СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Տիեզերագնացության օր

Нажмите, чтобы узнать подробности

Ապրիլի 12-ը նշվում է որպես տիեզերագնացության օր

Просмотр содержимого документа
«Տիեզերագնացության օր»

Ապրիլի 12-ը նշվում է որպես՝ «Տիեզերագնացության օր»

Ապրիլի 12-ը նշվում է որպես՝ «Տիեզերագնացության օր»

Տիեզերքի ծագումը Տիեզերքն առաջացել է 13.8 միլիարդ տարի առաջ սկզբնական ինչ-որ էներգետիկ կարգավիճակից և մինչ օրս գնալով ընդարձակվում է ու սառչում:Պայթյունից մոտ 380 հազար տարի անց ջերմությունն այնքան է նվազել, որ հնարավոր է դարձել ջրածնի ատոմների առաջացումը:Ջրածնի կուտակումից է առաջացել են առաջին աստղերը, այնուհետև առաջացել է երկնային այլ մարմինները, ձևավորվել են աստղային համակարգերը, գալակտիկաները և այլն:

Տիեզերքի ծագումը

Տիեզերքն առաջացել է 13.8 միլիարդ տարի առաջ սկզբնական ինչ-որ էներգետիկ կարգավիճակից և մինչ օրս գնալով ընդարձակվում է ու սառչում:Պայթյունից մոտ 380 հազար տարի անց ջերմությունն այնքան է նվազել, որ հնարավոր է դարձել ջրածնի ատոմների առաջացումը:Ջրածնի կուտակումից է առաջացել են առաջին աստղերը, այնուհետև առաջացել է երկնային այլ մարմինները, ձևավորվել են աստղային համակարգերը, գալակտիկաները և այլն:

Տիեզերագնացություն Գիտնականները հաշվել էին, որ եթե մարմնին հաղորդել մինչև 7.9 կմ/վ արագություն, ապա այդ մարմինը Երկրի ձգողության պատճառով վայր կընկնի Երկրի մակերևույթին:  7.91 կմ/վ արա գության դեպքում մարմինը որոշակի բարձրության վրա կպպտվի Երկրի շուրջը որպես արբանյակ և վայր չի ընկնի:Այս արագությունը կոչվում է Երկրի առաջին տիեզերական արագություն: Մարմինը լքի Երկիրը և դուրս գա Տիեզերք, նրան պետք է հաղորդել 11.186 կմ/վ արագություն:Սա կոչվում է Երկրի երկրորդ տիեզերական արագություն: Մարմինը հաղթահարի Արեգակնային համակարգի ձգողությունը և թռչի բաց Տիեզերք, պետք է նրան հաղորդել 16.65 կմ/վ արագություն:Սա կոչվում է Երկրի երրորդ տիեզերական արագություն:

Տիեզերագնացություն

  • Գիտնականները հաշվել էին, որ եթե մարմնին հաղորդել մինչև 7.9 կմ/վ արագություն, ապա այդ մարմինը Երկրի ձգողության պատճառով վայր կընկնի Երկրի մակերևույթին:
  • 7.91 կմ/վ արա գության դեպքում մարմինը որոշակի բարձրության վրա կպպտվի Երկրի շուրջը որպես արբանյակ և վայր չի ընկնի:Այս արագությունը կոչվում է Երկրի առաջին տիեզերական արագություն:
  • Մարմինը լքի Երկիրը և դուրս գա Տիեզերք, նրան պետք է հաղորդել 11.186 կմ/վ արագություն:Սա կոչվում է Երկրի երկրորդ տիեզերական արագություն:
  • Մարմինը հաղթահարի Արեգակնային համակարգի ձգողությունը և թռչի բաց Տիեզերք, պետք է նրան հաղորդել 16.65 կմ/վ արագություն:Սա կոչվում է Երկրի երրորդ տիեզերական արագություն:
Մոտ 150 տարի առաջ ֆրանսացի գրող Ժյուլ Վեռնը գրել է երևակայական մի վեպ, որի հերոսներն իբր թնդանոթի արկով ճանապարհորդություն են կատարել դեպի Լուսին:Արկն արձակվել է վիթխարի հրանոթից:Նա ցույց տվեց հիմնական ուղղությունը, որի զարգացմամբ պիտի սկսվել Տիեզերքի նվաճումը:Դա հրթիռաշինությունն էր, որը վերելք ապրեց համաշխարհային երկու պատերազմների ընթացքում: (1828-1905)

