Саҥа дьыл үөрүүлээх күнэ.

Саҥа дьыл үөрүүлээх күнэ !

Сыала: Көхтөөх, саҥа дьыллаах настроенияны көтөҕүү. Үүммут саҥа дьылы көрсүү. Оҕолору музыка истэ, үҥкүүлүү, ыллыы, хоһоон ааҕа салҕыы үөрэтии.

Оруолларга: Ыытааччы, Тымныы Моруос оҕонньор, Хаарчаана, Хаар киһи, Моппууча, Маачаха, Настаа.

Туттар тэриллэр: Саҥа дьыллааҕы презентация, Харыйа, саҥа дьыллааҕы оҕолор подароктара, Тымныы Моруос оҕонньор олорор олоппоһо.

Саҥа дьыл алгыһа. Ырыа.  залга 3 оҕо киирэр .

Бастакы оҕо:

1.Иһэр эбээт доҕоттоор

Сана дьылбыт барахсан

Үлүскэннээх үөрүүлээх,

Үгүс, элбэх кэһиилээх.

2 оҕо

Саҥа кэрэ дьылбыт

Саҥа үтүө дьолбут

Көмүс кыырпах күнэ

Күлүм-салым үүннэ.

Саҥа-кэрэ дьылынан!

Саҥа кэрэ дьолунан!

3 оҕо Саргылаах сана дьыл дьоро күнэ үүннэ.

Көр-күлүү остуоруйа дойдутугар ыалдьыттыыр кэммит кэллэ,

Саҥа үтүө дьылынан. Саҥа үтүө дьолунан.

Саала аана аһылынна... Саҥа дьылбыт саҕаланна!

Оттон бары киирэллэр, Шахматтыы тураллар харыйа иннигэр.

Ыыт - Хас сыл ахсын биһиэхэ
Тиийэн кэлэр дьол – үөрүү,
Кэтэһиилээх үүнэр Саҥа сыл,
Элбэх да кэһиилээх Эһээ дьыл.

Кыра эрдэхпититтэн билэбит
Саамай күүтүүлээх киэһэни.
Испитигэр эрэнэ күүтэбит
Сырдыгы, кэрэни!

Аптаах сылаас тыллары
Аныыбыт таптыыр дьоммутугар,
Ыллаан– үҥкүлээн, үөрэн - көтөн
Саҥа дьылбытын көрсүөҕүҥ!

Ыыт - Бүгүн биһигини бырааһынньык күүтэр.

Саҥа дьыл үөрүүлээх күнэ!

Ааҥҥытын киэҥҥик аһыҥ!

Манна биһиэхэ, кэлиҥ.

Саҥа дьылы көрсө!

Оҕолор сахалыы хоһоонноро

Дьиримнэс чаҕылхай сулустар
Күлүмнүү, сандаара тураллар. 
Кэрэчээн харыйа уоттара
Сулустуу сырдыктык тыгаллар...

Кэтэспит кэрэ түгэммит,
Тымныы Кыһын эһэбит
Минньигэс бэлэх кэһиилээх
Биһиэхэ ыалдьыттыы кэлиэҕэ!

Үөрэбит-көтөбүт бу күҥҥэ
Эһээлиин-эбээлиин, оҕолуун,
Кэлэр Саҥа дьылбытын
Көрсөбүт алгыстыы-уруйдуу!

Саҥа дьыл кэлэриттэн
Биһи бары үөрэбит, 
Хоробуоттаан эргийэн

Харыйа тула оонньуубут.

Сүрдээх истиҥ хоьооннору,
Дьикти кэрэ ырыалары,

Саҥа дьылы уруйдаары

Үөрэттибит биһиги.

Саҥа дьыл - аптаах кэм, Баҕа санаа туолуута, Саҥа дьыл - көрдөөх кэм, Бары үөрэ көрсөбүт.

Саҥа дьылга мин дьоммор Кистээн бэлэх бэлэмниэм, Харыйаҕа ыйанар Оонньуурдары оҥоруом.

Хаар киьини кырыйан, Туннуктэргэ сыһыарыам. Хаар кыырпаҕын быһаммын, Хосторбутун киэргэтиэм.

Сана дьылы кэтэһэбин, Хас күн хаалтын ааҕабын, Тымныы оҕонньор кэлэрин Олус күүскэ күүтэбин.

