Сынып сағаты "Отбасы бақыты-ұлт бақыты"

Тақырыбы: Отбасы бақыты-ұлт бақыты.

Мақсаты:

Отбасындағы ата-ана үшін баланың қаншалықты қымбат екенін дәлелдей отырып, балаларға ата-ана алдындағы парыз бен қарыздары туралы түсінік беру. Мейірімділікке, сый-құрметке тәрбиелеу, ұлтқа тән жақсы қасиеттерді қалыптастыру.

Мотивациялық қозғаушы Шаттық шеңбері.
- Амансыңдар ма, балалар! Мен сендерге кездескеніме өте қуаныштымын.
Қане, бір - бірімізге жылы тілегімізді өлең жолымен айтайық.
Біздің топта балалар,
Тату - тәтті ойнаймыз.
Дос көңілі әрқашан,
Тек жақсылық ойлаймыз.
Балалар өлең жолын қайталайды.
Ұйымдастырушылық, ізденімпаздық - Бүгін біз «Өзін - өзі тану» әлемінің картасындағы «Отбасы аялдамасына» топталамыз. Яғни құрметті балалар «Отбасы бақыты-ұлт бақыты» атты отбасына арналған іс-шараны ашық деп жариялаймыз.
- Қане, осы аялдамадағы суретке қарап әңгіме құрастырып көрейікші. Балалар отбасы деген сөзді қалай түсінесіңдер?
Отбасын неліктен жақсы көресіңдер? Жарайсыңдар балалар, сұраққа жақсы жауап бердіңдер. Балалар бізге жақындарымыз керемет сыйлық дайындап қойыпты. Қане, балалар үнтаспадан жақындарымыздың дауысын тыңдап көрейікші. Жақындарыңның дауысын ажырата білулерің керек. Балалар, қане енді теледидарға қарайық.
Теледидардан балаларды еркелеткен жақындарының суреті көрсетіледі.

Қане, балалар ақын Ә. Ысқақов ағамыздың «Кім ойлап тапқан?» өлеңін тыңдайық.
Ойын: «Допты қағып ал»
Шарты: Балалар лақтырылған допты қағып алып, тәрбиешінің қойған сұрағына жауап береді.
Мысалы: «Отбасы мүшелерін ата?», «Ата - анаңа көмектесесің бе?» Жарайсыңдар балалар ойынға жақсы қатысып, сұраққа жақсы жауап бердіңдер. Балалар үлкендерді сыйлап, айтқанын тыңдап, кішілерге қамқорлық жасау керек.
Әңгімелесу.
Балалар отбасымен түскен суреттеріне қарап, өз отбасы туралы әңгімелеу.
Дәптермен жұмыс.
Балалар отбасымен түскен суреттерін қағазға жапсыру.

Дәйек сөз.
«Күннен жылу тарайды,
Анадан мейірім тарайды».
Күннің шуағы бізге жылу таратады. Ал, аналарың сендерді жақсы көріп өз мейірімін таратады екен. Сендерді еркелетіп аймалайды. Ал, балалар, біз енді шардан жасалған күннің бейнесіне аналарыңа арнап өз жүректеріңнен шыққан жылы лебіздеріңді айтып, кеуделеріңдегі жүрекшелеріңді күннің бейнесіне жапсырыңдар.
Өзіммен - өзім
Үнтаспадан баяу әуен ойналады. Балалар көздеріңді жұмып, өз аналарыңа қандай гүл шоғын сыйлайтындарыңды елестетіңдер. Қане енді көзімізді ашайық. Алдарыңдағы ақ қағазға елестеткен гүл шоғының суретін салайық.

Балалар суретке қарап әңгіме құрастырады.
Балалардың жауабы тыңдалады.
Балалардың өздерінің жақындарының дауысын үнтаспадан тыңдап, таниды.
Балалар теледидардан жақындарының суретін көріп, өздерінің жауаптарының дұрыстығын тексереді.
Балалар өлеңді тыңдайды, қайталап айтады.
Балалар допты қағып алып, қойылған сұраққа жауап береді.

Отбасы мүшелерін атайды.
Ата - анасына қалай көмектесетінін айтады. Балалар өздерінің жауаптарын айтып, ойын жалғасады.
Балалар отбасымен түскен суретіне қарап «Мен отбасымды жақсы көремін» деп әңгімелеп береді. Әр бала өз ойларын жалғастырып айтады.
Балалар өздерінің отбасымен түскен суреттерін қағазға әдемілеп жапсырады.
Балалар кеуделеріндегі жүрекшелерін алып, жылы лебіздерін айтып, күннің шуағына жапсырады.

