Параметрлүү теңдмелер

Тема: параметрлүү теңдемелер жана барабарсыздыктар

Параметрлүү теңдемени чыгаруу

Параметрлүү теңдемени чыгарууда , өзгөртүп түзүүлөрдүн ар бир кадамында теңдеменин тең күчтүүлүгү сакталышы керек. Мындай теңдемелерди чыгаруу бир катар барабарсыздыктардын системаларын чыгарууга келтирилет.ошондуктан татаал эмес теңдемени чыгарууну карап көрөлү.

Мисал:

(3+2а-)=A-3

Берилген теңдемени төмөнкүчө өзгөртүп түзөлү:

-(а-1)(а-3) =а-3

Мында төмөнкүдөй учурларды кароого туура келет:

1) а=-1 анда 0. (-4) =-4 туура эмес, демек бул учурда тендеменин чыгарылышы жок.

2) а=3, анда 4*0*=0, мында х0; (а+1) =-1

3) а-1, а 3,анда =-; х=

Жообу: а=-1 болгондо тен-н чыгаРЫЛЫШЫ куру көптүк

А=3 болгондо чыгарылышы жок

А -1 жана А 3 болгондо болот.

ПАРАМЕТРЛүү ТЕңДЕМЕЛЕРДЕ БЕЛГИСИЗДЕН БАШКА БИР ЖЕ БИР НЕЧЕ ПАРАМЕТРЛЕР БОЛОТ.

ПАРАМЕТРЛүү ТЕңДЕМЕЛЕРДИ ЧЫГАРУУДА ИРРАЦИОНАЛДЫК ТЕңДЕМЕЛЕРДИ ЧЫГАРУУНУН БАРДЫК МЕТОДДОРУН КОЛДОНУУГА БОЛОТ. Анын чыгарылышы бар же жок экендиги теңдемедеги параметрлерге байланыштуу болот

Тендемени чыгаргыла:

• = берилген теңдемени пропорция катары эсептеп, пропорциянын касиетин пайдаланып чыгарабыз.
• А.О : х0;
• = - =
• бул тендеменин эки жагын тең квадратка көтөрөбүз.
• = рационалдык тендемесин алабыз.
• - 4а +4х+2а-8х+4 =-4а +4х+2а-8х-8
• - 4а= - 16 , 4 х=2 , жообу: х=2

Теңдемени чыгаргыла:

+х= , мында а - параметр

А.о: r, A r, ДЕМЕК Х БЕЛГИСИЗИ МЕНЕН А ПАРАМЕТРИ БИРДЕЙ ДЕҢГЭЭЛДЕ.ОШОНДУКТАН БУЛ ТЕҢДЕМЕНИ А ПАРАМЕТРИНЕ КАРАТА ЧЫГАРЫЛАТ. ЭКИ ЖАГЫН ТЕҢ 5-ДАРАЖАГА КӨТӨРӨБҮЗ:

(=А-Х, А=Х+(

ЭГЕРДЕ F(A)=Х+ ДЕСЕК, АНДА ТЕҢДЕМЕ F(F(A))=А ТҮРҮНӨ КЕЛЕТ. БУЛ ТЕҢДЕМЕ А= .

ДЕМЕК Х=А - БЕРИЛГЕН ТЕҢДЕМЕНИН ТАМЫРЫ БОЛОТ.

ЖООБУ: Х=А -

МИСАЛ:

=Х МЫНДА А - ПАРАМЕТР;

АО: 0-А

ЭГЕРДЕ БОЛСО, Х=0, ЭГЕРДЕ А=0 БОЛСО.

БЕРИЛГЕН ТЕҢДЕМЕНИН ЭКИ ЖАГЫН ТЕҢ КВАДРАТКА КӨТӨРСӨК,

А- = , =А -

А -

ЖАҢЫ БЕЛГИСИЗДИ КИЙРҮҮ МЕТОДУН КОЛДОНОБУЗ, T=

бул системанын 2-теңдемесинен 1-теңдемесин кемитебиз

-т=х+ , - +х+т=0 (х+т)(х-т+1)=0 х+т=0, х-т+1=0

жана бул системанын 2-син алабыз

бул теңдемелерди кошсок, +х+1-а=0 кв.тең-е келет

Мындан х= , а

Жообу: х=0 , эгерде а болсо; х= , а болсо;

Үйгө тапшырма:

№ 32 (а-г) , 198-бет

Көңүл бурганыңар үчүн ырахмат!