Дорообо, Саҥа дьылбыт!

Дорообо,

Чэйиҥ, эрэ, оҕолоор,

Ыллаан дьиэрэтиэҕиҥ!

Ырыа “Саҥа дьыл”

Саҥа дьыл иннигэр араас дьиктилэр буолаллар,

Чуумпуран олоруҥ,

Кулгааххытын чөрөтүҥ,

Остуоруйа биһиэхэ ыалдьыттыыр...

Үҥкүү -

Ыыт -

Болҕойуҥ, болҕойуҥ, болҕойуҥ!!!

Тымныы Кырдьаҕас Саҥа дьыллааҕы сорудаҕын ыыппыт,

Хаарчаана буолуон баҕалаахха күрэх биллэрэр.

Хаарчаана кыыс намыын намчы, аһыныгас санаалаах, булугас өйдөөх буолуохтаах. Ким баҕалаах баарыый?

Маачаха уонна Моппууча тахсаллар –

Маачаха – Тоойуом , хайдах утуйдуҥ?

Моппууча – Ийэкээм, куһаҕанным утуйдум, бэриинэм кытаанах, сыттыгым

хатыылаах. Уонна тоҥнум аҕай. Ыччуу!

Маачаха – Иэ, дьэ, Настаа кыыһы кэһэтиэм, баттаҕын дэлби үргүөм. Оо, оҕом сыыһа, тоҥмут дии. Настаа, ханна дьөлө түстүҥ? Кэлэ оҕус манна...

Настаа киирэр – истэбин, истэбин, иһэбин, иһэбин...

Маачаха – Ыы, оҕоҥ бэриинэтин тоҕо үчүгэйдик көбүппэккин, сыттыга буоллаҕына хатыылаах үһү... Маппууса сүгүн утуйбатах, уутун хамматах.

Моппууча ытыыр, маачаха уоскутар

Маачаха – Ии, чыычааҕым оҕото, ытаама, кэмпиэт биэриэм. (Таас кэмпиэт биэрэр)

Моппууча өссө күүскэ ытыыр.

Маачаха – Чэ, чэ, уоскуй... мин бүгүн наһаа астык сонуну иһиттим –

Моппууча – Тугу иһиттиҥ?

Маачаха - Тымныы Кырдьаҕас Саҥа дьыллааҕы сорудаҕын ыыппыт,

Хаарчаана буолуон баҕалаахха күрэх биллэрэр. Мин да оҕом Хаарчаана буолумна - Сирэйэ маҥан, уоһа дьэдьэн курдук тэтэркэй (Атын сир диэки көрөн) Өйбүт убаҕас соҕус ... Ээ, ол диэн. Мин оҕом принцесса буоллаҕа дии, суох өссө ордук – Королевна... Хотуой, киэргэллэри аҕал, Моппуучабытын киэргэтиэхпит, имин тэтэрдиэхпит... Саҕынньыҕын умнума, түү былаатын эмиэ аҕал, бэрэскитэ бэлэмнээ, оҕом сыыһа айаҥҥа аччыктыаҕа.

Танец Насти, Марфуши и Мачехи

Моппуучаны таҥыннаран тыаҕа ыыталлар.

Моппууча харыйа анныгар олорор –

Чөҥөчөххө олоруом, бэрэскибин мотуйуом... Били оҕонньордоро төрүт да көстүбэт. Тоҕо да тыаҕа, бачча тымныыга кэлбитим буолла, оһоҕум үрдүгэр сытан, ийэм алаадьытын, лэппиэскэтин сиэбит киһи баар инии.

“Таба” ырыа

Леший киирэр «В лесу родилась елочка” ырыаны ыллыыр. - Лаглайбыт күөх харычайаан, ойуур тыаҕа үүммүт, кыһын буоллун, сайын буоллун үрөө чээл күөх турбут... Мин кырдьаҕас оҕонньорбун, ыраах тыаҕа олоробун, Тымныы Кырдьаҕаска көмөлөһөбүн, Тыаҕа бэрээдэги көрөбүн... Оо, бу кимий? Тоҕо бачча тымныыга манна кэллэй?

(Моппууча бэрэскитин сиэбитин кубулуппат, тугу да истибэт, хоруйдаабат)

• Олох туохха да кыһаммат оҕо буолан биэрдэ, бэйэкэй, мин кинини кэһэтиэм, томороон тымныыны түһэриэм.

