N-даражадагы тамыр

Сабактын темасы: даражадагы тамыр жана анын касиеттери

Сабакта аткарылуучу тапшырмалар:

1.Тамырдын аныктамасы.

2.Тамырлардын негизги касиеттери.

3.Мисал иштөө.

Силер санын квадраттык тамыры жөнүндөгү түшүнүк менен таанышсанар: ал квадарты га барабар болгон сан. 1ден чоң каалаган n натуралдык саны натуралдык саны үчүн да санынын n-даражадагы тамыры ушуга окшош аныкталат.

Аныктама: санынын n-даражадагы тамыры деп, n-даражасы га барабар болгон сан аталат.

Мисалы: 27 санынын үчүнчү даражадагы тамыры 3 кө барабар, себеби 3³=27

2 жана -2 сандары 64 санынан алтынчы даражадагы тамырлар болушат, себеби 2⁶=64

жана (-2)⁶=64

Тамыр жөнүндөгү теорема боюнча хⁿ = теңдемесинин чыгарылышы х= ээ болот

Ал санынын n- даражадагы арифметикалык тамыры деп аталат.

n-санынын тамырдын көрсөткүчү, ал эми санынын өзүн тамыр алдындагы туюнтма деп айтабыз

Аныктама: санынын n-даражадагы арифметикалык тамыры деп, n-даражадасы га барабар болгон терс эмс санды айтабыз.

Мисал: а) , себеби 2³ жана 2 0

б) ; себеби ( )⁴= жана

эгерде n-жуп болсо жана 0 болсо, анда хⁿ= теңдеме

х₁= жана х₂= - тамырына ээ болот.

Эгерде =0 болсо, анда тамыр бирөө х=0.

Эгерде

Ошондой эле, n дин так маанилеринде ар кандай санынын n-даражадагы тамыры болот

жана бирөө гана

Мисал: 1) х⁴=81 2) х³=-27

х₁= ⁴=3 х= ³=-3

х₂= ⁴=-3

n- даражадагы арифметикалык тамырлардын негизги касиеттери

1º.

2º.

3º.

4º. ^k

5º. ^k= ^k

№1 Барабардыктын тууралыгын текшергиле:

а) б)

в) г)

д) е)

ж) 7 з)

№2Төмөнкү барабардыктар туурабы:

а) б)

в) г)

№3 Сандык туюнтмалардын маанисин тапкыла:

а) б)

в) д)

е) ж)

з)

№4Сандык туюнтмалардын маанисин тапкыла:

а) = б)

в) г)