Открытый классный час "День матери"

«ДЕНЬ МАТЕРИ»

НАНА! ХЬО ИРСЕ ЯХА!

Классный руководитель – Астамирова А.А.

Цель: привить учащимся глубокое чувство любви и уважения к матери, заставить задуматься о добром отношении к жизни, о желании творить добро, нести радость близким людям; помочь учащимся и их родителям к сердцу друг друга.

1 в. Де дика хуьлда шун хьоме доттаг1ий! Лераме наной,хьехархой!

2 в. Добрый день дорогие друзья! Сегодня особенный день – День Матери.

1 в. Нана! Х1ун ду дуьненчохь цул деза а, сийлахь а? Нанна т1ера д1адолало вайн массеран а дахар. Кхайкха а дуьххьара цуьнга кхойкху вай.

Ког а дуьххьара цуьнан г1оьнца боккху вай. Дагара а цуьнга дуьйцу вай.

2 в. Массо а х1уманна т1ехь тешаме накъост хуьлий чекхйолу нана. Нана! Хьуна лерина ду тхан исбаьхьа дешнаш…

1 в. Мама – самое понятное слово на земле. У мамы самое доброе и чуткое сердце. Оно ни к чему не остается равнодушным, и сколько бы ни было человеку лет 5 или 50, ему всегда нужна мама.

2 в. Во многих странах отмечается День матери. Люди поздравляют своих мам, приезжают к ним в гости, дарят подарки, устраивают для них праздник. Мы тоже решили сделать для вас такой праздник, чтобы показать, как мы вас любим и ценим.

1 уч. Разные дети живут на планете,

Но мам своих любят все дети на свете.

Бывает, что мы и не слушаем мам,

А мамы нас учат хорошим делам.

2 уч. А мамы нас учат, как добрыми быть,

Как Родину нашу беречь и любить.

Мамы все могут, мамы помогут,

Мамы умеют все понимать.

3 уч. Люблю тебя, мама, за что, я не знаю,

Наверно, за то, что живу и мечтаю,

И радуюсь солнцу и светлому дню.

За это тебя я, родная, люблю.

За небо, за ветер, за воздух вокруг.

Люблю тебя, мама! Ты - лучший мой друг.

1 в. Дорогие мамы! Мы пригласили вас на праздник, чтобы выразить вам свою глубокую любовь уважение и великую благодарность.

2 в. Мама! Как емко и прекрасно это слово. Не зря оно почти одинаково звучит на языках разных народов. Мамой мы называем самого близкого, дорогого и единственного человека.

4 уч. Ты из бархата создана в яркий солнечный день,

Ты - всегда околдована, как ночная метель.

Ты - немного капризна и немного слаба,

Ты – как книга неизданная, Ты – моя теплота.

Ты цветами забросана и в печали чиста.

Просто ты моя мама, Ты – сама красота.

1 в. Нет в мире роднее человека, ближе друга, лучше советчика чем «Мама».

2 в. У матери самое доброе сердце, в котором никогда не гаснет любовь, у которой на всех хватит внимания и заботы. Мать – это единственный человек, который может всё простить и понять.

5уч. Мама – это солнышко,

В небе ясном радуга.

Мама – это звездочка,

Как всегда, прекрасная.

Мама – сказка добрая,

Мама – помощь скорая,

Мама – радость вечная,

Мама – это жизнь!

1 в.Только мама дает нам шанс на исправление любых ошибок, совершаемых нами без конца. Мать может заменить ребенку целый мир, но весь мир не сможет заменить мать.

6 уч. Дорогая мама! Пусть годы твои будут самыми светлыми,

Здоровья, тепла и улыбок полны,

Пусть в явь воплотятся желанья заветные,

Пусть только счастливые дни суждены.

И пусть улыбается солнышко ясное,

Чтоб было тепло тебе в жизни весь век.

Ты, мамочка, самая в мире прекрасная,

Чудесный, любимый, родной человек!

1 в. Нет ничего светлее и бескорыстнее любви матери. С первого дня рождения ребенка мать живёт его дыханием, его слезами и улыбкой. В этом смысл её жизни.

2 в. Как солнце посылает свои лучи, согревая все живое, так и любовь матери согревает ребенка, приобщает его к жизни, вкладывает в его уста родной язык, вобравший в себя богатство разума, мысли и чувство народа.

7 уч. Шен сил а мерзаниг, малхал а хазаниг,

Х1ун хир ду дуьненчохь хьол хьоме Нана!!?