Балалар көздерін жұмып, өз аналарына қандай гүл шоғын сыйлайтынын елестетіп ақ қағазға гүлдің суретін салады.
Рефлекциялық Қорытындылау.
Бүгін біз бізге ең жақын, ең қымбат анамыз, әкеміз, ата - әжеміз, іні - қарындас, аға - әпкеміз туралы әңгімелестік. Әрқашан отбасы мүшелерін сыйлап, құрметтеу керек.
Жүректен - жүрекке.
Балалар өз отбасыларыңды жақсы көресіңдер. Оларда сендерді жақсы көреді. Енді микрофонды алып өздеріңнің жүректен шыққан лебіздеріңді айтасыңдар. Сендердің айтқан сөздерің үнтаспаға жазылып, ата - аналарыңа тыңдатылады. Отбасы мүшелері сендердің лебіздеріңді тыңдап, қуанатын болады.

Балалар микрофонды алып, өздерінің жүректерінен шыққан лебіздерін айтады.

Күтілетін нәтиже:
Білу: Отбасы, сүйіспеншілігі, сыйластығы туралы түсінік алды.
Меңгерту: Сүйіспеншілік, сыйластық, мейірімділік туралы түсініктері қалыптасады.
Жасай білу: Берілген тапсырмаларды орындай білу

Тақырыбы: «Кітап - біздің досымыз»
Мақсаты: Оқушыларды оқулықты құрметтей білуге, кітапты ұқыпты ұстауға баулу. Оқушының білімділік танымын өмірмен байланыстыра отырып арттыру. Оқушылардың кітапқа деген сүйіспеншілігін, қызығушылығын арттыру, кітаппен достастыру.
Әдісі: сұрақ - жауап, ой қозғау, әңгімелеу
Көрнекілігі: Кітаптар көрмесі, нақыл сөздер

Сабақтың барысы:
І. Ұйымдастыру кезеңі:
ІІ. Кіріспе
Біз бүгін балалар, осы жерге не үшін жиналып отырмыз. Оның сырын білу үшін үлкен тақтадағы жұмбақты шешейік.
Қабат - қабат қатталған,
Асыл сөзбен апталған.
Парағы бар сөйлейтін,
Ол қазына өлмейтін.( Кітап)
Осы кезде музыка әуенімен қақпа ашылып, тәрбие сағатының тақырыбы ашылады. «Кітап - біздің досымыз»
І. кезең «Кітап - ғажап дос»
ІІ. кезең «Кім көп біледі?»
ІІІ. кезең «Көрініс»
ІҮ. кезең «Тапқыр болсаң, шешіп көр»
Ү. кезең «Ойлан тап»
Мұғалім: Кітап - ғылым, ол бүкіл адам баласына ортақ. Кітап - ғылым, білім жемісін халық арасына жаюшы, таратушы. Кітап - ақылдың кені. Кітап - бар білімнің бастауы. Кітап - барлық заманда да білім қазынасының ғажайып қоймасы. Өз бетімен кітап оқып, оның көмегімен үздік білім алған, сөйтіп атақты ғалым болған адамдарда дүние жүзінде аз емес.
Кітап: Мен адамның досымын. Менің атым - кітап. Мені жасау үшін адам баласы көп еңбек сіңірді. Алдымен адам орманнан ағаш кеседі. Оны фабрикаға апарады. Содан соң оған авторлар жазады, суреттер салады. Баспаханаға жазулар мен суреттерді басып, кітап етіп шығарады. Жұмысшылар машина мен поездарға тиеп ауыл - ауылға, қала - қалаға таратады. Міне, мен енді сенің қасында тұрмын. Мені күтіп, жыртпай ұста. Мен сенің сенімді досыңмын!

І. кезең «Кітап - ғажап дос»

Айдын шалқар кейде бір,
Кітапты тұнған көл дерсің
Ауадай қажет бейне бір
Таппасаң нәрін шөлдерсің.

Адамның досы кітап, өмір кілті,
Тең келмес оған жиған дүние - мүлкі
Ақылшы, жанға серік, жол бастаушы,
Асыл ой, қазынасы, өмір көркі.

