Презентаци " Вайн хиш чохь хуьлу ч1ерий"

Презентация на тему: «Вайн хиш чохь хуьлу ч1ерий»

Со ду экха,

Хьо ду экха.

Со - дахка,

Ткъа хьо -хьакха.

Хьо –х1илланча,

Со-хьекъалча.

Хьекъал дерг -

Д1аволуш верг.

Ч1ерий

Хи йистехь ,

Дитт ду даьлла.

Хина цо шен

1индаг1 делла.

Боккхур бу ас

Цунах сара,

Ловза баккха

Хи чуьра ч1ара.

Мекхаш хьийзош,

Сеттош дайн,

Маса хьийза Ч1ара ...

(яй).

САЗА ( оьрсийн – сазан) бу.

• Саза цlегlо можа бос болуш хуьлу. Цуьнан пелагаш даккхий хуьлу. Саза хуьлу тийначу хи чохь, сецна лаьттачу хиш чохь, къааьсттана Терка чохь а, lаьмнаш чохь а хуьлу.

• Бакъ – чlара дехо дег1 долуш, букъ т1ехь баьццаро- lаьржа. Агlонаш баьццара хуьлу, жима можалла а йолуш. Гай т1ера к1айн хуьлу. Гайн тlера пилдигаш можо –ц1е ду, ткъа кхидерш – мокха. Бакъ – ч1еран пелагаш ца хуьлу, т1ехь т1едарчий хуьлу. Муц1ар аьрта хуьлу. Багахь херх санна , кегийра ира чухьаьвзина цергаш а, к1омсарш а хуьлу. Хи чохь чlогlа тlахь аьлла лела бакъ – чlара. Вайн массо а хиш чохь хуьлу иза .

Бакъ – чlара (щука) .

Иштта хуьлу ирг1у, ц1ен ч1ара ( оьрсийн - осётр ).

Ирг1ун дег1 деха ду. Муцар йоца, аьрта ю. Мекхаш бета юххехь доцуш, муц1арна юххехь ду. Лахара балда хаьдда ду. Букъана т1ера пелагаш даь1ахка долуш сана ч1ог1а ду. Бос тайп – тайпана хуьлу: букъ мокхо – 1аьржа, аг1онаш – мокхо – боьмаша, гайт1ера кlай хуьлу.

Яй – ч1ара (оьрсийн - сом).

Мекхаш ч1ара (оьрсийн – усач).

Мекхаш – ч1ара а хуьлу вайн массо а хиш чохь.

И муха бовза беза?

Иза вайна бевзар бу дукха хьолах шен мекхашца: лакхара мочхала т1ехь 4 мекх – шиша бетана дехьа-сехьа, ткъа муц1ара т1ехь, бетанна техула кхозуш – шиъ. Иштта мекхаш - ч1еран кегийра пелагаш а, ира юткъа – еха муц1ар а хуьлу. Баьццаро бос хуьлу цуьнан дег1ан.

Мекхаш – ч1ара 1ай ган таро хир яц вайн - саз юккъе а боьдий 1а даккха д1абуьжу иза

Мерзч1ара , паччахьч1ара ( оьрсийн- форель).

• Мерзч1ара вайн махкахь дукха хьолахь хуьлу ломан хиш чохь, х1унда аьлча цунна деза ц1ена, шийло хиш.
• Ч1ог1а хаза ч1ара бу и. Цуьнан дег1 деха ду, аг1онаш т1ера жима т1етт1а 1аьвдина. Дег1а т1ехь ду кегийра пелагаш. Цуьнан а ю шеен башхалла: цо босс оьцу ша болчу меттиган. Мерзч1еран дег1ан йохалла хуьлу – 40 – 50 см, ткъа дег1ан безалла – 1 кила.
• Баккхийчара дийцарехь, паччахьан заманахь мерзч1ара паччахьашна хьалха бен буьллуш ца хила, цигара схьа – паччахьч1ара. Цуьнан жижиг могушаллина дика ду боху хууш болчара.

Рефлекси.

Х1ун дан ницкъ кхечи шун?Х1ун диси ца далуш?

• Суна евзи…
• Суна 1еми..
• Аса д1айиши..

Ц1ахь бен болх .

Аг1о 88 еша