Сын атоочтун соз туркуму катары муноздомосу

1.Мазмундук тилкелер

2. Стандарттагы кутулуучу натыйжа

3.Кыргыз тилинин предметтик компетенттуулуктору

4.Негизги компетенттуулуктор

Тилдеги жана кептеги соз

Сан атоочтун соз туркуму катары муноздомосун жана грамматикалык тузулушуно карай болунушун уйронуу менен кебинде колдонот.

1.ПК1-Тил таануучулук

2. ПК2-Кептик(тил жана кеп кубулуштарын адабий тилде баарлаша билуу

3. ПК3- Маданият таануучулук

1.НК1-Маалыматтык

2.НК2-Социалдык коммуникативдик

3. НК3-оз ишин уюштуруу койгойлорду чече билуу

Максаттары:

Коюлган максаттан кутулуучу натыйжалардын корсоткучтору(индикатору

1.Билим беруучулук:Окуучулар сан атоочту соз туркуму катары билишет . Грамматикалык тузулушуно карай болунушу боюнча маалымат алышат.

Эгерде окуучулар :

-сандык тушунукторду ,заттын санын ,иретин айта алышса;НК1,ПК2.

-сан атоочторду тексттерден ,чыгармалардан таба алышса;

-жонокой жана татаал сан атоочторду айырмалашса;НК1

2.Онуктуруучулук максаты:Сан атоочту башка соз туркумунон айырмалайт,салыштырат.Алган билимин тажрыйбада колдонот.

-суроолорго жооп беруудо ,сан атооч создорду колдонушса ;ПК1

-сан атоочтун башка соз туркумдорунон озгочолукторун билишсе;

-конугуулорду аткарууда ,тыянак чыгара алышса;

3. Тарбия беруучулук максаты:Сандар тууралуу макалдарды колдонуп , маанисин чечмелеп ,баа беришет.

-макалдардын маанисине тушунуп ,маанисин талдай алышса;

-кыргыз элинин каада-салттарында сандардын колдонулушуна баа бере алышса;

-

Негизги компетенттулуктор

Предметтик компетентуулуктор

Маалыматтык

Социалдык –коммуникативдик

Озун-озу уюштуруу жана койгойлорду чече билуу

Окуучулар сан атооч жана анын грамматикалык тузулушуно карай болунушу боюнча маалымат алышат.

Сандардын адам турмушундагы ордун,макалдардардагы сандардын маанилерин талкуулашат.

Оз алдынча ,жупта,топто иштоого конуго берет,берилген тапшырманы аткара алат.

ПК1-тил таануучулук

ПК2-кептик

ПК3-Маданий таануучулук

САБАКТЫН БАСКЫЧТАРЫ

УБАК-ТЫСЫ

МУГАЛИМДИН

ИШ-АРАКЕТИ

ОКУУЧУНУН ИШ –АРАКЕТИ

Комп.к.

Блумдун таксаномиясы,калыптандыруучу баалоонун техникалары.

Уюштуруу /

МОТИВА-ЦИЯ.ОКУУ-ЧУЛАРДЫН БИЛИМИН АКТУАЛ-ДАШТЫРУУ

3 мунот

Саламатпы ,балдарым.

Сабакты мен баштаймын.

Жарык маанай,ийгилик,

Мен силерге каалаймын.

«3 создон турган каалоо»ыкмасын колдонуп,окуучуларды бири-бирине каалоо айттырат.

Саламдашышат.

Бири-бирине бугунку сабакка 3 создон турган каалоо айтып ,жагымдуу маанайда сабакты башташат.

«3 создон турган каалоо»

«жуп менен иштоо»

Отулгон теманы кайталоо,

уй тапшырма-сы.

5 мунот

Отулгон тема боюнча кыскача тест иштетет.(проектордон тесттер корсотулот, «Светофор»усулуна керектелуучу кызыл,жашыл,сары тустогу карточкаларды колдонууну сунуштайт)

1. САРЫРААК,КАЛЫНЫРААК.

Сын атоочтун даражасын белгилегиле.

А)кучотмо

Б)салыштырма

В)басандатма

2. Жай даражадагы сын атоочторду белгилегиле.

А)тартиптуу

Б)чылк семиз

В)кочкулураак

3.-дан,-ыраак мучосу уюштурган даражаны белгилегиле.

А)жай даража

Б)кучотмо даража

В)салыштырма даража

Уй тапшырмасын окуучуларды жупта текшертет

ТЕСТТИ ТУСТУУ БАРАКТАР МЕНЕН БЕЛГИЛЕШЕТ

Бири-биринин уй тапшырмасын текшеришет

Билуу

Тушунуу

Мини тест

САБАКТЫН ТЕМАСЫ,МАКСАТЫ,МИЛДЕТТЕРИ ЖАНА КУТУЛУУЧУ НАТЫЙЖАЛАРДЫ БИЛДИРУУ,ТААНЫШТЫРУУ,ТАЛКУУЛОО.ОКУУЧУЛАРДЫ ОКУУ ИШМЕРДИГИНЕ ШЫКТАНДЫРЫП,ДАЯРДОО.

