Презентация на тему "Атом жана молекула"

Тема:Атом жана молекула .

Бүгүнку сабактын максаты .

• Заттар деген эмне? Заттар эмнеден турат?

2. Атом жана молекула деген эмне?

3. Молекуланын өлчөмүн кантип

аныктоого болот?

Материя .

Бизди курчап турган айлана – чөйрөбүздөгү бардык көзгө көрүнгөн жана көзгө көрүнбөгөн, бирок аң - сезимибиз менен туйган бардык нерселер, телолор материя деп аталат.

Физикалык телолор

Физикалык телолор .

Ваза

кружка

стакан

воронка

Заттардан физикалык телолор жасалат.

Заттар Телолор

жыгач

балка

пластина

айнек

лист

болот

пластмасса

көз айнек

буу

суу

Молекула – заттын эң майда бөлүкчөсү

Молекуладан турган заттар

суу

көмүр кычкыл газы

Атомдордон турган заттар .

алмаз

графит

Молекуланын өлчөмү

Англиялык физик

Джон Релей

(1842 -1919)

Бөлүкчө (молекула)

(0,0000003 мм)

Алма

(61 мм)

Жер шары

(12742 км)

=

Электрондук микроскоп

Электрондук

микроскоп

70 эсе чоңойтот

Атом

Атом - грек тилинен которгондо – «бөлүнбөс», заттын андан ары бөлүнбөй турган эң кичине бөлүкчөсү

Байыркы грек окумуштуусу

Демокрит

Эрнест Резерфорд

алтын фольга

Атомдун түзүлүшү.

• Атомдун ядросу атомдон

100000 эсе кичине.

• Ядронун айланасында

жеңил бөлүкчө - электрон

айланып жүрөт.

• Ядро

протон

нейтрон

Англиялык окумуштуу

Э.Резерфорд

Чукул туюкталууну карап көрөлү

Резерфорддун тажрыйбасынын натыйжасы.

Атомдун түзүлүшү - борборунда оң заряддалган ядро, ал эми ядронун айланасында терс заряддалган электрондор айланып жүрүшөт. Атомдун түзүлүшүнүн бул модели атомдун планетардык модели деп аталат.

протон

Ядро

нейтрон

электрон

Атомдогу бөлүкчөлөр .

Электрон (-)

-

электрон – терс заряддалган

протон – оң заряддалган

нейтрон - заряддалбаган

Протон (+ )

+

N протон = N электрон

атом нейтралдуу

Нейтрон(0)

Күн системасы .

Гелий атому.

Гелийдин атомунун ядросунда эки протон,

нейтрон жана ядронун айланасында эки электрон айланып жүрөт

Көп кездешкен атомдор .

Ааламда: суутектин атому жана гелийдин атому.

Жер кыртышында: кычкылтектин атому, кремнийдин атому.

Сууда: суутектин атому, кычкылтектин атому.

Жер атмосферасында: азот, кычкылтек атомдору бар.

Иондор .

Оң жана терс заряддары ашыкча болгон атом иондор деп аталат.

Бөлүкчөлөр: атом, молекула жана иондор .

Элементардык бөлүкчөлөр : электрон жана

протондор.

Күтулүүчү натыйжа.

• Заттар деген эмне? Заттар эмнеден турат?

2. Атом, молекула жана ион деген эмне?

3. Молекуланын өлчөмүн кантип аныктоого

болот?

13