Разработка уроков по истории

Предмет: Кыргызстандын тарыхы.

Сабактын темасы :Кыргызстандын түштүгүн Оруссияга каратуунун толук аякташы.

Класс: 8 “г”класс

Дата: 14.03.2019 жыл Текшерилди: ___

Негизги

компетенттүүлүктөр:

Маалыматтык: (НК1)

Социалдык-коммуникациялык: (НК2)

Өз ишин уюштуруу жана көйгөйлөрдү чече билүү: (НК3)

Предметтик

компетентүүлүктөр:

1. Хронологиялык жана картографиялык компотенттүүлүгү (ПК1)

2. Тарыхый-цивилизациялык компотенттүүлүгү (ПК2)

3. Этномаданий компотенттүүлүгү (ПК3)

4. Социалдык-жарандык компотенттүүлүгү (ПК4)

Сабактын максаты:

Көрсөткүчтөр:

Тарыхтагы эң башкы даталарды, негизги тарыхый процесстердин мезгилин хронологиялык рамкада белгилей алышса.

Тарыхтагы эң башкы даталарды, негизги тарыхый процесстердин мезгилин хронорлогиялык рамкада белгилей алат.

Окутулган тарыхый окуяга карата өзүнүн интерпретациясын, баасын сунуштай алуу жөндөмүнө ээ болушса.

Окутулган тарыхый окуяга карата өзүнүн интерпретациясын, баасын сунуштай алуу жөндөмүнө ээ болот.

Тарыхтагы негизги окуялар, андагы катышуучулар жөнүндө айта алышат жана алардын аракеттеринин маанисине баа биришсе.

Тарыхтагы негизги окуялар, андагы катышуучулар жөнүндө айта алышат жана алардын аракеттеринин маанисине баа биришет.

Күтүлүүчү натыйжа:

8.1.1.1. Тарыхтагы эң башкы даталарды, негизги тарыхый процесстердин мезгилин хронорлогиялык рамкада белгилей алат.

8.3.4.1. Окутулган тарыхый окуяга карата өзүнүн интерпретациясын, баасын сунуштай алуу жөндөмүнө ээ.

8.4.2.1. Тарыхтагы негизги окуялар, андагы катышуучулар жөнүндө айта алышат жана алардын аракеттеринин маанисине баа биришет.

Сабактын тиби:

Билимдерин бышыктоо

Колдонулган усулу:

Интерактивдүү

Сабактын жабдылышы:

Дүйнөнүн саясий картасы, Кыргызстандын картасы, адабий жана окуу китептери, сүрөттөр, ватман, видеоролик, проектор, слайддар.

Мугалимдин иш-аракети:

Окуучулардын иш-аракети:

Компет-р

Нег Пре

баалоо

Класс 5 топко бөлүнөт.

1- топ Аналитиктер

2- топ Тарыхчылар

3-топ Математиктер

4-топ Адабиятчылар

5-топ Географтар

Окуучулар менен саламдашуу, классты сабакка даярдоо. Жагымдуу маанай түзүү.

Тарых жөнүндө учкул сөздүрдү айтуу.

“Миңдеген илимдерди билбей эле билимдүү адам болууга болот, бирок акылы таптакыр кем адам гана тарыхты сүйбөшү мүмкүн

Н.Чернышевский

“ Акылмандар жазбаса урпакка деп, өткөн тарых дайынын кимдер билмек”

Ж.Баласагун.

“ Тарых – бул доордун күбөсү, чындыктын куру, турмуштун эскерүүсү, өткөндүн өкүлү”

Цицерон

“Тарыхы болбой, эл болбойт,

Тамыры болбой, жер болбойт”

Эл макалы.

Окуучулар тарых боюнча учкул сөздөрдү айтышат.

НК3

ПК2

КБ

Мактоо

СБ

Смайлик берип

Үй тапшырмасын суроо

Даяр ватмандагы суроолор аркылуу категория тандап жооп беришет.

Ар бир топ бирден суроого жооп берет.

НК3

ПК 1

ПК2

ПК4

СБ

Жаңы темага өбөлгө түзүү.

Биз силер менен мурунку сабактарда Түндүк Кыргызстандын Россияга каратылуусу тууралуу сөз кылганбыз. Картадан көрсөтүп беребиз.

Окуучулар картадан көрсөтүшөт.

НК3

КБ

Керектүүү маалыматтарды берүү

1876- жыл кокон хандыгы жоюлуп, Кокон хандыгынын аймагы Оруссияга карап калды.

