План конспект 6-класс

Негизги компетенттуулүктөр:

1.Маалыматтык:

2.Социалдык-коммуникативдик:

3.Өз алдынча уюштурууу жана маселелерди чечүү:

Сабактын тиби:

Сабактын формасы:

Колдонулуучу ыкмалар: аңгемелешүү,суроо-жооп ж.б.

Керектелүүчү каражаттар: түстүү сүрөттөр,таркатмалар,видео материал , ж.б.

Предмет аралык байланыш: география,тарых,экология, микробиология.

Сабактын максаттары: (окуучулар үчүн күтүлүүчү натыйжалар)

Көрсөткүчтөр

1.Билим берүүчүлүк 6 Бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги жөнүндө маалымат алышат. Теманын үстүнөн чыгармычылык менен иштешет.

2.Өнүктүрүүчүлүк: Бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги жөнүндө өз оюн кенен, эркин айтууга, таанып билүүчүлүгү, эске сактоосу, логикалык ой-жүгүртүү аркылуу чыгармачылыгы калыптанат.

3.Тарбиялык: Бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги окуп үйрөнүү аркылуу ар кандай табият сырларын таанып билүүгө жана аларды ажырата билүүгө тарбияланышат.

1.Окуучулар бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги жөнүндө маалымат алышат. Топтордо теманын үстүнөн чыгармачылык менен иштешет.

2.Бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги жөнүндө өз оюн кенен, эркин айтууга, таанып билүүчүлүгү, эске сактоосу,логикалык ой-жүгүртүү аркылуу чыгармачылыгы калыптанат.

3. Бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги окуп үйрөнүү аркылуу ар кандай табият сырларын таанып билүүгө жана аларды ажырата билүүгө тарбияланышат.

Сабактын

этаптары

Убак-

тысы

Мугалимдин

ишмердүүлүгү

Окуучунун ишмердүүлүгү

Компетент-

түүлүгү

Баа-

лоо

Уюштуруу

3 мин.

Сабактын темасын , максатын айтат.

Окуучулар сабактын темасын, максатын угушат.

2.Өтүлгөн

теманы

кайталоо

3-5

мин

Мугалим окуучуларга өтүлгөн темалар боюнча кыскача аңгеме жургүзөт.

Окуучулар берилген суроолорго жооп берүү менен багбанчылык жөнүндө өз ойлорун ортого салышат.

3.Жаңы теманы өтүү

5-7

мин

Мугалим окуучулардын билимин текшерип кыскача суроо-жооп жүргүзөт. Окуучулардын оюн угуп,тема боюнча түшүндурмө берет.Тустүү сүрөттөр, таблицалар,видео материал колдонулат.

Мугалим төмөнкүлөр боюнча кыскача айтып берет:

Бактериялар, алардын тузулушу жана жашоо тиричилиги. Бактериялар лар-буляр прокариоттор (клетка ядро ​​калыптанган эмезе), алар-эн жонокой тузулушто жана отто майда (диаметри 1-8 мкм) тируу организмдер.

Бактериялар-жер бетинде абдан көп таралган.Булар 2 миллиард жылдан бери жер бетинде тиричиликтин өзүнчө формасын түзөп турат. Азыркы учурда бактериялардын2500 туру белгилүү.

1 7- кылымда голландиялык окмуштуу A. Левенгук бактерияны биринчи байкаган. 19-кылымдын ортосунда Француз окмуштуусу Л.Пастердин, Германиянын окмуштуусу Д.Листердин иштеринен киин бактериялардын биологиялык касиети жана алардын биосферадагы ролу кенири изилдене баштаган.

Бактериялар лардын клеткалары адамдын кабыгы, цитоплазмасы, нуклеотид турат. Бул кубулуш лизис деп аталат. Копчулук бактериялардын клетка капталынан тышкара капсула менен капталган Капсула полисахарид турат. Ал бактерия ларга каршы агенттердин (бактериофаг, антибиотик, фермент) таасиринен, патогендүү бактерия фагоцитосдон коргойт. Бактериалдардын цитоплазмасында майда буртукчо (10 минге чейн) турундогу рибосомалар бар, алардын жардамы менен протеин синтезделет.Анда бактериялар паидалануучу корук азык затмай , крахмал, гликоген темир-бетон саздары. Чөйрөндүн жагымсыз шарттарда (азик зат жок, чөйрөндүн химиялык курамы жана температурасы озгоргондо)ар бир бактерия спорасы паида кылууга жондөмдүү.Ал эндоспора деп аталат. Эндоспора - деген протопласман кернелук заттарынын биригип, тыгыз кабык менен капталышы Алар кургактыкка, ал гана эмес кайнаган сууда да ошол замат олбойт уга жондөмдүү .

Бактериялардын азыктануусу.

1.Autotroftuk. Ки бир бактерия автотрофтук азыктанат фотосинтез процесси (жашыл жана кызыл бактерия, цианобактерия).

2. Heterotrophtuk Saprophyter (organikalyk oluk zattar menen), parazitter (tiru organizmdegi organikalyk oluk zattar menen) азыктанат.

3. Хемосинтез (темир бактериялар, кукурт бактериялар, аминобактериялар) химия заттар аркылуу айкалысып таматтанат.

1. Аэробдук дем алуу-кычкылтектүү чөйрөдө.

2. Анаэробдук дем алуу-кычкылтексиз чөйрөдө.

3. Ф Бактериалдын кобойушу

Жөнөкөй бөлүнүү жолу менен кээде эн жонокой жыныс жолу менен. Таякча сымал бактерия узунунан эки эсе усарып, цитоплазма мембраналары менен туурасынан болот. Бактерия гени мутацияга учурайт.б.а. Нуклеотиддердин бири экинчиси менен алмашуусу, кошулуусу ошол эле болуктондун жоголуусу. Өрчүү үчүн жамандуу шарт болгондо кээ бир бактериялар 20 мүнөттө болот, акультатив анаэробдук-эки чөйрөдө жашай алышат .

Бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги жөнүндө кантип үйрөнүү керек жана алардын окуп үйрөнүүнүн мааниси чоң экендиги жөнүндө айтып беришет.

Теманын үстүнөн талкууларга активдүү катышышат.

Түшунбөгөн жерлерин мугалимден сурашат.

Мугалимге суроо берүүнү,оз оюн кенен айтууга үйрөнушөт

Бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги жөнүндө кантип окуп үйрөнүү керек экендигин айтып беришет.

4.Жаңы

теманы

бышыктоо

15 мин.

Мугалим бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги маанисин видео тасма аркылуу көрсөтүп берет.

Окуучулар бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги жөнүндө видео тасма боюнча ой пикирлерин талкуу кылышат жана керектүү болгон каражаттарды ажыратып, таанышат.

5.Талкуу

10 мин

Мугалим бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги талкуулоо үчун каражаттарды таркатат.

Алдындагы каражат, буюмдарды кандай учурда, эмнеге , каерде пайдаланса болоорун айтып беришет.

6. Баалоо

3 мин

Сабакта жакшы катышкан топторду жана окуучуларды баалайт.

Окуучулар бааларын угушат.

7.Үй тап.

2 мин

Бактериялар алардын тузулүшү жана жашоо тиричилиги

Дептердеги тапшырмаларды аткаруу.