5 мунот

Табышмак аркылуу жабык теманы окуучуларга таптырат.

Чыгарабыз эсепти,

Билдиребиз иретти.

Айткылачы батыраак,

Эмне болот бул белги?

Эн биринчи жондомо,

Балдар кандай аталат.

КИМ?ЭМНЕ?дейт суроосу,

Кана,муну ким табат?

Окуучуларды сабактын темасы жана максаттары ,кутулуучу натыйжалар менен тааныштырат.

Окуучулар табымактарды табуу менен сабактын темасын ачышат.

САН

АТООЧ

Тема ,сабактын максаттары жан кутулуучу натыйжалары менен таанышып ,аны талкуулашат.

Ушул максатка ,кутулуучу натыйжага жете алабызбы,- деген суроонун тегерегинде ойлонуп,ар бир окуучу мумкунчулугуно жараша коз караштарын айтышат.

НК2

Билуу

Тушунуу Колдонуу

Жабык тема

«Акыл-эске чабуул»

Жаны теманы

биринчи жолу кабылдап,

баамдоо,

обьектилерди,

себеп- натыйжа байланыштарды

жана карым- катнаштарды андап тушунуу

15 мунот

Мугалим окуучулардын кызыгуусун туудуруу максатында «САН» деген созго тушундурмо берет. Сан -деген соз байыркы баба тилде конкреттуу санды билдирген болуш керек .Анткени «Манас»эпосундагы саптар ушинтип божомолдоого туртку берет.

Айдын бурчтуу алты сан,

Алты айланып келгенче,

Алтымышта атакем,

Алдан тайып калбайбы.

Жердин бети жети сан ,

Желпиништен кайта кор.

БЛИЦ-СУРАМЖЫЛОО:

1.Комуздун кылынын саны.

2.Манастын биринчи осуяты.

3.Ж.Баласагын жашаган кылым.

4.Алты нолдон турган сан.

5.Кыргызстандагы облустардын саны.

6.Жигитке …онор аздык кылат.

7.Кыргыз деген ат белгилуу болгон кылым.

Мугалим блиц суроолор аркылуу сандарды окуучулардын оздоруно айттырууга басым жасайт.

Классты 1 ден 3ко чейин санатып 3 топко болот.

1-топ: Сан атоочтун соз туркуму катары муноздомосу ;

2-топ:Сан атоочтун суйлом ичиндеги синтаксистик милдеттери

3-топ :Сан атоочтордун грамматикалык тузулушуно карай болунушу

деген аталыштарды берип ,ар бир топ озуно болунгон теманын негизинде жекече маалымат топтоп ,топто толуктап талкуулагыла.Жалпы класска презентация жасагыла,мисал келтиргиле деген тапшырма берет

Мугалим окуучулардын сан атооч создорду катыштырып оозеки ,таасирдуу суйлом тузуп,айтып беруусуно басым жасайт.

Окуучулар сан деген тушунук боюнча маалымат алып ,ыр саптарындагы сандарды таап,талкуу жургузушот.

Блиц-суроолорго жооп беришет.

3 топко болунуп ,озулоруно болунуп берилген теманын устундо маалымат топтоп,талкуулап ,жалпы класска презентация кылып,теманы ачып беришет.Мисал келтирип сан атооч создор катышкан таасирдуу суйломдорду тузуп ,оозеки иштешет.

1-топ Сан атоочтун соз туркуму катары муноздомосу.Заттын санын (кээде кыймыл аракетин)эсебин ,иретин,чамасын,болжолун,корсотуп ,

канча?нече?канчанчы?

канчоо?нечоо?

канчалап?деген суроолоргожооп берген создор сан атооч деп аталат.

Сан атооч мааниси жактан унгу турундо туруп,сандык тушунуктун атын,заттын санын,ж.б билдирет.

2-топ:Сан атоочтор суйлом ичинде ээлик,баяндоочтук,аныктоочтук ,толуктоочтук,бышыктоочтук милдетти аткарат,(мисал келтирип,далилдеп беришет)

3-топ:Кыргыз тилинде сан атоочтор грамматикалык тузулушуно карай жонокой жан татаал болуп , эки топко болунот.

Жонокойу бир создон(бир,он,жыйырма,отуз,кырк

,жуз)татаал сан атоочтор эки же андан ашык сандардан тузулот:(он беш,жыйырма сегиз,отуз уч,жуз сексен алты,бир мин тогуз жуз сексен алты)мисал келтиришет,далилдеп колдонушат.

