Саба?ты? та?ырыбы: С?змерген
Ма?саты:
О?ушыларды ?з ана тілін жа?сы біліп, таза с?йлеуге ?йрету, ?лтты? салт-сананы ?алыптастыру. Ата-бабадан ?ал?ан ?ла?атты ?ибрат алар с?здерді ??ындыру, ма?ынасын т?сіндіру, ?лы ?алымдар ілімін д?ріптеу.
Ойын на?ты жеткізуге, тап?ыр с?йлеуге, а?ылды, салма?ты ой айту?а ?йрету. Тіл байлы?ын, с?здік ?орын, шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту.
Ана тілге деген с?йіспеншілігін ?алыптастыру, тілді ??рметтеуге, ?адірлеуге, ?лтты? ?асиеттерді сі?іре отырып, имандылы??а, мейірімділікке, елін-жерін, Отанын с?йетін патриот т?л?а т?рбиелеу. ?ла?атты с?здерден ?лгі-?неге алу?а баулу.
К?рнекілігі: интерактивті та?та
Ойын барысы:
?ымбатты ?стаздар мен о?ушылар «Тілдер к?ніне» арнал?ан 4 Д- сыныбында ?ткізгелі отыр?ан «С?змерген» танымды? ойынына ?ош келді?іздер!
Армысыздар,ал?алы ж?рт к?з к?рген,
??ралсыншы ойлары?ыз інжу-маржан с?здерден.
Тілімізді? тере?дігін,байлы?ын да к?рсетер
Алды?ызда тіл сайысы –«С?ЗМЕРГЕН– дей отырып, орта?а сайыскерлерімізді ша?ырайы?.
М??алімні? с?зі: --- сайыскерлерімізді? білімін, зеректіктерін бай?ап, ба?алайтын ?діл?азылар ал?асымен таныс болы?ыздар.
Б?гінгі «С?змерген» танымды? ойыны 5 б?лімнен т?рады, олар:
1. «Зымыран с?ра?тар»
2. Тап?ыр болса?, тауып к?р
3. Ойлы болса?, озып к?р
4. М?нерлеп о?у сайысы
5. К?рермендер сайысы
5«Ойлы орталы?» Топбпсшылар сайысы «Егер мен білім министірі болсам,
Ойынымызды? бірінші б?лімі - «Зымыран с?ра?тар». Б?л б?лімде ?аза? тілі мен ?дебиеттік о?у п?нінен ж?не логикалы? с?ра?тар берілген. Осы с?ра?тар?а тез, ?рі шапша? жауап беру керек.
І . топ:
1.Т?уелсіздік к?ні ?ашан тойланады? (16 желто?сан)
2.?аза? ?ліпбиінде неше ?ріп бар? (42 ?ріп)
3.Білім к?ні ?ай айда? (1 ?ырк?йек)
4.Т???ыш мектеп аш?ан кім? (Ы.Алтынарин)
5.?азіргі «?аза? тілі» о?улы?ы ?ай баспадан шы??ан? (Алматыкітап)
6.Абай ??нанбаев кім? (?аза?ты? ?лы а?ыны)
7.Р?міздерді ата? (ту,елта?ба,?н?ран)
8.Бес д?шпанды ата (?сек,?тірік, ма?танша?, еріншек, бекер мал шашпа?)
9.С?йлем дегеніміз не?(ая?тал?ан ойды білдіреді)
10М?тін т?рлерін ата (??гімелеу, сипаттау, пайымдау)
ІІ. топ
1.Біз ?ай мемлекетте т?рамыз? (?.Р)
2.Кел,балалар,о?ылы? кімні? ?ле?і? (Ы.Алтынсарин)
3.?.Р-? мемлекеттік тілі? (?аза? тілі)
4.?ле? жазатын адамды кім дейді? (а?ын)
5.Т?рт т?лікті ата (?ой, т?йе, сиыр,жыл?ы)
6.Е? асыл жан кім? (ана)
7.?аза?ша жыл басы? (наурыз)
8.С?йлем м?шесі деген не? (с?йлем ??рамында?ы на?ты с?ра??а жауап беретін толы? ма?ыналы с?здер)
9.М?тін деген не? (?зара мы?ына жа?ынан байланыс?ан с?йлемдерден ??ралады)
10.?н?ранны? авторын ата (с?зі Н?жімеденов, Назарбаев
?ні Ш.?алдая?ов )
III -ТОП
1. ?аза? тіліне т?н неше дыбыс бар? /10/
2. ?аза? тілінде буынны? неше т?рі бар? /3/
3. ?аза? тілінде неше септік бар? /7/
4. Ма?алды ая?тандар. Мектеп - кеме, білім - .... /те?із/
5. «Кел, балалар, о?ылы?!» ?ле?іні? авторы кім? /Ы.Алтынсарин/
6. ?аза?станны? елордасы . /Астана/
7. ?аза?станны? мемлекеттік тілі. /?аза? тілі/