Сөйлесіп өзіңменен тіл қатады,
Еріксіз сөзін жұртқа тыңдатады
Жеткізіп өткендердің өсиетін,
Шешіліп кейде достай сырласады.

Кітапты оқымайды сыйламаған,
Білімге жанын жайып қинамаған.
Өсірген кімнің болсын ой - өрісін,
Сол кітап бек ақылшы күнде маған.
Оқушы: Түлекті тәрбиелер кітап - мектеп,
Өседі сол кітаптан бұтақ көктеп.
Молайтып ақылыңды сан еселеп,
Береді білім нәрін кітап көптеп.
Ән: «Мұғалім ол біздің»

ІІ. кезең «Кім көп біледі?» Ойынын ойнайық ( мақал - мәтелдер айтылады.)
1. Кітап - асыл қазына
2. Оқу - білім бұлағы,
Білім - ырыс қазығы.
3. Қына тасқа бітеді,
Білім басқа бітеді.
4. Білікті бірді жығады,
Білімді мыңды жығады.
5. Оқу - білім бұлағы,
Білім - өмір шырағы.
6. Оқу түбі тоқу.
7. Оқусыз білім жоқ,
Білімсіз күнің жоқ.
8. Оқу инемен құдық қазғандай.

Мұғалім: Кітап - шебер ұстаз, тілсіз мұғалім. Кітап - адал пейіл, асыл дос. Қойған жеріңде жатады, қолыңа алсаң, өзіңе тіл қатады.
Бөбектерім оқы, ойна,
Оқу - білім саған пайда.
Кітабыңның шетін жыртып,
Сияменен бояп қойма.

ІІІ. кезең Көрініс: «Кітаптар мұңы» «Әліппе мен дәптер»
Ән «Жалғыз саусақ»

ІҮ. кезең «Тапқыр болсаң, шешіп көр» Ойынын ойнайық (жұмбақтар жасырылады.)
1. Ұсынған қойнынан
Білімнің үлесін.
Шықпайды ойыңнан,
Досың ғой білесің. Бұл не? (Кітап)
2. Білімнен мол сый асы,
Балалардың ұясы (мектеп)

3. Білімнің жолбасшысы
Шәкірттің қолбасшысы (мұғалім)

4. Айғағы жоқ, айтары көп,
Айтқанынан қайтары жоқ (кітап)

Ү.Қорытынды: балаларды мақтау қағаздарымен марапаттау.

Тақырыбы:Дос және Достық
Мақсаты:
1.Оқушыларға достың адам өміріндегі маңызы,достықтың шынайы белгісі туралы түсіндіру;
2.Оқушыларды әдеби тілмен сөйлеуге дағдыландыру,олардың өзін қоршаған ортасын дұрыс түсінулеріне,өмірге деген көзқарастарының қалыптасуына,һз ойын,пікірін баяндай жеткізе білулеріне көмектесу;
3.Оқушыларды досытққа адал болуға,имандылыққа,сыйластыққа тәрбиелеу;
Түрі:Тренинг элементтері аралас танымдық сағат
Көрнекілігі:интереактивті тақта, нақыл сөздер,сызбалар.
Әдісі:Сын тұрғысынан ойлау страегиясы,сұрақ-жауап.
Барысы:І.Ұйымдастыру бөлімі.
Психологиялық дайындық
Үлкенге де «сіз»,кішіге де «сіз».
Баршаңызға құрметпен,
Бас иеміз біз.
ІІ.Негізгі бөлім
-Кім достық туралы мақал біледі?
/Оқушыларды тыңдау/
Мұғалім:-Олай болса бүгінгі ашық сынып сағатымыз «Дос және Достық»деп аталады.
-Достық дегенді қалай түсінесіңдер?
1-оқушы:
Достық-ізгі ниетті адамдардыңбір-біріне тек жақсылық жасауға серттесіп,ниет қосып іс-әрекетке ортақтасуы.Достық ізгі қасиет.
2-оқушы:
Достықтың нәрі оның қадіріне жете білу.Достық киелі ұғым.
3-оқушы:

