Ош облусуга жалпы мүнөзөмө

ГЕОГРАФИЯ

9-класстар үчүн

Түзгөн география мугалими Калысов Белек

ОШ ОБЛУСУ

Облус жөнүндө жалпы маалымат

аянты 29,2 миң км кв.

калкы 1 359,2 миң

Облусттун тарыхы

1939-жылы уюшулган

1990-жылы Жалал-Абад облусу бөлүнгөн

1959-жылы Жалал-Абад облусу менен бириктирилген

1999-жылы Баткен облусу бөлүнүп чыккан

Облустун аймактары

7 район, 4 шаар, 2 шарча, 86 айыл округу, 474 айыл

4. Кара-Суу району

2. Араван району

6. Өзгөн району

борбору Ош шаары

3. Кара-Кулжа району

5. Ноокат району

1. Алай району

7. Чоң-Алайрайону

Облустун админстративдик

аймактык бөлүнүшү

райондору

уюшулган жылы

аянты миң км кв

калкы

айыл округу

шаары

шарчасы

айыл-кыштагы

Алай

1928

7,6

65,2

14

-

1

57

Араван

1935

0,6

98,3

8

-

-

48

Кара-Кулжа

1937

5,7

74,1

12

-

-

43

Кара-Суу

1935

2,8

321,8

16

2

-

120

Ноокат

1928

4,0

215,0

15

2

1

75

Өзгөн

1928

3,4

202,3

19

1

-

99

Чоң-Алай

1936

4,9

23,6

3

-

-

17

Облусттун табияты

Фергана тоо кыркалары

Алай тоо кыркалары

Чоң-Алай тоо кыркалары

Ленин чокусу (7134м)

Облусттун кен байлыктары

Өзгөн

таш көмүр

Кара-Шоро

минерал суулар

вольфрам

полиметалл

сурьма

сымап

алтын

чым көң

Облусттун климаты

жайында

+40 ⁰С чейин

+20 ⁰С чейин

+10 ⁰С чейин

+0 ⁰С чейин

июлдун орточо температурасы +24⁰С...+25⁰С

жаан-чачын

200 мм

Облусттун климаты

кышында

-15⁰С тан -12⁰С ка чейин

-12⁰С тан -9⁰С ка чейин

-9⁰С тан -6⁰С ка чейин

-6⁰С тан -3⁰С ка чейин

-3⁰С тан 0⁰С ка чейин

0⁰С тан 3⁰С ка чейин

3⁰С тан 7⁰С ка чейин

январдын орточо температурасы

-3⁰С...-4⁰С

Облусттун дарыялары

Жазы дарыясы

Кара-Дарыя

Куршаб дарыясы

Ак-Буура дарыясы

Кызыл-Суу дарыясы

Облусттун мөңгүлөрү

жалпы аянты 1546 км кв. болгон 1500 дөн ашык мөңгү бар

Алай тоо кыркалары 538,1 км кв

Чоң Алай тоо кыркалары 693,3 км кв

Климаттык зоналары

топурактары

өсүмдүктөрү

зоналары

доңуз сырт, ыраң, примула ж.б.

альп зонасы

альп топурактары

субальп зонасы

тогуз төбөл, каз таман, шимүүр ж.б

күрөң кара топурак

токойлуу талаа

кара топурак

карагай, көк карагай, арча

жапыз тоолор

күңүрт боз топурак

ак кылкан, бетеге, ыраң, коңурбаш, кызыл от

чөл жана жарым чөл зоналары

лесс топурактары

шыбак-эфемерлер

Облустуттун калкы

жалпы калкы 1359,2 миң киши

республиканын

калкынын 25,4%

1 км кв жерге

42,7 адам

кыргыздар 65%

өзбек

орус

түрк

уйгур

элет калкы 1037,9 миң киши (76,4%)

шаар калкы 321,3 миң киши (23,2%)

Облустуттун калкы % менен

Ош шаары

Кара-Суу

Чоң-Алай

Алай

Кара-Кулжа

Ноокат

Араван

Өзгөн

Облустуттун калкы

айыл-кыштактары

шаарлары

Кызыл-Кыштак 10,8 миң

Ош 258,1 миң

Араван 26,7 миң

Өзгөн 49,4 миң

Жаңы-Ноокат 21миң

Дыйкан-Кыштак 9,6 миң

Ноокат 14,3 миң

Куршаб 16,3 миң

шаарчалары

Жаңы-Ноокат 5,9миң

Кашкар-Кыштак 16,2 миң

Найман 1,7 миң

Жаңы-Арык 5,9миң

Сары-Таш1,4 миң

Мырза-Аке 15 миң

Таштак 13,5 миң

Дароот-Коргон 4,4миң

Гүлчө 11,6 миң

Өнөр жайы

негизги өнөр жай продукциялары

Өнөр жай ишканаларынын саны

жалпы саны 152. бардыгы 5344 адам иштейт

тоо кен 29 (474адам)

