Технологическая карта урока по родному языку "Солбуйар аат"

Этап

Учууталдьарыга

Үөрэнээччи дьарыга

Алтыьыы кэрунэ, уэрэтии ньымалара

Тумугэ

1. Тэрээһин чааһа

- Утуо кунунэн! Саха тылын уруога.

Уруокпутун алгыьынан са5алыа5ын.

Бүгүӊӊү күн биһиэхэ

Ыраас, чэбдик буол,

Араӊаччылыыр аан ийэ дойдум

Сылаас тыыӊӊынан угуттаан

Сайа5ас санаата биэр

Дом.

- Алгыска этиллибитин курдук куммут ыраас, чэбдик буоларыгар сайа5ас санаалаах уруокка улэлииргитигэр бэлэмнит дуо?

Уруокка бэлэмнэнэбит, надата суох малбытын сумкабытыгар уктабыт. Остуолга тэтэрээт, кинигэ, пенал хаалар.

• Тэтэрээккэ улэ

Тэтэрээппитин арыйыа5ын, бугунну чыыьыланы суруйун. Кылааска улэ

- Утуо кунунэн!

Алгыьы бары аа5аллар.

Тэтэрээттэригэр бугунну чыыьыланы суруйаллар.

-бары буттуун

-тэтэрээккэ улэ

О5олору уруокк а бэлэмнээьин.

2. Үөрэнэр

соругу

туруоруу

2.1. Уруок соругар тахсар тугэни тэрийии 1.

• Сорудах: Этиилэри ситэрэн аах.

Вася эттэ: “_____ хаартыска5а туьэрэрбин себулуубун”. Коля Айаалтан ыйытта: “_____ Саахыматынан дьарыктана5ын дуо?” Мин куоскам аата Мурик. _____ туун мээчигинэн оонньуурун туохтаа5ар да ордорор. Валя, Света, Наташа театрга бараллар. Света эттэ: “Бугун ____ театрга барабыт”. Костя, Саша, Алена керудуергэ тураллар. Учууталлара ыйытта: “_____ то5о тура5ын?” Ваня уонна Сандал остолобуойга кэллилэр. _____ балык, алаадьы сиэн, кымыс иьэн дуоьуйан та5ыстылар.

-Ханнык тыллар кеппуттэрий?

-Солбуйар аат диэн тугуй? Хас солбуйар аат баарый? Солбуйар аат ахсаанынан арахсар дуо?

Вася эттэ: “Мин хаартыска5а туьэрэрбин себулуубун”. Коля Айаалтан ыйытта: “Эн саахыматынан дьарыктана5ын дуо?” Мин куоскам аата Мурик. Кини туун мээчигинэн оонньуурун туохтаа5ар да ордорор. Валя, Света, Наташа театрга бараллар. Света эттэ: “Бугун биьиги театрга барабыт”. Костя, Саша, Алена керудуергэ тураллар. Учууталлара ыйытта: “Эьиги то5о тура5ын?” Ваня уонна Сандал остолобуойга кэллилэр. Кинилэр балык, алаадьы сиэн, кымыс иьэн дуоьуйан та5ыстылар.

- Солбуйар аат

О5олор боппуруостарга эппиэттииллэр

Тылынан улэ

Бары буттуун

- бэйэ санаатын сатаан этэр;

- солбуйар ааты этиигэ булуу;

• Сорудах: Сирэй солбуйар ааты туруоран этиилэри уьул, сирэйинэн араар.

кыьын куоракка сылдьыбытым. кэлбитин олус учугэй. акка биэдирэлээх аьы биэрдэ. кылааспытыгар аьа5ас кылаас чааьа буолла. сарсын субуотунньукка тахсабыт. тыаттан дьэдьэннээн киирдилэр.

• Хонтуруол: Тугу сатаабатыгытый? То5о?

Мин кыьын куоракка сылдьыбытым. Эн

кэлбитин олус учугэй. Кини акка биэдирэлээх аьы биэрдэ. Биьиги кылааспытыгар аьа5ас кылаас чааьа буолла. Эьиги сарсын субуотунньукка тахса5ыт. Кинилэр тыаттан дьэдьэннээн киирдилэр.

Бопуруостарга хоруйдааьын

Эрчиллии

Биирдиилээн

- солбуйар ааты этиигэ булуу;

- салбуйар ааттаах тыллаах этиилэри тэннээьин, ырытыы.