Са чохь мел долчунна ц1ий, дог, 1аь ю Нана.

Лаьтта т1ехь х1уммаъ дац, я цкъа а хир а дац

Хьол деза лара.

1 в. Нана – хьол сирла дуьненахь кхи дош дац. Хьоьца бен дагана ца хедаш йовхо яц. Хьомечу Даймахках – Нана – мохк алар а ду хьуна хьан безам бух боцуш хиларна.

Песня: «Гой шуна, доттаг1ий…»

8 уч. Гой шуна, доттаг1ий

Гой, шуна, доттаг1ий, вайн наной къанлуш бу денна,

Хебарша кхелинчу яххьаш т1е къоьжалла оьгу.

Х1ораннан вайн даг чу г1айг1ане сахьийзар деъна,

Зама а сихъелла д1айоьду, некъ некъах тоьгуш.

Гой шуна, доттаг1ий, вайн наной къонлуш бу денна,

Инанойн дегнаш ду даккхийдеш кхуьучу к1ентех.

Х1ораммо техкийна ага а ца хилла-кх эрна,

Нахана дик дан к1ант хилча х1ора а ц1ен т1ехь.

Х1ора де – цхьа къайн чо, х1ора де – цхьа хазахетар,

Вайн нанойн баккхийбер кортош а кхелина къега.

Гой шуна, доттаг1ий, наношна мел ч1ог1а оьшу

Хилар шаьш баккхийбеш шайн к1ентийн дикане хьоьжуш.

9 уч. «Нана»

Мила ву дуьнен чохь уггарел хьоме?

И хаттар х1оттийра ас сайна хьалха.

Мел дукха ойла ярх каравац цхьа а,

Хьо йоцург, сан хьоме, сийлахь а нана!

Хийла а буьйсанна набарха йолий,

Аганан г1аж буйнахь 1айина хьо.

Со ахьнехь наб йойуш, хьо 1ай ца хууш,

Г1ийла д1атевжина 1иллина хьо.

Шелонех, мацаллех, цамгарех идош,

Ца кхоош мерза са, ларийна ахь.

Алахьа, сан хьоме, йина а Нана,

Цкъа а хьан декхарех яьррий-те со?

Нана! Сан хьоме Нана! Хьо йоцчу меттехь

Дахар сан ирсе хир доций хаалахь.

Хьо гуш ас делийна, къегийна б1аьргаш,

Хьох ялахь боданех1уьттур дуй хаалахь.

Нагахь а тахана хьан дог ас дохийнехь,

Йиш ю хьан геч ца да, д1атаса со,

Цундела, доггаха доьху хьоь, Нана,

Къинхетам барца къинт1ера яла.

10 уч. Ехийла Нана

Сан нана, хьол хаза, хьол деза Г1иллакхе, оьзда ю даим,

Дуьнен чохь х1умма а дуй? Коьрта т1е йис йилларх к1айн.

Хьан сий деш, вала ву реза, Ахь Деле мел дехнарг дай и-м,

Тешаеш, цабаарх дуй. Цундела ю хьо юьхьк1айн.

Сан Нана, сан деган зезаг, Шовданна к1ел лоьцуш канаш,

Хьайн йовхо схьалуш хьо 1а. Дахаре безам ца бов,

Хьоьца ду сунна мел дезарг, Ехийла хьо санна Нана,

Томе ю къамелан 1аь. 1алашъян марзонан б1ов.

Хьешашна чомехь пхьор х1иттош, Сан Нана, хьол хаза, хьол деза

Хийла хьайн хьийзадо са, Дуьнен чохь х1умма а дуй?

Ца лела цабезам г1иттош, Хьан сий деш, вала ву реза,

Я хьайна ца лоьху са. Тешаеш, цабаарх дуй.

Уч 11 «Хьо ара ца йолуш йисичахьана» /А.Бисултанов./

Хьо ара ца йолуш йиссичахьана,
Хьан 1аса санна со цхьалха ву, нана.
Хьо ламаз ца далуш йисичахьана,
Хьан ойла санна со шийла ву, нана,
1уьйренан г1айг1а ю стигалан ами,
Суьйренан г1айг1а ю хьан беса лами,
Вахаран г1айг1а ю хьан къора уьйт1е,
Нана, цу г1айг1анах со къаьстар вуй те?
Хьо ара ца йолуш йисина аьлла,
Вайн к1ета мел бог1у некъ акхабаьлла,
Хьан саг1а юкъаха дисина аьлла,
П1ераска вайн ц1енна пен бетта даьлла,
1уьйренан г1айг1а ю ков делла дезар,
Суьйренан г1айг1а ю хьох дисна дезарш,
Вахаран г1айг1а ю къаръелла зама,
Хала ду, Нана, и г1айг1а лан 1ама.

