Պանդուխտի երգը՝ Կռունկը

Մուշեղ ԳալշոյանիԿռունկպատմվածքի ուսուցումը. 4 դասաժամ

Նպատակը-1.տեղեկություններ հաղորդել Կոմիտասի կյանքի և

ստեղծագործության մասին.

2.ստեղծագործական երևակայության և պատկերավոր մտածողության զարգացում.

Ուսումնական նյութեր-Կոմիտասի դիմանկարը,Պ.ՍևակիԱնլռելի

զանգակատունպոեմի նկարազարդ օրինակը,Կոմիտասի ձայնի ունկնդրում.

Կիրառվող մեթոդները-շարադրություն ըստ դիմանկարի,բեմականացում:

Առաջին դաս.-Նախապես ասիստենտ աշակերտների հանձնարարել՝

1.Կոմիտասի մասին հուշեր հավաքել և հանդես գալ հաղորդումով.

2.Կոմիտասի մասին հայ բանաստեղծների ստեղծագործություններից ծաղկաքաղ

անել և հանդես գալ ասմունքով.

3.Սովորել և կատարել Կոմիտասի երգերից.

Մուտքը.-լսվում են կոմիտասյան մեղեդիները.հանձնարարվում է նախապես պատին

փակցված Կոմիտասի դիմանկարին նայելով՝բնութագրել մեծ մարդուն:Մեկ այլ խմբի

կարելի է հանձնարարել նկարագրել՝ինչ հույզեր արթնացրին իրենց հոգիներում

կոմիտասյան մեղեդիները:

Այնուհետև լսել Կոմիտասի մասին հուշեր և վերջում փորձել ամբողջացնել

Կոմիտասի դիմանկարը:

Լսել ասմունք և հմմտ-ել իրենց ընկալած և մեր մեծերի պատկերած Կոմիտասին:

Հաջորդիվ կարելի է փոքրիկ բեմականացումներ անել՝ըստ կարդացած

հուշերի,որպեսզի ավելի ամբողջանա մեծ մարդու, մեծ երգչի և մեծ հայրենասերի

կերպարը:

Տնային առաջադրանք.-տեղեկություններ հավաքել Մ. Գալշոյանի ,ինչպես նաև

կռունկ թռչունի և Անգիայի մասին:

Հաջորդ 3ժամերին աշխատել հետևյալ հարցերի վրա.

1.Ընթերցել պատմվածքը ճիշտ և վարժ՝բացատրելով բոլոր անծանոթ բառերը և

արտահայտությունները:

2.Պատմվածքը բաժանել հատվածների,դրանց համար վերնագրեր

ընտրել,ստեղծագործաբար պատմել պատմվածքի բովանդակությունը:

3.Լսել Կռունկ երգը,նկարագրել զգացածը:Լսել կռունկ թռչունի մասին

հաղորդում և մտածել,թե ինչու է ընտրված այս վերնագիրը:

4.Բնութագրել հերոսներին.ո՞վ էր Մարգարիտը,ինչպե՞ս էին նրանք հայտնվել

Անգլիայում:

5.Անգլիացի ընտանիքը.իռլանդուհու արտասովոր ապրումները՝կապված հեռու

հորիզոնում երևացող տեսիքի հետ.Հորիզոնում՝երկու շնչավոր՝մի մարդ,մի

կռունկ.երկրի վրա՝խեղճ ու կրակ մի մարդ,երկնքում՝ուղղություն ու երամ կորցրած

մի կռունկ:

6.Հատուկ ուշադրություն դարձնել իր երամից հետ ընկած կռունկի պատկերին.ի՞նչ

կարող է դա խորհրդանշել.

Կռունկը գնում էր հոգնած ու հուսահատ՝թևերին՝ պանդուխտի աչքերի ու ամպերի

ծանրությունը:Հույսն ու հավատը լքել էին նրան,և նա իր ցեղին ու իր տաք երկիրը չէր

հասնելու:

Համաձա՞յն եք այն մտքի հետ,թետխրությունը պիտի ուժեղ

լինի,առնական.արդյոք իռլանդուհու ամուսինըուժե՞ղ տղամարդ էր,թե՞ երգի ու

արվեստի ոգուն անհաղորդ մեկը:

Ի՞նչ զգացումներ է առաջացնում այս տխուր խոհը.Երամից կտրված կռունկները

տեղ չեն հասնում,չեն հանգրվանում.մի տեղ ընկնում,մեռնում են:

Ստեղծագործական երևակայությունը զարգացնելու համար հանձնարարել գրել

շարադրություն.Ինչպե՞ս կընդունի Կոմիտասի մահվան լուրը իռլանդուհին

տարիներ անց:

7.Կատարել տեքստի լեզվաոճական վերլուծություն.

1.Տեքստից դուրս գրել միասին,անջատ և գծիկով գրվող բառերը,բացատրել

կանոնները:

2.Դուրս գրել կապույտով գրված բառերը,բացատրել կազմությունն ու գրությունը:

3.Դասագրքում եղած 6 վարժությունը կատարելու համար դասարանը բաժանել 6

խմբի,հանձնարարել կատարել այդ առաջադրանքները և հանդես գալ հաղորդումով:

Թեման ամփոփել Գևորգ Էմինի Երգ կռունկի

մասինբանաստեղծությամբԿոմիտասի Կռունկիերաժշտության տակ.

Կռու՜նկ,հայոց մոխիրը կար քո թևերին,

Երբ չվեցիր,

Թրջված էր քո աչքը հայոց արցունքներից,

Երբ չվեցիր,

Ասիր.-Չեմ գա էլ Հայաստան,

Մահ է այնտեղ, եղեռն,ավար,

Մեր երկրի պես ավեր բույնդ անտեր թողիր ու չվեցիր:

Ուր չվեցիր՝հայոց վշտի անծայր բանտից

Դու դուրս չեկար,

Ամեն ջրում,ամեն հողում վտարանդի հայի տեսար,

Ականջ դրիր մեկի հարցին,մյուսին թողիր

Անպատասխան

Եվ աշխարհում,ինչպես նրանք,քո բնի պես

Բույն չտեսար:

Ուր գնացիր՝մոխիր դարձավ բույնդ նորից,

Թռար,եկար,

Հազար հրի միջով անցար,հազար սրից

Փրկված եկար:

Ասիր.-Թե մահ կա աշխարհում,

Լավ է՝մեռնեմ իմ հին բնում.

Աչքդ հառած Արագածի սեգ կատարին՝

Թռար,եկար:

Գնա՛,կռու՛նկ,երկրեերկիր ու ետ դարձիր,բարո՛վ դառնաս,

Կանչի՛ր բոլո՜ր պանդուխտներին ու ե՛տ դարձիր,բարո՛վ դառնաս,

Դարձի՛ր այնպես,որ ոչ մի տեղ ոչ մի պանդուխտ քեզ չսպասի,

-Կռու՜նկ,ուստի՞ կուգաս չասի ու չլացի,

Բարո՜վ դառնաս: