Тема: Расул Х1амзатов «Эбелалъ дир кинидахъ куч I дул ах I ич I елани»
7 класс
corowina.ucoz.com
Суалал:
- Кида ва кив гьавурав Расул Х I амзатов?
- Эбелалда ц I ар щиб бук I араб?
- Инсуда ц I ар щиб бук I араб?
- Расулил т I оцебесеб т I ехь кида басмаялде бахъараб?
- Гьелда ц I ар щиб бук I араб?
corowina.ucoz.com
«Эбелалъ дир кинидахъ к I уч I дул ах I ич I елани»
Дир мац I бук I инароан,
Дир ц I ар бук I инароан,
Рик I к I ада сапаразда
Дида нух къосинаан,
Дида рокьи гьадиг I ан
Ракьалда лъалароан,
Эбелалъ дир кинидахъ
К I уч I дул ах I ич I елани…
corowina.ucoz.com
Анализалъе суалал.
- Щиб нужеда бич I ч I араб гьаб коч I одасан?
- Лъил х I акъалъулъ хъвалеб бугеб гьаниб?
- Кинаб борхалъиялде яхинаюлей йигей авторас эбел?
- Эбелалъ кинидахъ куч I дул ах I ич I елани щиб лъазе бук I инч I ин абулеб бугеб шаг I ирас?
- Г I умруялъул борхалъиялде вахизе сунца гьесие кумек гьабун бугеб?
corowina.ucoz.com
- Щай нилъеда рак I алда рук I унел эбелалъ кинидахъ ах I арал куч I дул? Щиб гьез нилъеда малъулеб?
- Расул Х I амзатовасул эбелалъул х I акъалъулъ хъварал цоги кинал куч I дул нужеда лъалел?
- Нилъеца щиб гьабизе кколеб эбелалъул?
Ах I изеги ц I ар берцинав,- авлъидал,
Раг I изеги кеч I берцинав, - авлъидал,
Годек I анив х I ал бак I аваги, - авлъидал,
Залимасе залимавги, - авлъидал,
Заг I ипасе недегьавги, - авлъидал,
Гьинал рак I г I ан г1агаравги, - авлъидал,
Рек1ел к1улг1ан хириявги, - авлъидал,
К I улазулги гъамас г I адав, - авлъидал,
Бабал, дадал авалиги, - авлъидал,
Дадал, дадал авалиги, - авлъидал.
Эбелалъул х I акъалъул кеч I
Огь, эбелалъул рак I , эбелалъул рак I ,
Букъараб зарг I анаб эбелалъул рак I ,
Г I умруялъ нахътарал г I емерал веказ,
Т I олго дур г I ат I илъи бихьизе к I варав,
Т I олго дур къварилъи борцине к I варав,
Инсан жеги вахъун раг I ич I о дида.
Дие дуниял, г I умру
Г I агарлъизе бук I инч I о,
Г I адан хадув хвеледухъ
Хиралъизе вук I инч I о,..
- Кеч I чан гьижаялъул роцада хъван бугеб?
- Коч I олъ аллитерация бате.(д-д, г I -г I , х - х).
- Щиб жо кколеб аллитерация
Дир мац I бук I инароан,
Дир ц I ар бук I инароан,
Рик I к I ада сапаразда
Дида нух къосинаан…
Гьаб коч I олъ ритм ккун бугищ?
Щиб жо кколеб ритм?
(Коч I олъ кинаб бугониги раг I и яги мухъ такрарлъулеб батани гьелда абула ритм абун).
- Щиб жо кколеб рифм?
- (Коч I ол мухъазул ахиралда цо х I арп яги к I иго х i арп такрарлъулеб батани гьеб жо ккола рифма).
Дир мац I бук I инароан,
Дир ц I ар бук I инароан …
Эбелалъул х I акъалъулъ кицаби
1. Эбелалъул рак I бух I и, ц I аялъги бух I уларо,
Эбелалъул рак I бух I и, лъадалъги т I ерхьунаро.
2. Эбел-эмен хер гьарулелги лъимал, бах I ар гьарулелги лъимал.
3. Эбел- инсул рак I лъималазда, лъималазул рак I гьаваялда.
4. Эбел-инсул адаб тарав, халкъалъего басралъула.
5. Эбелалъе хъатиниб хоно бежун кьуниги, гьебги дагьаб.
Дарсил х1асилал гьари.
Дарсил х I асилал гьари:
- Щиб лъараб нилъеда жакъасеб
дарсида?
- Нилъер г I умруялда жанив аслияв чи щив кколев?
«Эбелалъ дир кинидахъ куч I дул ах I ич I елани» - кеч I рек I ехъе лъазабизе.