Մոտ 150 տարի առաջ ֆրանսացի գրող Ժյուլ Վեռնը գրել է երևակայական մի վեպ, որի հերոսներն իբր թնդանոթի արկով ճանապարհորդություն են կատարել դեպի Լուսին:Արկն արձակվել է վիթխարի հրանոթից:Նա ցույց տվեց հիմնական ուղղությունը, որի զարգացմամբ պիտի սկսվել Տիեզերքի նվաճումը:Դա հրթիռաշինությունն էր, որը վերելք ապրեց համաշխարհային երկու պատերազմների ընթացքում:

(1828-1905)

Գերմանական «Ֆաու - 2» հեռահար հրթիռը պատրաստվում է մեկնարկի: Երկրի առաջին լուսանկարը Տիեզերքից՝ կատարված 1946թ-ի հոկտեմբերի 24-ին V-2 հրթիռի կողմից 110 կմ բարձրությունից:

Գերմանական «Ֆաու - 2» հեռահար հրթիռը պատրաստվում է մեկնարկի:

Երկրի առաջին լուսանկարը Տիեզերքից՝ կատարված 1946թ-ի հոկտեմբերի 24-ին V-2 հրթիռի կողմից 110 կմ բարձրությունից:

« Սպուտնիկ-1 » կոչվող Երկրի առաջին արհեստական արբանյակն արձակվեց 1957թ-ի հոկտեմբերի 4-ին: 83.6 կգ քաշով և 0.6 մետր տրամագծով այս արբանյակը 92 օր մնաց մթնոլորտի վերին շերտերում և 1440 անգամ պտտվեց Երկրի շուրջը:Մթնոլորտի հետ ունեցած շփման հետևանքով արբանյակը կորցրեց իր արագությունը և 3 ամիս անց ընկավ Երկրի վրա: Ամերիկյան գիտնականները միայն մի քանի ամիս անց՝ 1958թ-ի փետրվարի 1-ին կարողացան արձակել իրենց արհեստական արբանյակը, որը կոչվում էր « Էսքպլորեն -1 »:

« Սպուտնիկ-1 » կոչվող Երկրի առաջին արհեստական արբանյակն արձակվեց 1957թ-ի հոկտեմբերի 4-ին: 83.6 կգ քաշով և 0.6 մետր տրամագծով այս արբանյակը 92 օր մնաց մթնոլորտի վերին շերտերում և 1440 անգամ պտտվեց Երկրի շուրջը:Մթնոլորտի հետ ունեցած շփման հետևանքով արբանյակը կորցրեց իր արագությունը և 3 ամիս անց ընկավ Երկրի վրա:

Ամերիկյան գիտնականները միայն մի քանի ամիս անց՝ 1958թ-ի փետրվարի 1-ին կարողացան արձակել իրենց արհեստական արբանյակը, որը կոչվում էր « Էսքպլորեն -1 »:

