Просмотр содержимого документа
«Презентация к открытому уроку по родному языку (даргинский) на тему: "Обстоятельства" 8 класс»
8 класс.
Учитель:Мях I яммадова Г I .М .
Рашидов Рашид Меджидович ( 1.05.1928 – 15.05.2011, с. Ванаши-Махи Сергокалинского района )
Чум азир тугъ делк!алра
Поэтли нешличила,
Таманбируси ах!ен
Буруси иличила.
Изала хъумуртахъу
Нешла малх I ямси девли,
Айт I ун тур кабик I ахъу
Нешла духуси девли.
« Нешла мез х I едалуси адам, ц I едеш х I едашуси галгагъуна сай ».
Х I . Г I ялиев.
Х I ушала девиз.
* Г I ях I гъубзни! Дубурла гъубзни кьяйда Г I ямрулизир хъярхътира, Нушазибад берцуди Гьеч, азгъинтас агара!
Къуймурти Нуша,дубурла рурсби , Гьуц I лира гьаладях I ли, Багьудлумала гьунчир Ганздик I ули гьарзали!
Хъули х!янчи ахтардибарни.
Хъули х!янчи ахтардибарни.
1. Суал-Жаваб.
- Чум кьукьяличи дурт I ули предложениела членти? Сегъунтачи?
- Се сари бек I членти?
- Се сари к I иибил даражала членти?
- Селизибад цалабиркуси грамматикала хьулчи ?
5. Сегъуна х I янчи бузахъуси к I иибил даражала члентани?
- Се саби определение?
- Се саби дополнение?
- Селис ург I ерти падежуни или бик I ара?
9. Чила? Села?ибти суалтала цалис определениелира жаваб луга, дополнениелира жаваб луга.
Мурт определение бируси?
Мурт дополнение бируси?
Доскаличиб белк I ла х I янчи.
Дургъбала замана
Мусахъайли нушала бургъантас
халаси кумек бариб.
- Морфологический разбор:
- Девла бут I нала разбор:
Нушала .
Мусахъай,халаси,
кумекбариб.
4)Карточкабачил х I янчи:
№ 1 , №2 , №3 , №4 .
Бамсриихъуси манзил.
Х I улби дамсур нушала,
Т I улби дамсур нушала,
Алзех I е,кайрех I е,
Г I урра лук I ес дирех I е.
Х I ердирех I е предложениеби. Се баянбирули дек I ардарибти дугьбани?
Ну партала г I ела кайира .(Чина?)
Дудеш даг арх I яли дуравхъун .(Мурт?)
Урши ункъли уч I улри .(Секьяйда?)
Дармайс хяла диъ бука .(Се кьасли?)
Мукьара шинни бужес х I ерк I личи кабац I иб .(Се барес?яра Се мурадли?)
Х I у багьандан чиналра дурах I евхъунра .
(Чи багьандан?)
Се иргъахъули илдани?
Се тях I ярли?
Секьяйда?
Сен-сен?
Чина?
Чинаб?
Чинабях I ?
Мурт?
Сецадх I и?
Сен?
Се багьандан?
Се сабабли?
Селичибли?
Се барес?
Се кьасли?
Се мурадли?
Баркьудила куц,даража
Баркьудила мер
Баркьудила замана
Баркьудила сабаб
Баркьудила мурад
Тема:«Аги-кьяйда».
- Аги-кьяйда багьес.
- Сели иргъахъусил багьес.
- Предложениелизиб се баянбирусил багьес.
- нешла мез руркънилизиб, дурх I назир вег I ла Ват I айчи, мезличи, литератураличи, г I ядатуначи диги, пахру ва иштях I ак I ахъни;
- дурх I нала мезла ва литературала шайчирти багьудлуми чедаахъни.
Аги-кяйда - к I иибил даражала член саби,суненира баркьудила лишан чебиахъуси ва сказуемое баянбируси.
Мурадла
Аги-кьяйдали диубли дашар имц I али наречиеби ва мер падежлизирти существительноеби,
местоимениеби,
деепричастиеби,
С.п.существительное,
инфинитив ва дек I ар-дек I арти дугьбала цалабикуни.
Урус мезли
Аги-кьяйдаби даргес:
- Итини хабар авна белч I ун.
- Школала гьалаб рурсби т I ашлири.
- Цакамси заманала ух I нав чарулхъан.
- Мурда дубурличи багьлали айц I улри.
Жузличил х I янчи.
Х I янчи 75.
Рефлексия:
- Селичила гъайдик!ули калунра?
- Селичил тянишдиубра?
- Селис аги-кьяйда или бик I ара?
Хъули х I янчи.
Параграф 25 , х I янчи 76(1).