• УУУУ, кыысчаан, тоҥнун дуооо?

(Моппууча бэрэскитин сиэбитин кубулуппат, тугу да истибэт, хоруйдаабат)

Хайа, кыраһаабысса, өссө да тоҥмотуҥ дуо?

Моппууча – Уу, бу да оҕонньор, тоҥмуппун көрбөккүн дуо? Тымныы Кырдьаҕаска миигин илдьэн биэрэ оҕус , Хаарчаана буолуохтааппын.

Леший – Хата, мин эйиигин муннарыам, майгыгын – сигилигин көннөрүннэххинэ эрэ дьиэҕэр суолу булан тиийиэҥ...

(Бараллар)

Настаа уонна Маачаха киирэллэр –

Маачаха –(Настааны анньыалыыр) – ыы, сатана, барыта эн буруйдааххын Моппуучаны кытта барсыбакка, сылаас дьиэҕэ бүгэн олороҕун, оҕом хара тыаҕа муннаҕа, тоҥноҕо буолуо, тыаҕа бара тарт, Моппуучабын баран көрдөө, дьиэтигэр аҕал. ( эргэ былаат быраҕан биэрэр)

Настаа тыаҕа соҕотох хаама сылдьар.

Настаа – Хайдах буолабын, хайа диэки бараммын эдьиийбин булабын (Чөҥөчөккө олорор, Хаар киһи киирэр)

Хаар киһи – Миигин хаартан оҥорбуттара, илиим - хаар, атаҕым – хаар, иһим эмиэ хаар, муннум моркуоп, оттон бэргэһэм буоллаҕына биэдэрэ. Мин оонньуурбун, үҥкүүлүүрбүн, ыллыырбын сөбүлүүбүн, олус бэһиэлэй киһиһин.

Үҥкүүлүүр

Оҕолору кытта оонньуур

Настааҕа кэлэр – Хайыаа, бу кимий, тоҕо манна олордуҥ, тоҥноҕун буолуо?

Настааа – Суох тоҥмотум ээ.

Хаар Киһи – Оччотугар, мин сорудахпын толоруоҥ дуу?

Настаа – Үөрүүну кытта толоруом.

Хаар киһи – бу былааты оһуордуоххун наада, олус дьэрэкээн, сиэдэрэй ойуулаах буолуохтаах.

Настаа – Былаат дьэрэкээн сиэдэрэй буолуоҕа, эн хайаан да сөбүлүөҥ...

Дьүөгэлэриэм сулусчааннар (Хаар кырпахтара) кэлиҥ, көмөлөһүҥ, сырдыккытынан сыдьайыҥ...

Хаар Киһи олорор

Үҥкүү (Хаар кыырпахтара эбэтэр сулустар)

Настаа былаатын Хаар киһиэхэ биэрэр

Хаар Киһи – Махтал, Настаа, былааппыт тупсубут, олус кэрэ буолбут.

Настаа – Мин көрдөһүүбүн толоруоҥ буолаарай, эдьиийим Моппууча ханнатын билэриҥ буолуо? Дьиэбэр Моппуучата суох тиийэрим сатаммат.

Хаар киһи – Санаарҕаама, Настаа, ханна баарын билэбин, ойуурга мунан хаалбыт, Дьэгэ Баабаҕа тиийбит... Бу былааты Дьэгэ Баабаҕа бэлэхтээр.. Оттон бу Хаар кыырпаҕа суолгун ыйан биэриэҕэ

Настаа барар

Музыка. Баба Яга уонна Моппууча утары тахсаллар.

• Хайа, кыраһаабысса ханна ыксаатыҥ, сэрэбиэйдээн биэриэм, мин сэрэбиэйим чопчу буолааччы, хаһан да сыыспаппын.