Кыргызстандын тоолуу аймактары Оруссияга каратыла элек болчу. Алайда мунгуш, адыгине,ичкилик уруулары жашаган.Саны 15-17 түтүн же 75 миң кишиге жакын болгон. Орус бийлигине баш ийгиси келген эмес, өз алдынчалыгын сактап калууга аракеттенген.

Курманжан датка 1811- жылы Ош шаары на караштуу Орке кыштагында Маматбай деген орто чарбалуу кишинин үй-бүлөсүндө туулган. 1829-жылы аны кудаалап, күйөөгө беришет. Күйөөсү Жоош айылынан чыккан Төрөкул бийдин уулу Кулсеит эле. Бири-бирине көңүлү туура келбей, 3 жылдан соң ажырашат. 1832-жылы 21 жашында Алымбек даткага турмушка чыгат . 29 жыл жашап, 6 уулду, 2 кыздуу болушат.

кыздары:

1. Айымбү

2. Сатимбү

Оруссия менен Курманжан датканын уулдарынын ортосундагы күрөш картадан көрсөтүлөт.

Видеоролик көрсөтүлөт. (3 мүн)

Талкулоо

Курманжан даткага кандай баа бересинер?

Ал туура иш аракет жасадыбы?

Эмне үчүн?

Кыскача баян жасалат.

1863 – Бухара эмири Саид

Муззафар- Эддин

Курманжан даткага

«датка» наамын берет.

«Датка» сөзү фарс

тилинен «даткиос»

деген сөзүнөн алынып,

подполковник чини

менен барабар болгон.

Милдети - өзүнө

тиешелүү аймактагы

калктын арыз- муңун ханга жеткирүү болгон.

Тарыхка из калтырган даталар менен таанышалы.

1811-жыл- Курманжан датканын туулган жылы.

1829-жыл- Курманжандын Кулсеитке турмушка чыгышы.

1832-жыл- Курманжан датка Алымбек даткага турмушка чыгат.

1862-жыл- Алымбек датканын киши колдуу болуп көз жумушу.

1863-жыл- Бухара эмири Музафар-Эддин «датка» наамын ыйгарган.

1865-жыл – Кокон ханы Кудаяр датка наамын бекемдеген.

1892-жыл - 81 жаш курагында Веревский менен жолугушканы Гүлчөгө 80 чакырым жерге ат менен келген.

1895-жыл- Камчыбектин дарга асылышы

1898-жыл- Фергана облусунун төрөлөрү менен аңгемелешкен.

1901-жыл- Орус падышасы Николай II кымбат таш чөгөрүлгөн шакек,алмаз менен кооздолгон алтын саат берген.

1907-жыл – Курманжан датка 1-февралда көз жумат

Окуучулар көңүл коюп угушат.

Уруу бирикмелери менен таанышышат.

Карталарын алышып,көрсөтүлгөн тартипте белгилешет.

Окуучулар суроолорго жооп беришет.

Ар топтон бирден өкүл өз оюн билдиришет.

Сүрөттөр менен таанышышат

Даталар менен таанышышат.

НК1

ПК1

ПК2

СБ

КБ

Бышыктоо.

Ар бир топко тапшырмалар берилет.

1- топко Тарыхый окуялар тууралуу маалымат беришет. Дата, аймактарды айтып беришет.

2-топко Курманжан датканын тарыхтагы ордун айтып берет. Тарыхый окуяга анализ жасайт.

3-топ Курманжан датканын туулган жылын математикалык амалдар аркылуу хижра жылынын кайсы жылда туулгандыгын аныктоо, 1873,1640,1560-жж. кылымга айландырышат. Хронологиялык рамкада белгилешет.

4-топ Кайсы чыгармаларда кездешет.Тарыхый окуялардын адабияттагы ордун көрсөтөт.

5-топ Кайсы аймактарда күрөш жүргөнүн көрсөтүшөт.

Берилген тапшырмаларды окуучулар топ мүчөлөрү менен биргеликте аткарышат.

НК1

НК2

НК3

ПК1

ПК2

ПК3

ПК4

СБ

Рефлексия. Жыйынтыктоо.

2011-жыл Курманжан датка жылы деп жарыяланган.

Акча купюрасы тууралуу маалымат. (50 сом )

Эстеликтер

Китептер

Көчөлөр

Ордени

Окуучулар таанышышат.

НК3

ПК2

ПК4

КБ

Үй тапшырмасы

Окуп келүү, эссе жазуу. Даталарды жаттап келүү.

Күндөлүгүнө белгилешет.

Баалоо

Ар бир бала өзүнчө бааланат. Алган быйтыкчаларды эсептеп баалоо

5- 5

4-3- 4

2-1 - 3

Жеңген команданын атын атоо.

Баалардын санын эсептешет.