Уч 12 «Сан Нана, сан мерза туьйра»

Сан Нана, х1у ду кху дуьненчохь хьоьл деза тхуна?

Аллах1о совг1атна хьо елла тхуна,

Довха хьан куьйгаш, оьзда ахь буйьцу мотт,

Г1иллакхах дуьзна ду кийрара дилхи дог,

Массамо везачу Деле хьо ехна,

Массамо маьлхан дуьненчохь хьо лехна,
Дукха ду мукъамаш хьо хьасто яздина,

Говзачу дешнаща хьан кхоллам базбина,

Амма и ницкъ болу нохчийн мотт тоьар бац,

Берриге безам хьоь д1абийца, Нана.

Дахарехь безам хьайн тхуна ца кхоийна,

Сирла хьайн г1аг1а тхоьх даима йина,

Халонаш, баланаш, тхоьх ч1ог1а лачкъийна, Дегайовхо, могашалла хьайн тхуна а лерина,

Хилла хьо Аллах1о векал а йина.

Яхалахь сийдолу хьоме тхан Нана,

Хьайн хаза елар денна а тхуна луш,

Нурдолу б1аьргаш хьайн тхоьга а хьежадеш,

Ло сана к1айн долу оьзда хьайн куь1гашца,

Бераллехь санна тхо мара а къуьйлуш!

Мехка а сий ду хьо доьзаллийн ирс ду хьо,

Тха дегнийн той ду хьо, Хьомсара Нана!

Уч 13. «Ненан до1а-дехар»

Моьттура сунна сайн къанъелла нана

Ехаш ю, ца бевзаш дуьненан бала,

Доьзалан дезарша хьулйина анне, Ца хаьа заманах ойлане яла.

Амма, цкъа сатоссуш хезна цхьа тийна

Шабарш, со д1ахьаьжча – х1оьттина гора,

До1анехь куьйгаш шен стигал кховдийна,

Ницкъболчу Аллах1е дехарш цо дора.

1ара со таппъаьлла, ненах цецваьлла,

Дехарехь дегочу озе ладоьг1уш.

Ткъа Нана-м, хьесталуш везачу Далла,

Йоллура даггара къинхетам боьхуш.

Адмашна гечдар цо доьхура Деле,

Къинхетам боссабар дегнаш чу церан.

Доьхура нисбар некъ г1уллакх дан меле

Шайт1анаш 1ехийна галбевллачеран.

Доьхура даггара, Делах шен тешна,

Дицдар цо адмашна зуламе девнаш,

1алашбар бисинарш цхьалха, де эшна,

Доьхура мацаллех лардар цо бераш.

Доьхура меттахь цо латтабар кхетам

Дуьненан паччахьийн, тхьаьмданийн, къанойн.

Доьхура д1абаккхар цо т1еман кхерам,

Ца белхор шаьш бинчу к1енташна наной…

Нана-м сан ца ехи цул т1аьхьа еха…

Амма ду дехаш цуьнан до1а-дехар…

Уч 14 «Нене сатийсар»

Хьан хазчу аматах со хьоьгу нана,

Сатуьйсу хазаре хьан к1еда аз,

Ховхачу хьан куьйгин мерза чам байна

Юзаяц рицкъано ша даарах.

Буьйсанна тийналлехь седаршка хьоьжуш,

Анайист юзайо сагатдаро.

Куьйгаш ас кхийдадо хьо Деле йоьхуш,

Деган мерз хадийна вай къастаро.

Сан нана! Сийлахьниг, диканиг нана!

Хазачу г1иллакхийн нана! Сан нана!

Дала ша хьастийна сий долу нана!

Ткъа х1инца, г1ийлачу дахаран новкъахь,

Марзонан б1арлаг1а барз бисна хьан,

Йог1у со когийн лар сайн карлайоккхуш

Г1улчашца ягарйеш йисина хан.

Дуьне а дуьсур ду, дисанчех санна

Малхо а, батто а, 1енор ду нур

Хьох санна сох хьегар кхочур ду хьанна

Сан когийн лар хьоьшуш боккхуш шен мур. (Гучигова П.)