Жаны таза,жүзі жылы,жөні түзу,ақылды,парасатты болу-нағыз достықтың белгісі.
4-оқушы:
Достықтың сенімі адамдардың бір-бірін қажетсінуі мен шынайы құрмет тұтуы.
5-оқушы:
Адал достық-өмірлік нұсқа,амал достықтың өрісі қысқа.
6-оқушы:
Достасу,серік табу адамның бақытына бақыт қосады.
Мұғалім:
-Дұрыс айтасыңдар,балалар.Достық-аспандағы жарық жұлдыз,теңіздегі гауһар тас.Жұлдызды да,гауһар тасты да ешкім кірлете алмайды.Достық адамды асқақтатады.
Нағыз достық адамға шабыт беріп отырады.Олар бір-бірініің қуанышында да.сәтсіздігінде де ортақтасып отырады.
Жалған достықтың-ғұмыры қысқа болады.Олар бір-біріне шынайы болмайды.Бір-бірінің кемшіліктерін түземейді.
Ертеректе ел ішінде Әйтімбет деген сөзге шешен кісі болыпты.Бірде замандастары шешеннен:
-Достық нешеу?-деп сұрапты.
Әйтімбет:
-Достықтың 2түрі болады. Бірі-адал достық,екіншісі-амал достық,-дейді.
-Дұрыс –ақ енді оларды қалай ажырата аламыз?
Шешен:
- Адал достық-өмірлік нұсқа,амал достықтың өрісі қысқа-деп жауап беріпті.
Осыны қалай түсінесіңдер?
/Оқушыларды тыңдау/
Мұғалім:
-Ал енді достықты бір нәрсеге теңеп көрейікші.Теңеген затымыздың суретін лайық.Сосын сол бойынша түсіндірейік.Мысалы:
    Достық-адамдар арасындағы байланыс.

Айзат: «Дос болайық бәріміз» өлеңін оқиды.
Мұғалім:
-Дос деген кім?
Шарты: Бір сөйлеммен айту.
    Сыр бөлісетін адам.

    Мені өте жақсы түсінетін адам.
    Сенімді адам.
Мұғалім:
-Дос қандай болу керек? /Топтастыру/
/Оқушыларды тыңдау/

Ән:Достық.Орындайтын:4-сынып оқушылары.
Көрініс: «Екі дос»
1. Екі жауынгер қалай дос болыпты?

ІІІ.Қорытынды.
1.«Алақан» тренигі.
2. Ітоп:5жолды өлең құрау. 
ІІтоп:  РАФТжазу
3.Жағдаяттар шешу.
*Саған досың өкпелі.Неге екенін білмейсің.2күн болды сені көрсе қашқақтайды.Сен не істейсің?
*Досың сенің жақсы көретін киіміңді күйдіріп алды Қандай шешім қабылдар едің?
*Сенің досыңды үлкен балалар қорқытып жатыр.Сенің әлің жетпейді. Не істейсің?
*Сенің досың өзінен кіші баланың телефонын тартып алды.Сынып жиналысында оны талқылап жатыр. Ол сенен көмек күтіп отыр.Сен не айтар едің?
*Сенің жаңа досың бұрынғы досыңды тастауыңды өтінді.Өзімен ғана дос болғаныңды қалады. Не істейсің?
*Досың сенің қимас ағаң сыйлаған сувеиріңді ұнатып қалды.Қайта-қайта оны қызықтаумен болжы.Қимас досың сұраса берер ме едің?
Хор: «Біздің сынып»
Жүректен-жүрекке жылы лебіз білдіру.
 Мұғалім сөзі:
Қорыта келгенде,менің сендерге айтарым:
Достықты қадірлей біліңдер
Досыңның кемшілігін кешіре біл.
100сом ақшаң болғанша 100досың болсын дегенді ұмытпа

Тақырыбы: Инабаттылық  белгісі

Мақсаты:1)Оқушыларды имандылыққа,әдептілікке тәрбиелеу,үлкенді сыйлау,кішіге өнеге көрсету,ата­­­­-ананы қадірлеу,шарихат жолында дұрыс істерді таңдап,дұрыс жолмен жүруге баулу.

2)Балалардың дін туралы түсініктерін кеңейту,білімдерін,    ойларын арттыру.

3)Таза жүру,өзгеге қиянат жасамау,үлкендерге жәрдем етіп,  қолғанат болуға,имандылық жолындағы жақсы істерге талпынуға үйрету.

Түрі:Уағыз айту сабағы.

Әдісі:пікірлесу,сұрақ-жауап,түсіндіру.

Көрнекілігі:сызбалар,қанатты сөздер.

1)«Ислам-ең таза дін».

2)«Дінің тіліңді сақтайды,

Тілің бар дініңді сақтайды».