НКЗ

НК1

ПК1

ПК2

НК3

ПК3

«Блиц-суроолор»

Мейкиндик

«Топто иштоо»

«Озун -озу баалоо»

Билимдер-ди жалпылоо жана система-лаштыруу

8 мунот

1-тапшырма

1-ТОПКО:

Кыргыз тилиндеги сан атоочтор катышкан макалдардын маанисин тушунуп,анализдеп, талдап айтып бергиле -деген тапшырма берет.

Жети олчоп,бир кес.

Жигитке жетимиш онор аздык кылат.

Кыздын кырк чачы улуу.

Жуз сомун болгончо ,жуз досун болсун.

Биринчи байлык-ден соолук.

2-ТОПКО

Сан атооч катышкан жанылмачтарды жанылбай айтып бергиле деген тапшырма берет.

Кырк кыл куйрук ,

Кырк кыл куйрук ичинде кыргый кызыл кыл куйрук.

Беш кашка коюм бар,

Беш кызыл коюм бар,беш коюм беш башка.

Бир туп тыт,бир туп турп,турп тытты туртот,тыт турпту туртот.

3-ТОПКО Сан атоочтор катышкан табышмактарды таап,жандырмагын айтып бергиле деген тапшырма берет.

1-топтогу окуучулар макалдардын маанисин чечмелеп,анализдеп ,талкуулап айтып беришет.

2-топтогу окуучулар жанылмачтарды жанылбай айтып беришет ,жанылмачтардагы сандарды тузулушу боюнча кандай сан атооч экенин аныкташат.

3-топтогу окуучулар табышмактардын жандырмагын таабышат.Табышмактагы сан атоочтор синтаксистик кандай кызмат аткаргандыгын б.а.сан атооч соз суйломдун кайсы мучосунун милдетин аткарганын талдашат.

НК2

ПК3

ПК2

«Оозеки кайтарым байланыш»

Колдонуу

Талдоо

Анализ

Калыптандыруучу баалоонун суроолору

2-тапшырма:

Проектордон тапшырманы чыгарып ,корсотуп,тушундуруп берет.

Анда сандар менен катылган создор жазылган .

Тамга саны аралаш

Тапкылачы кана ,бат.

Рай10дун,30 Адыр,1лик,5Таш,7 Суу ,Жаны-К3 айылдарында 6н куздо 2 кундун 1инде 5ик тойлор болду.Ага 2деги баладан 90догу т10чон чалдар ,70теги кемпирлерге чейин келишти.Дасторк10го боорсок,ко10,лим10,ширин кур3 жана башка даамдар коюлду.9дан байге салынып,к3 сынашмай,ат оюндары ойнолду.6 бакан селкинчек тебилди.Чом3 да ,кашык да май болду.

Окуучулар берилген тексттеги сан менен жазылган создорду чечмелеп таап ,анализдеп ,дептерлерине жазып иштеп,баа беришет.

«Жазуу турундогу кайтарым байланыш»

Синтез

Билимдерди бышыктоо жана аларды колдонуу

5 мунот

Оз алдынарча сан атоочтун жонокой жана татаал турлорунун айырмачылыктарын ВЕННДИН ДИАГРАММАСЫН КОЛДОНУП ЖАЗГЫЛА.

Ар бир окуучу оз алдынча жонокой жана татаал сан атоочторду салыштырып Венндин диаграммасын тузуп,талкуу жургузушот.

НК1

НК3

Синтез

«Венндин диаграммасы»

Сабактын жыйынтыгын чыгаруу жана уйго тапшырма беруу

5 мунот

Бугун эмнелер жонундо билдинер?

Эмнелер тушунуксуз болду?деген сурроолорду берет.

«Светофор»техникасы менен баалайт.

Ар бир окуучуда светофордун уч тусундогу карточкалар менен бугунку сабак кандай денгээлде тушунуктуу болгонун белгилешет.

-Келгиле ,балдар ,сабактын башталышында койгон максаттарыбызга,кутулуучу натыйжанын корсоткучторуно жете алдыкпы,талкуулап,баа берели.

Уйго тапшырма 312-конугуу.текстти окуп чыгып,сан атоочторду гана тандап алып,соз турундо жазгыла!

Ушуну менен бугунку сабагыбызды жыйынтыктайбыз. Саламатта калгыла ,балдар!

Окуучулар сурролорго жооп берип ,талкуу жургузушот.тушунуксуз суроолордун устундо иштеп чыгышат.

Сабактын башталышына койгон максаттарды,кутулуучу натыйжаны кайрадан такташат.Кээ бир максатка жетпей калдык го деген кумондуу маалыматтарды талдап,уйдон кошумчалоо сунушталат.

НК3

ПК3

НК3

Баалоо

Чыгармачылык

«Светофор»