Уч 15. «Ненан вон ма гойла»

- Стигал, хьо хьоьжу чу, ерриге кхохкийна, Ала, х1ун ца тайна хьуна? Ненан дог дохадеш, ког левзи к1ентан, И ца ловш, къурд би ас тахна. Х1ай мокха мархаш, шу йоьлху-те стенна, Б1аьрхиш шайн ледадеш лаьтта? Нанас, шух лечкъадеш, къийлина дагца Б1аьрхиш ду ледориш оха.

Х1ай 1аьржа латта, хьо дегадо стенна, Х1ун бала 1аьткъи-те хьуна Ша стаг веш кхиийнчу шен нене гома К1ант хьажар соь лан ца дела. Стиглано, къевкъина, мархаша йилхина, Лаьтто а, дегийна, элира: - Дуьнен чохь мел деха, цхьана а адамна Ненан вуо ма гойла цкъа а!

1 в. Тхан хьоме Наной! Шун дикалла, шун доьналла иманах, собарах дуьзна шун ц1ена дегнаш. Халонех, сингаттамех дуьзина шун дахар. И дерриге а гайта а, дийца а дешнаш тоьар дуй те - цхьана а маттахь!?

2 в. Шун дозалла, мехалла дуста барам хир буй-те !? Г1ийлачунна накъост хуьлуш, аьшначуьна дог хьостуш, воьжнарг г1аттош, тилларг дахаре верзош, шелвеллачунна йовхо луш, лазар кхеттачунна шайн безамца, къинхетамца дарба деш - шаьш кхоа ца луш доггаха лела шу.

1 в. Хила вай сема, хьовса вай нанойн б1аьра, бе вай церан хама, уьш вайца болччуьра, эца вай дог – дуьненна мехха болчу вайн Нанойн?!

Притча о матери.

Мамина любовь.

Однажды к маме пришли её дети, споря между собой доказывая свою правоту друг другу, с вопросом: кого она любит больше всего на свете? Мать молча взяла свечу, зажгла её и начала говорить. «Вот свеча – это я! Её огонь – моя любовь!» Затем она взяла ещё одну свечу и зажгла её от своей. «Это мой первенец, я дала ему своего огня, свою любовь! Разве от того что я дала, огонь моей свечи стал меньше? Огонь моей свечи остался прежним…» И так она зажгла столько же свечей, сколько у неё было деток, и огонь её свечи оставался таким же большим и тёплым…

Ненан дог.

Цхьана к1антана ч1ог1а езаш цхьа йо1 хилла. Х1ора суьйранна йо1ана хит1а оьхуш хилла и. Йо1ана ца везаш хилла и к1ант. И хьовзорхьама, йо1а аьлла цуьнга, ша хьоьга йог1ур ю, нагахь сана ахь хьайн ненан дог схьа а даьккхина, схьадахь.

Ц1а веъча, цуьнан ойла еш 1аш хилла и к1ант. Х1ара иштта гича, нанас хаьттина: «Хьоьгахь х1ун бала бу?»

Т1аккха к1анта дийцина шен нене шегахь дерг.

Нанас к1анте аьлла, шен яккха езаш йиснарг дукха хан а яц, ша дукха ехий а ца хаьа, шен к1ант ирсехь ваьхчахьана, шена х1умма ца оьшу.

Нанас даьккхина шен дог делла к1анте.

Дог карахь а долуш, йо1 йолчу ведда воьдуш хилла к1ант. Таса а вела охьакхетта иза, карара дог керчина д1адахна. Т1аккха ненан 1аьнарца даго аьлла к1анте:

- К1ант, ма вон охьакхийти хьо, лаза-м ца ви хьо?

«НАНАС ЙИНА ЧОВ ЛАЗА ЦА ЛОЗУ»

«НЕНАН СИЙ ДИНАРГ МАХКО А ЛЕРИНА»

«1АЛАМ ХАЗДИЙРИГ МАЬЛХАН СЕРЛО Ю, ДОГ ХЬОСТУШ ЕРГ НЕНАН МАРЗО Ю»

«НАНА, ХЬО ИРСЕ ЯХА!»

«Нет ничего святее и бескорыстнее любви матери»

//В.Г.Белинский//

«Вовремя, при жизни их должны мы сказать матерям всё доброе, что можем сказать, и сделать для них всё доброе, что можем сделать» /А.Г.Алексин/