Қожа Ахмед Ияссауйдің,Арыстан баб кесенесінің суреттері

Барысы: 1)Ұйымдастыру кезеңі

2)Кіріспе бөлімі

Ассалаумағалейкум,құрметті жамағат,бүгінгі біздің исламдыққа шақыру сабағымызға қош келдіңіздер!

Имандылық арабшадан аударғанда сенімділік деген ұғыьды білдіреді.Олай болса «Иман» деген ұғым адам баласының жан азығының негізі.

Имандылығы бар адам дәулетке жетеді.Ғылым,білім,күш те,қуат та хакімдік те-бәрі дәулетке қосылады.

Жан көңілі дархан ешкімнен ешнәрсені қызғанбайтын,жұрттың бәрін өзіндей көретін жақсы адамның ниетімен пейілі кең болады екен.Ол үшін біз өзімізді де, өзгені де жақсылыққа тәрбиелеуіміз керек.

Иманды адам басқаға жамандық жасамайды.

Иманды пенде шыққан тегін біледі.Ол өзінің ұстазын да,ата-анасын да, жүрген ортасын да сыйлайды.Өзі де сыйлы болады.

Ондай пенде екіжүзді болмайды,жалған сөйлеу,жалған айту екіжүзділіктің нәтиежиесі болады.

Осы айтылғандарды меңгерген бала ұлық болады,бірақ кішік ,мансапқор болмайды.

Имансыз- деген дінсіз.Дінсіз деген өзіне-өзі  сенбеген адамнан еш опа болмайды. Одан ұры да, қанішер де, жауыз адамға , қоғамға пайдасыз ұрпақ шығады..

Бұл айтылғандардың барлығы біз үшін.

ТЫЙЫМ сөздер

1)Ұмытып кетпе

Есікті теппе.

2)Шарсасаң сәл аялда,

Бірақ та жер таяанба.

3)Тарту төрт келместігі тақымына:

Мылтық,пышақ сыйлама жақыныңа.

4)Кеңеске салақ қарама :

Кір жайма түнде далаға.

5)Деме бәрін айтқызбай білем мен:

Төрге қарап отырма жүреңнен.

6)Ұлттық салттан бұлжыма

Жұма күні кір жума.

7)Түнде шық далаға,

Аспанға қара да.

Қызықта бірақ та,

Жұлдызды санама.

8)Ізет танытып,әдепті сақта да,

Жатқан кісінің үстінен аттама.

9)Көргенді жас, пәк бала!

Дастарханнан аттама!

10) Құр бекерден ермекке,

Бос бесікті тербетпе!

12) Құдайға сыйын жас  бала!

«Құранды» жерге тастама!

13) «Өзім қумын»-деме:

Кісі ақысын жеме! Имандылықты қайдан үйренеміз. Мектептен              Ата-анадан              Ортадан

Оқушы                    Бала                          Мұсылман        

-Мұсыылман деп кімдерді айтамыз

1)Ислам дінін тұтынатын адамдарды мұсылман деп атайды.

2)Мұсылман дінінің негізін салған Мұхаммед.Ұлты-араб.Меккеде туған. Мұхаммед ойдан шығарылған емес тарихи тұлға.Оны тарихта Мұхаммед пайғамбар деп атайды.

3)Мүсылман дінінің қасиетті кітабы:-құран.Құранның сөзі құдайдың сөзі.Құдай жалғыз.Ол көзге көрінбейді,бірақ жердегі адам атаулының іс-қимылын,тіпті ойлаған ойына дейін біліп отырады.

4)Мұсылман дініндегілердің негізгі күні –жұма.

5)Мұсылмандардың қасиетті үйі-мешіт.Мешіт-өтірік айтылмайтын,ақиқат пен шындық жолын ең таза,пәк дін.

6)Мұсылман діні бойынша жағдайы,мүмкіндігі бар әр адам мезгіл-мезгіл садақа беруге тиіс.Сөз жұмбақ жасыру

-Балалар ендеше мұсылманның бес парызының бірі ораза ұстау жайында не білетінімізді ортаға салайық.

А)30күн тамақ ішпейтін кезең (ораза)

Д)Балалардың топталып айтатын өлеңі(жарапазан)

Б)Оразадағы таңғы ас (сәресі)

   -Балалар бізге келген ата-аналар,қонақтарымыз бізге имандылық туралы,ораза туралы көптеген әңгімелер айтты.