"Санды және әріпті өрнектер, олардың мәндері"

№37 ЖОББМ

Математика пәні мұғалімі: Губайдуллин Жалғас Арманұлы

Сынып: 5
Сабақтың тақырыбы: Санды және әріпті өрнектер, олардың мәндері.

Сабақтың мақсаты:

1) Білімділік: санды және әріпті өрнектер ережесін айта білу, біліктерін логикалық оймен іске асыра білу;

2) Дамытушылық:теорияны практикамен ұштастыру, ойлау қабілетін, танымын, есеп шығарудағы білік, дағдыларын дамыту;

3) Тәрбиелік: оқушының пәнге қызығушылығын арттыру, математикалық мәдениетке тәрбиелеу, өз ойын дәл, тиянақты айта білуге үйрету

Сабақтың түрі: аралас

Сабақтың әдісі: түсіндіру, ойын, сұрақ-жауап, топтық жұмыс, СТО стратегиясы
Көрнекіліктер: интербелсенді тақтада жазылған слайдтар, үлестірмелер,

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру кезеңі:

а) оқушылармен амандасу, түгендеу;

ә) сыныпты топқа бөлу;

б) балаларды сабаққа психологиялық дайындау:

шаттық шеңбері арқылы сабақты бастау.

Балалар, енді қолымызды ұстап, алақан жылуы арқылы бір-біріңе жылы лебіздер айтып, сабағымызды бастайық.

Қуанамын мен де,

Қуанасың сен де,

Қуанайық достарым,

Арайлап атқан күнге.

II.Үй тапсырмасын тексеру:

Бір бірімен дәптер алмасу арқылы

III. Қызығушылығын ояту. Ой қозғау стратегиясы: ережелерді білесің бе ?

Әр топқа үш сұрақ қойылады:

• Қандай өрнекті санды өрнек деп атайды ?

• Қандай өрнекті әріпті өрнек деп атайды ?

• Санды өрнектер мен әріпті өрнектердің жалпы атауы?

Сандардан, амалдар таңбаларынан және жақшалардан құрастырылғын өрнек санды өрнек деп аталады.

Құрамында әріптері бар санды өрнек әріпті өрнек деп аталады.

Санды өрнектер мен әріпті өрнектер жалпы математикалық өрнектер деп аталады.

Оқулықпен жұмыс: оқушылар орындарынан, тақтаға есептер орындайды.

Санды өрнектердің мәнін табу

а) 14∙5+(5412-625) Ә) 450∙(15∙7-57)

Әріпті өрнектердің мәнін табу

а) 102х-1680÷48, мұндағы х=306

Ә) 54∙35+а÷15, мұндағы а=15

IV. Ережелерді еске түсірдік, енді деңгейлік тапсырмаларды орындайық.

Миға шабуыл стратегиясы:

Деңгейлік тапсырмалар:

1 топ

А

1. Өрнектің мәнін тап:

156+а, мұндағы а =14

1. 98:в+с, мұндағы в=7; с=3

2. Тік төртбұрыштың ұзындығы а см, ені в см. Тік төртбұрыштың периметрін тап. Мұндағы: а=17;в=9

В

1. Өрнегін жазыңдар:

Бір қасықтың бағасы а тг, 1 шанышқының бағасы в тг. 12 қасық пен 12 шанышқы үшін қанша ақша төлеу керек ?

С

5.Теңдеуді шеш:

(х-86)*204=7548

Деңгейлік тапсырмалар:

2 топ

А

1. Өрнектің мәнін тап:

240+в, мұндағы в =25

1. 96:а-в, мұндағы а=8; в=5

2. Қабырғасы а см квадраттың периметрін тап. Мұндағы: а=12

В

1. Өрнегін жазыңдар:

Бір орам кәмпит m гр, бір орам жаңғақ n гр. 7 орам кәмпит және 7 орам жаңғақ неше гр?

С

1. Теңдеуді шеш:

(45-х)*9=126

Деңгейлік тапсырмалар:

3топ

А

1. С+292, мұндағы с=18

2. (57-а)·в; мұндағы а=8; в=5

3. Тіктөртбұрыш ұзындығы 16см, ені 7см. Ауданын есепте.

В

4. Өрнегін жазыңдар:

1кг кәмпиттің бағасы а тг, 1кг алманың бағасы в кг. 5 кг кәмпит, 5 кг алма алу үшін қанша ақша төлеу керек?

С

5. Теңдеуді шеш:

(4118-х):68=56

V кезең: Сергіту сәті

Допты лақтырғанда, доп сол ізімен кері қайту үшін оны қалай лақтыру керек? Жауабы: жоғары

Көшеде екі әкесі, екі баласы, және атасы немересімен қыдырып жүр. Көшеде неше адам жүр? Жауабы: үшеу

Үстел үстінде үш стакан шие тұр. Марат бір стакан шиені жеп қойды. Неше стакан қалды?Жауабы: үш стакан
Бөлмедегі әр бұрышта бір мысықтан және оған қарама-қарсы үш мысықтан отырса, бөлмеде неше мысық бар? Жауабы: 4 мысық
Айдынның Асқардан бойы ұзын, бірақ Жанаттан кіші. Кім ұзын? Шешімі: Жанат - ұзын
Менің атым Медет Менің тәтемнің бір ғана інісі бар. Менің тәтемнің інісінің аты кім? Жауабы: Медет

Қараңғы бөлмеде майшам мен керосин лампасы бар. Бірінші не жағасыз? Жауабы: шырпы.