кайра иштетүү 75(4634адам)

газды бөлүштүрүү 48 (236)

айыл чарбасынын дүң продукциясы 8591,6 млн сом

дыйканчылык 17% же 4551,7 млн сом

мал чарбасы 19,1% же 3959,5 млн сом

Дыйканчылык

дыйканчылыкка жарактуу

жер 1681,9 миң га

2010-жылы облустта өндүрүлгөн

айдоо 188,1 миң га

пахта 31,6 миң тн

чөп чабык 69,7 миң га

тамеки 7,8 миң тн

көп жылдык чөп 14,6 миң га

дан 270,6 миң тн

жайыт 1406 миң га

картошка 150,5 миң тн

жашылча 107,9миң тн

2010-жылга

299,3 миң уй

912,3 миң кой, эчки

80 миң жылкы

Транспорт жолдору

автомобиль жолдорунун узундугу-2345 км

эл аралык жолдор 781 км

Ош-Сары-Таш-Эркеч-Там-Кашгар(Кытай)

республикалык маанидеги жолдор- 402 км

жергиликтүү манидеги жолдор 1162 км

Ош-Сары-Таш-Хорог(Тажикстан)

Транспорт жолдору

Бишкек

Бишкек-Ош

Газ түтүгү келген

Россия

Индия

Кытай

Ош-Ноокат-Кызыл-Кыя

Ош-Өзгөн-Кара-Кулжа-Алайкуу

Туркия

Сауд Аравиясы

Ош-Сары-Таш-Дароот-Коргон- Карамык

Маданияты

медицинасы

маданияты

билим берүү

157 маданият үйү

6 ЖОЖ

улуттук госпиталь

7 атайын орто окуу жайы

233 ФАП

драм театрлар

7 райбольница

филармония

15 кесиптик окуу жайы

173 үй-бүлөлүк дарыгерлер тобу

радиоуктуруу, телевидение

521 жалпы билим берүүчү мектеп

11 бейтапкана

облусттук, райондук гезиттер,

83 туристтик обьект

52 бала бакча

археологиялык эстеликтер, музейлер

222 китепкана

Кара-Суу шаары

Ноокат шаары

облусттун борборунан 24 км алыс

облусттун борборунан 50 км алыс

1960-жылдан бери шаар

2003-жылдан бери шаар

мурдагы аты «Дөлөнчөк»

2 орто, спорт, музыка мектеп

«Ак алтын», «Бектур», «Улукман», Кара-Суу дан-азык

деңиз деңгээлинен 1280 м

7 орто мектеп,

«Баргы» тамеки иштетүү, «Максат» АК,

Астарта-Дюбек ЖЧК

темир жол бекети

музыкалык жана спорт мектеп

Ош шаары

Кыргызстандагы эң ири жана байыркы шаар. калкы 258,1 миң

8-10-клымдарда Фергана өрөөнүндөгү эң ири шаар

13-кылымда Чыңгызхандын аскерлери кыйраткан

1762-жылы Кокон ханы Эрдене басып алган

10 дон ашык өнөр жай ишканалары

1876-жылы Ош уездинин борбору

шаарда автомобиль, аба, темир, электр жолдору өнүккөн

1924-жылы округдун

1926-жылы кантондун

1928-райондун

1939-жылдан облусттун борбору

50 мектеп, 30 бала бакча, 11 мектеп гимназия жана лицей,

Өзгөн шаары

Жазы жана Кара-Дарыянын аралыгындагы деңиз деңгээлинен 1025м бийиктеги шаар. калкы 49,4 миң

1928-жылдан бери Өзгөн районун борбору

1927-жылдан бери шаар

облусттун борборунан 68 км алыс

«Өзгөн дан-азык»

«Өзгөн сүт»

«Өзгөн нан заводу» ЖЧК

«Кара-Шоро» АК

б.з.ч. 2-1-клымдарда пайда болгон

9-10-кылымдарда кол өнөрчүлүк, соода өнүккөн

8 мектеп

4 бала бакча

райондук оорукана

үй-бүлөлүк дарыгерлер тобу

11-клымдарда Караханийлердин борбору

автомобиль транспорту өнуккөн

19-кылымда Кокон хандыгына өткөн

Өзгөн жөнүндө кызыктуу маалымат

Өзгөн шаарынын координаты 46⁰ 46′ 11″ түндүк кеңдик

73⁰18′02″ чыгыш узундук

түндүк уюлга чейин

5480 км

Өзгөн

экваторго чейин 4538 км

Түштук уюлга чейин 14557км

Бышыктоо

• Ош областынын жаратылыш шарттарынын жана табигый ресурстарынын өзгөчөлүктөрү.

• облусттун калкы.
• экономикасы жана өнөр жайы.
• айыл чарбасы.

• транспорту
• маданияты
• шаарлары

Үйгө тапшырма

Көңүл бурганыңыздар үчүн чоң рахмат!!!