Психограмма жана анын эффектүүлүгү.

Психограмма

Тема: Психограмма

Максаты: Психограмма жөнүндө түшүнүк, аны кесип тандоодо колдонуу жана эффектүүлүгү.

Уюштуруу жүрүм-туруму жана персоналды башкаруу биздин ар бир кесиптик чөйрөнүн структурасын жана мүнөздөмөлөрүн изилдөөгө мүмкүндук туулду. Бул жерде эң маанилүү ролду профессиограммадай эле психограмма ойнойт. Алардын түшүнүктөрү жана түзүлүшү эмнени ачып бергенин кененирээк карап чыгалы.

Психограмма профессионограмманын курамы жана анын түзүлүшү.

Психограмма профессионограмманын бөлүгү болуп саналат, анткени ал кесибине же кесиби боюнча кызматкердин психологиялык сапаттарына коюлуучу эң негизги талаптарды мүнөздөйт. Анын көлөмү жана мазмуну кесиптик билим берүүнүн, кесиптик тандоо, кесиптик багыт берүү, ошондой эле кызматкерлердин кыймылы жана ишкананын кадр саясатынын башка элементтери менен аныкталат.

Психограмма чыныгы маалыматты берген төмөнкү булактардын жардамы менен түзүлөт:

Документтер, алардын ичинде жоболор, сүрөттөмөлөр, көрсөтмөлөр, мөөнөттөр таблицалары өзгөчө орунду ээлейт;

• кызматкерлердин жазуу жүзүндө жана оозеки сурамжылоолору, анын ичинде жеке байкоолор, анкеталар, табигый жана лабораториялык эксперименттер;

"Пилоттук" (максаттуу же сынамык) изилдөөлөрдүн маалыматтары;

Кызматкерлердин жумушчу ордунда жүргүзүлгөн эргономикалык изилдөөлөр - электрокулография, электроэнцефалография, кино циклография, физиологиялык параметрлердин телеметриясы, телехронорефлексометрия жана башкалар.

Адистин, кесиптин же жумуш ордундагы психологиялык мүнөздөмөлөрдүн түзүмү төмөнкү көрсөткүчтөр жана талаптар менен мүнөздөлөт:

• уюштурууга, жабдууга жана иштөө шарттарына коюлуучу талаптар;

• эмгектин психологиялык-педагогикалык аспекттерин уюштурууга жана жөнгө салууга карата талаптар;

• жумушчу топтун жетекчисине коюлган талаптар: мугалим, уюштуруучу, адис, адам;

Социалдык-психологиялык көрсөткүчтөр жана эмгек жамаатынын параметрлери;

• адамдын психикасына коюлган талаптардын топтому - психофизиологиялык, интеллектуалдык, нейропсихикалык жана жеке касиеттери;

• адамдын психикалык абалына карата талаптардын жыйындысы - иштин, эмоционалдык-ыктыярдуу мамилелердин, өзгөрүлгөн абалдын;

Адаптация, кабылдоо, үйрөнүү, ритм процесстерине коюлган талаптардын топтому.

Ошондой эле кесип тандоодо психологтордун тесттеринин жарджамы менен абитуриенттердин окуусун тандоого жана кызматкерлердин кызматына жөндөмдүүлүгүн аныктоого болот. Европа өлкөлөрүндө жумушка орношуудан алдын психологдор менен кеңешип, эмнеге жөндөмдүүлүгү жөнүндө тестерден өтүп аныкталып өзүнө ынгайлуу шарттагы жумушка орношушат. Бул да болсо адамдын ашыкча түйшүктөрүнөн арбылтат жана өзү тандаган жумушунун эффектүүлүгү коомго жарык маанай түзөт.