Сөзжұмбақ сұрақтары:

1 топ:

1. Жоқ өзінде баста, қаста, мойында,

Ұзындығы жазулы тұр бойында.( сызғыш)

1. Уақытты көрсететін құрал.(сағат)

2. Қандай санға бөлуге болмайды ?(нөл)

3. Құрамында белгісізі бар теңдік ?(теңдеу)

4. Миллионда неше нөл бар ?(алты)

2 топ:

1. Бір жағынан нүктемен шектелген түзу;(сәуле)

2. Тіктөртбұрыштың барлық қабырғаларының қосындысы.(периметр)

3. Натурал санға қандай санды қосқанда келесі сан шығады ?(бір)

4. 1 сағатта неше минут бар ?(алпыс)

5. Шаршының неше қабырғасы бар ?(төрт)

6. 1 тонна мақта ауыр ма, әлде 1 тонна темір ауыр ма,

салмақтары қандай ?(бірдей)

3 топ:

1. Екі адам 4 сағат шахмат ойнады.Олардың әрқайсысы неше сағат ойнады ? (Төрт)

2. Санауда қолданылатын сандар. (Натурал)

3. Компьютердің ақпаратты қағазға басып шығаруға арналған құрылғысы. (Принтер)

4. Үстелдің 4 бұрышы бар. Егер бір бұрышын кесіп тастаса, неше бұрыш қалады? (Бес)

5. Уақыттың өлшем бірлігі. (Секунд)

6. Ұзындықтың өлшем бірлігі (Метр)

7. Адамның 10 қолында неше саусақ бар ?(Елу)

8. Барлық қабырғалары тең төртбұрыш. ( Шаршы.)

VI. Үйге тапсырма: Әр топ бір логикалық есеп құрастыру.

Бағалау: оқушылар белсенділіктеріне қарай бағаланады.

Қорытынды: Сонымен балалар, бүгінгі сабақтан алған әсерлерің қандай ?

Кімге сабақ ұнады, қызыл жұлдызшаларды көтереді.

Сабақтың тақырыбы:

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: санды және әріпті өрнектер ережесін айта білу, біліктерін логикалық оймен іске асыра білу;

Дамытушылық: теорияны практикамен ұштастыру, ойлау қабілетін, танымын, есеп шығарудағы білік, дағдыларын дамыту;

Тәрбиелік: оқушының пәнге қызығушылығын арттыру, математикалық мәдениетке тәрбиелеу, өз ойын дәл, тиянақты айта білуге үйрету;

Үй тапсырмасын тексеру:

Бір бірімізбен дәптер алмасып тексеру және бағалау

Әр топқа сұрақ :

• Қандай өрнекті санды өрнек деп атайды ?
• Қандай өрнекті әріпті өрнек деп атайды ?
• Санды өрнектер мен әріпті өрнектердің жалпы атауы?

Санды өрнектердің мәнін табу

Әріпті өрнектердің мәнін табу

Миға шабуыл стратегиясы

Әр топқа деңгейлік тапсырмалар

3топ

1 топ

2 топ

А-деңгейі

• Өрнектің мәнін тап:

156+а, мұндағы а = 14

• 98:в+с, мұндағы в = 7; с = 3

Тік төртбұрыштың ұзындығы а см, ені в см. Тік төртбұрыштың периметрін тап. Мұндағы: а =17 ;в =

А-деңгейі

• Өрнектің мәнін тап:

240+в, мұндағы в = 25

• 96:а-в, мұндағы а = 8; в = 5
• Қабырғасы а см квадраттың периметрін тап. Мұндағы: а = 12

А-деңгейі

• С+292, мұндағы с = 18

2. (57-а)·в; мұндағы а=8; в=5

3. Тіктөртбұрыш ұзындығы 16см, ені 7см. Ауданын есепте.

В-деңгейі

• Өрнегін жазыңдар:

Бір орам кәмпит m гр, бір орам жаңғақ n гр. 7 орам кәмпит және 7 орам жаңғақ неше гр?

В-деңгейі

4. Өрнегін жазыңдар:

1кг кәмпиттің бағасы а тг, 1кг алманың бағасы в кг. 5 кг кәмпит, 5 кг алма алу үшін қанша ақша төлеу керек?

В-деңгейі

• Өрнегін жазыңдар:

Бір қасықтың бағасы а тг, 1 шанышқының бағасы в тг. 12 қасық пен 12 шанышқы үшін қанша ақша төлеу керек ?

С-деңгейі

Теңдеуді шеш:

(х-86)*204 =7548

С-деңгейі

6. Теңдеуді шеш:

(4118-х):68=56

С-деңгейі

• Теңдеуді шеш:

(45-х)*9 = 126

Сергіту сәті

Допты лақтырғанда, доп сол ізімен кері қайту үшін оны қалай лақтыру керек?

Көшеде екі әкесі, екі баласы, және атасы немересімен қыдырып жүр. Көшеде неше адам жүр?

Үстел үстінде үш стакан шие тұр. Марат бір стакан шиені жеп қойды. Неше стакан қалды?

Бөлмедегі әр бұрышта бір мысықтан және оған қарама-қарсы үш мысықтан отырса, бөлмеде неше мысық бар?

Айдынның Асқардан бойы ұзын, бірақ Жанаттан кіші. Кім ұзын?

Менің атым Медет Менің тәтемнің бір ғана інісі бар. Менің тәтемнің інісінің аты кім?

Қараңғы бөлмеде майшам мен керосин лампасы бар. Бірінші не жағасыз?

Сөзжұмбақ шешу

Үйге тапсырма:

Әр топ бір логикалық есеп құрастыру.

Қорытынды:

Сонымен балалар, бүгінгі сабақтан алған әсерлерің қандай ?

Кімге сабақ ұнады, қызыл жұлдызшаларды көтереді.