2.2. Уруок соругун туруоруу:

- Бугун биьиги уруокка тугу барар эбиппитий?

- Ханнык уерэх соругун туруорабытый?

-Солбуйар ааты хатылыыбыт

-Солбуйар аат сирэйдэринэн хайдах арахсарый?

Уруок соругун туруоруу

- сыалы, соругу таба туруорунар, сатаан былаанныыр;

3. Үөрэнэр

соругу

толоруу

3.1.Сана ойдобулу арыйыы:

-Солбуйар аат сирэйдэринэн хайдах арахсара буолуой?

-Хас сирэй баарый?

-Ону хантан билиэхпитин себуй?

-Кинигэбитин 84 сирэйи арыйын уонна быраабыланы аа5ын.

- Марынны эрчиллиибитигэр теннуеххэйин эрэ. Ханнык сирэйдэри туруорар эбиппитий?

-Сеп, маладьыастар! Сатанна дуо?

Боппуруостарга эппиэттииллэр

- аат тылы солбуйар сана чааьа солбуйар аат дэнэр.

Мин – бэйэн тускунан этэ5ин. Ол аат 1-гы сирэй.

Эн – до5оргун утары керен туран этэ5ин. Ол аат 2-с сирэй.

Кини – суох эбэтэр кэпсэтиигэ кыттыспат киьи туьунан этэ5ин. Ол аата 3-с сирэй.

Бу тыллар элбэх ахсаанна биьиги, эьиги, кинилэр диэн буолаллар.

1с. 2с.

Мин кыьын куоракка сылдьыбытым. Эн

3с.

кэлбитин олус учугэй. Кини акка

1с.

биэдирэлээх аьы биэрдэ. Биьиги

кылааспытыгар аьа5ас кылаас чааьа

2с.

буолла. Эьиги сарсын субуотунньукка

3с.

тахса5ыт. Кинилэр тыаттан дьэдьэннээн киирдилэр.

Бары буттуун

Тэтэрээккэ улэ

- солбуйар аат быраабылатын таьаарыы;

- солбуйар ааты сирэйдэринэн араарыы;

- салбуйар ааттаах тыллаах этиилэри тэннээьин, ырытыы.

- бэйэтин уонна до5орун улэтин сатаан бэрэбиэркэлиир уонна сыаналыыр;

3.2. Мадыаллааьын:

-Бу быраабыланан хайдах схема оноруохха себуй?

Мин, биьиги 1 с.

Эн, эьиги 2 с.

Кини, кинилэр 3 с.

Бары буттуун

Мадыаллааьын

- кэпсэтиигэ кыттыьа, бары-бэйэ бэйэлэрин истэ уорэнэллэр;

- бэйэ санаатын сатаан этэр;

3.3.Саҥа өйдөбүлү боруобалаан туттуу:

с 84, эрч. 2

• Сорудах: Мин, эн, кини, биьиги, эьиги, кинэлэр солбуйар ааттары туьанан этиитэ суруй.

• Хонтуруол: Солбуйар ааты бул? Ханнык сирэйий? То5о?

Этии толкуйдууллар

Биирдиилээн

- солбуйар ааты этиигэ булуу;

- солбуйар ааты сирэйдэринэн араарыы;

- бэйэни салайынарга, сыаналанарга уорэтии;

4.Сыаналаныы

1. о5олоор уруокпут тумуктэнэрэ кэллэ, бугунну уруоктан эьиги туох сананы биллигитий? Туохха ыарыр5аттыгытый? Тугу себулээтигитий? Да5ааьын аат туьунан туох сананы биллигитий? Да5ааьын аат олоххо туьалаах дуо? Туох туьалаа5ый?

2.бэйэн улэгин хайдах сыаналыыгыный? Барытын онордум диир буоллаххына шкала саамай уеьээ еттугэр хрестик туруора5ыт оттон сорогун онорботум диир буоллаххытына шкала ортотугар.

О5олор бэйэлэрин улэлэрин сыаналаналлар уонна бэйэлэрин санааларын этэллэр.

Биирдиилээн

Бэйэни салайынарга, сыаналанарга уорэтии;

- кэпсэтиигэ кыттыьа, бары-бэйэ бэйэлэрин истэ уорэнэллэр;

- да5ааьын аат тус олоххо туьалаа5ын ойдооьун.