Мелибабаев Р. ва Разаханова Аминади.
Яран руш: -Агъакши , гьинва чи далдамчиярни ч!агъанчияр?
Далдамни ч!агъан авачир сувар жедани?
Агъакши: - Чи ч!агъанчийрини далдамчиди гуьзетзава, чна абуруз мус и сегьнедиз эверда. Буюр сегьнедиз уст!арар!
Ч1агъан ва далдам.
(перде агал жеда)
Яран руш, чаз ина мугьманар ава, абуруз ваз анжах ваз лугьудай гафар ава. Гафарни я, гьихьтин гафар…! Ван хьайила, - чилер цавар зурзада! Абуруз ваз авай ашкъи….
Яран руш:- «Яран Сувар» шиир тамамарзава гъвеч/и аялрин классри.
Яран руш: - Агъакши, ина авай кьван т!уьнар вуч я? Ибур ни незвайбур я?
Агъакши: - Ибур вири вазни чи мугьманриз я, Яран руш! Вун атайла, ийизвай халкьдин т!уьнар я: гит!, т!ач, ц!икен, ч!ахар, исит!а, алуга, гьар жуьредин афарар, сав, нат!уфа. Ибур вири чи дидейрин алакьунар я. Амма абурни т!уьна к!анда вичин къайдада.
Яран руш: - «Хук!ац ханум» тамаша тамамарзава Шахов З, Джаватова А., Ибрагимова Эмиляди.
Кваса: - (Шарафутдинан гафар). «Им вун яни?» мани(тамамарда)
Яран руш: - Вири мярекат шад тир, амма чаз к!андай акваз ери – бинедикай, тарихдикай са ихтилат ийизвай са лезги хвани.
Агъакши: - Вун гьахъ я! Тарих авачир халкь ,халкь туш! Ам ава, хвена к!анда.
Ва гьар са тарих башламишзава халкьдин мецин яратмишуринрилай. Тарих чир хьун, рик!ел хуьн гьар са лезги хцин буржи я!
Ша килигин вичин гафарал чаз вуч лугьузват!а чи лезги хци.
Яран руш: - Монолог «ЗУН – ЗУН Я!» - тамамарда Велибекова Аминади.
Кваса: - Куьчеда кьил туна чиле
К!ек!ец аваз назик гьиле
Физ акурла къари кьуьзуь
Диде рик!ел хтана зи,
Диде рик!ел хтана зи!
- Я лезги баха, я хзан сагъ хьайиди, чи суварин и гурлу вахтунда вун гьиниз
физва? За лагьай маниди, гафари ви гуьгьуьлда акьурнат!а?
Шиир «ЧАН ДИДЕ» к1елда Курумханова Эмиляди.
Яран руш:
Я дустар, заз къенин суварин межлис рик!ин сидкьидай бегенмиш хьанва. Заз чи аялрин алакьунар, чирвилер, вик!егьвал ва абуру чпин халкьдин яратмишунар чизвайди акуна. Сагърай куьн вири!
Агъакши: - Акъваз, акъваз! Гьеле чи сувар гила башламишизава. Ваз гьеле гьаятда симерал игит пагьливанари ийизвай амалар акунач! Няниз ийида чна ц!аяр, шемер, фида чун к!валяй – к1вализ мугьманвилиз, лугьуда экуьналди сад – садаз шад гафар. Мурадар т!алабиз хкадарда ц!аярилай. Ва адет тирвал ц!аяр хуьда экуьналди.
Яран руш: - Ам хвена к!анда гьамиша. Са ч!авузни туьхуьр мийир куь къула авай ц!аяр!
Куь к!вале гьамиша бул берекат, девлет хьурай, рик!ер гьамиша шад хьурай. Гьайиф хьи гила хъфидай вахт хьанва. Куьне куь Лезгистандин шадвилер давамар ая, Агъакши!
Агъакши: Мани «ЛЕЗГИСТАН»
5
193
165 562 