• Эйиигин дьоллоох баай-талым олох күүтэр, хантан эрэ уһуннук айаннаабыккын, кими эрэ көрдүүр эбиккин... Ээ, билэбин, билэбин, эн Моппуучаны көрдүү сылдьаҕын... (телефонун хостоон көрүнэр,) Хата, тур эрэ кэл, селфилыахха,(Селфи, селфи, селфи)

• Бу телефоннаах буоламмын, хата күнүм биллибэккэ ааһар, Ваассаап сонунун ааҕабын, инстаграм көрөбүн, сериал, киинэ, арасс сонун элбэх). Дьиэбин-уоппун көрүнэр иллэҥим да суох, ити Моппууча тугуу да сатаабат этэ, син үөрэнэн эрэр. Мин кинини ыыппаппын, тыаҕа соҕотоҕун тэһийбэппин. Лешэй оҕонньор Тымныы Кырдьаҕаска сулууспаҕа киириэҕиттэн ыла, муннун да быктарбат буолла. Ким даҕаны тыа кыылларын куттуурбар кыттыспат, ааһар дьону муннарбат, дьээбэ-хообо оҥорсубат... Моппуучаны илдьэ бардаххына, чэйдэһэр да киһим суох буолар...(Тоскует)

Настаа - Дьэгэ Бааба, хомойума, Саҥа дьылбыт чугаһаата, мин эйиэхэ былаат бэлэхтиэм, эн эмиэ Саҥа Дьылга бэлэхтээх буолуоҥ.

Баба Яга – Махтанабын... (былааты саба бүрүнэр, астынар)

Чэ, сөп, үөртүҥ миигин, таабырыннарбын таайдаххына ыытыам Моппуучаны

• Кыһыннары, сайыннары биир өҥнөөх буолар үһү. (Харыйа)

• Муус маҥан, тыбыс тымныы, тыаһа суох сиргэ түһэр баар үһү (Хаар)

• Суола биллибэт сур соноҕос баар үһү... (Хайыһар)

• Ууга тимирбэт, уокка умайбат баар үһү... (Муус)

• Саҥа сыл саҕаланыыта суон, бүтүүтэ синньиир баар үһү... (Халандаар)

Дьэгэ Бааба – таабырыммын таайдыгыт, Мооппуучаҕытын илдьэ барыҥ (Бары бараллар)

Ыыт – Бачча үөрүүлээх түгэҥҥэ, кэлиҥ, оҕолоор, (Тыа кыыллара) уҥкүүлээҥ

Флешмоб

Ыыт – Тымныы Кырдьаҕас истэн кэллин диэн, ырыата ыллыаҕын.

Английскай ырыалар

Тымныы Кырдьаҕас киирэр, Хаарчааналыын киирэллэр

Дорооболорун, оҕолор. Улааппыккыт, тупсубуккут.

Былырыын мин эьиэхэ сылдьыбытым,

Оҕолору билэбин ээ - бу Айыына, Ира, Сайаана, улааппыккыт тупсубуккут! Хайа харыйабыт ханна баарый? (Бараллар)

Харыйа уотун уматаллар-

Мин кэннибиттэн хатылааҥ эрэ,

Биир, икки, үс, харыйабыт уота умай, умай, умай.

(Харыйа уота умайар)

Кэлин, харыйа тула турун,

Хоробуоттаан эргийин.

Хоровод

“В лесу родилась елочка”

Кырдьаҕас - Мин оҕолору кытта оонньуохпун баҕарабын,

кырдьаҕаспын, уьун бытыктаахпын көрүмэн, мэниктиирбин,

сүүрэрбин сөбулүүбүн.

-Олоппос былдьаһыыта

-кумааҕынан хаар оҥоруута

-иһиккэ таба быраҕыы

Ыыт - Тымныы Кырдьаҕас, оҕолору кытта ооннььоон хоробуоттаан сылайбытын буолуо, олор, сынньан, хоьоонно иьит.

Хоһооннор

Ыыт – Тымныы Кырдьаҕас оҕолору кытта оонньоотуҥ дуо?

ТК – Оонньоотум

Ыыт – Хоһоон, ырыа иһиттиҥ?

ТК - Иһиттим!

Ыыт – Харыйа тула хоробуоттаатыҥ?

ТК – Хоробуоттаатым!

Ыыт - Оттон тугу эмэ умуннуҥ дуо?

Бары – Кэһиилэргин!

Т К – Ханна уурбуппун өйдөөбөппүн! (толкуйдуур) Миэхэ аптаах хаар баар (КОМ) Бу хаары батыһыаҕын, кэһиини булуо.

Подарок түҥэтиитэ

- Барар кэммит тиийэн кэллэ, эһиил көрсүөххэ диэри. Көрсүөххэ диэри!