8. Астана ?ай ?зенні? бойында орналас?ан? /Есіл/
9. «Мен, сен, ол» есімдікті? ?ай т?ріне жатады? /жіктеу/
10. Етістікті? ша?тары нешеу? /3/
IV-ТОП
1. Бие с?тінен не ?зірлейді? /?ымыз/
2. Т?йе с?тінен не ?зірлейді? /ш?бат/
3. Айранды нені? с?тінен ?зірлейді? /сиыр/
4 «?аза?фильм» киностудиясы кімні? атында? /Ш.Айманов/
5. «К?ксерек» ??гімесіндегі басты кейіпкер кім? /??рмаш/
6. Бір жылда неше жыл мезгілі бар? /4/
7. Бір жылда неше к?н бар? /365/
8. «М??алім» с?зіні? синонимі /¥стаз/
9. «?лкен» с?зіні? антонимі /кішкентай/
10 Абай ??нанбай?лыны? шын есімі? /Ибра?им/
Екінші б?лім – «Тап?ыр болса?, тауып к?р »
Фразеологизмдер
Шарты: Т?ра?ты с?з тіркестерді? ма?ынасын табу
І- топ
1. Жерге кіріп кете жаздау /?ялу/
2. Т?бе шашы тік т?ру /?ор?у, шошу/
3. Сегіз ?ырлы, бір сырлы /жан-жа?ты /
4. Он сайса?ынан ?нері там?ан /шебер /
5. ?уанышы ?ойнына сыймау /?аты ?уану/
ІІ- топ
1. ?ой аузынан ш?п алмас/жуас /
2. М?з?а отыр?ызып кету /алдау/
3. Ж?м?ан аузын ашпау /?ндемеу/
4. К?зді ашып-ж?м?анша /лезде/
5. Ит жанды /к?нбіс/
III -ТОП
1.Ит ?лген жер – алыс
2.?ас пен к?зді? арасында – тез
3.Т?бесі к?кке жетті – ?уанды
4.Беті б?лк етпеді – ?ялмау
5.Ит терісін басына ?аптады – ?рысты
IV-ТОП
1.?ол ?шын берді – к?мектесті
2.?шан-те?із – к?п
3.Ж?рек ж?т?ан – батыр
4. Ж?регі аузына ты?ылды – ?оры?ты
5.К?зді ашып-ж?м?анша – тез, жылдам
?шінші б?лім – «Ойлы болса?, озып к?р » Я?ни мен ?ой?ан с?ра??а ма?алмен жауап бересіздер.
1.Жылын інінен ?алай шы?ады?
Жылы-жылы с?йлесе? жыланда інінен шы?ады.
2.?ар жана ма?
?алауын тапса ?ар жанады
3.Инемен ??ды? ?азу?а бола ма?
О?у инемен ??ды? ?аз?андай.
4Е? т?тті не?
Ананы? с?ті т?тті,баланы? тілі т?тті
5.Не ?ор?а?,не батыр?
К?з ?ор?а?,?ол батыр.
6.Кімнен кім жаман?
Ола?тан сала? жаман.
7.Тауы? т?с к?ре ме?
Тауы?ты? т?сіне тары кіреді.
8.Оттан да ысты? не?
Отан оттан да ысты?.
9.Шош?а ?ре ме?
Ит жо?та шош?а ?реді.
10.Ер ?аруы нешеу?
Ер ?аруы бес ?ару.
11.От?а т?сіп к?ймеуге бола ма?
Отан ?шін от?а т?с к?ймейсі?.
12.Жігітті шал деген ж?н бе?
Жаман жігіт жасында шал болар.
13.?лкен с?з,?лке к?з бола ма?
?ор?а?ты? к?зі ?лкен,а?ыма?ты? с?зі ?лкен.
Т?ртінші б?лім – «М?нерлеп о?у» сайысы
Шарты: Топ басшылары ?яшы?тарды та?дап, шы??ан ?ле?ді жал?астырады авторын табады
1 ?яшы? Ш?к?р?м ??дайберді?лы «Насихат»
2 ?яшы? Абай ??нанбай?лы «К?з»
3 ?яшы? Ж?бан Молда?алиев «Ар-?ят туралы»
4 ?яшы? М??а?али Ма?атаев«?ш ба?ытым »
Бесінші б?лім- К?рермендер сайысы .
Шарта: берілген ма?ал – м?телді жал?астыру
Алтыншы б?лім-«Ойлы орталы?» Топбпсшылар сайысы «Егер мен білім министірі болсам,
Ендігі с?з кезегі ?діл?азылар ал?асына беріледі.
«Т?рлі-т?рлі байлы? бар. Соларды? та?дауын берсе, мен тіл байлы?ын та?дар едім. ?йткені тіл байлы?ы — б?рінен де сенімді байлы?.»-деп жазушы ?абиден М?стафин айт?андай тіл байлы?ы мол адам на?ыз бай деп айту?а болады, ендеше барлы?тары?ыз?а байлы? тілейміз!
Болаша??а ?мтыл?ан жолымыз бар,
Жар?ын ?мір т?т?асы ?олымызда.
Осыменен ая?тайы? біз сайысты,
К?ріскенше аман-сау болы?ыздар!