Կենդանիները Տիեզերքում  Լայկան Տիեզերքում Բելկան և Ստրելկան

Կենդանիները Տիեզերքում

Լայկան Տիեզերքում

Բելկան և Ստրելկան

Տիեզերագնացներ Տիեզերագնացները կամ, ինչպես նրանց այլ կերպ անվանում են, աստղանավորդները հատուկ պատրաստություն անցած օդաչուներ են, ովքեր տիեզերանավով թռչում են Տիեզերք: Թռիչքից առաջ տիեզերագնացները համակողմանիորեն և մանրամասնորեն մարզվում են Երկրի վրա, որովհետև նրանք պետք է տևականորեն գտնվեն տիեզերնավում կամ տիեզերակայանում: Ուղեծրում գտնվելիս Երկրի ձգողության ուժը դադարում է ազդել տիեզերագնացների վրա, նրանք դառնում են անկշռելի ու սկսում են «լողալ» տիեզերանավի խցիկում: Անկշռությունը բացասական է ազդում տիեզերագնացների օրգանիզմի վրա, և լավ մարզավիճակը պահպանելու համար նրանք ստիպված են ամեն օր լրջորեն մարզվել հատուկ մարզագործիքներով: Տիեզերագնացներն ուսումնասիրում են Երկիրը, հեռավոր աստղերն ու գալակտիկաները, դրանք շրջապատող տիեզերական տարածությունը: Նրանք տիեզերանավից արձակում են արբանյակներ, հարկ եղած դեպքում` նորոգում դրանք, ուսումնասիրում են անկշռության ազդեցությունն իրենց և իրենց հետ գտնվող կենդանի օրգանիզմների վրա, սինթեզում են այնպիսի նյութեր (օրինակ՝ դեղանյութեր), որոնց ստացումը Երկրի վրա չափազանց դժվար է:

Տիեզերագնացներ

Տիեզերագնացները կամ, ինչպես նրանց այլ կերպ անվանում են, աստղանավորդները հատուկ պատրաստություն անցած օդաչուներ են, ովքեր տիեզերանավով թռչում են Տիեզերք: Թռիչքից առաջ տիեզերագնացները համակողմանիորեն և մանրամասնորեն մարզվում են Երկրի վրա, որովհետև նրանք պետք է տևականորեն գտնվեն տիեզերնավում կամ տիեզերակայանում: Ուղեծրում գտնվելիս Երկրի ձգողության ուժը դադարում է ազդել տիեզերագնացների վրա, նրանք դառնում են անկշռելի ու սկսում են «լողալ» տիեզերանավի խցիկում: Անկշռությունը բացասական է ազդում տիեզերագնացների օրգանիզմի վրա, և լավ մարզավիճակը պահպանելու համար նրանք ստիպված են ամեն օր լրջորեն մարզվել հատուկ մարզագործիքներով:

Տիեզերագնացներն ուսումնասիրում են Երկիրը, հեռավոր աստղերն ու գալակտիկաները, դրանք շրջապատող տիեզերական տարածությունը: Նրանք տիեզերանավից արձակում են արբանյակներ, հարկ եղած դեպքում` նորոգում դրանք, ուսումնասիրում են անկշռության ազդեցությունն իրենց և իրենց հետ գտնվող կենդանի օրգանիզմների վրա, սինթեզում են այնպիսի նյութեր (օրինակ՝ դեղանյութեր), որոնց ստացումը Երկրի վրա չափազանց դժվար է:

Յուրի Ալեքսեյի Գագարին Ծնվել է գյուղացու ընտանիքում 1934թ. մարտի 9-ին։ 1951թ. գերազանց ավարտել է արհեստավորների ուսումնարանը և Աշխատավոր երիտասարդների դպրոցը, 1955թ.-ին`   Սարատովի ինդուստրիալ տեխնիկումը։ Այս տեխնիկումում սովորելիս արել է առաջին քայլերն ավիացիայում։ Այն տունը, ուր ապրել է Յուրի Գագարինը դպրոցական տարիներին։ Գագարին քաղաք (նախկին Գժատսկ) 1957թ.-ին ավարտել է Վալերի Չկալովի անվան օդաչուների I ռազմաավիացիոն ուսումնարանը և ծառայել Կարմիր դրոշի շքանշանակիր հարավային տորմիղի ոչնչացնող ավիացիայի բաժանմունքում։ 1960թ.-ին Գագարինը՝ որպես ամենատաղանդավոր օդաչուներից մեկը, ընդունվեց տիեզերագնացների խումբ։  

Յուրի Ալեքսեյի Գագարին

Ծնվել է գյուղացու ընտանիքում 1934թ. մարտի 9-ին։ 1951թ. գերազանց ավարտել է արհեստավորների ուսումնարանը և Աշխատավոր երիտասարդների դպրոցը, 1955թ.-ին`   Սարատովի ինդուստրիալ տեխնիկումը։ Այս տեխնիկումում սովորելիս արել է առաջին քայլերն ավիացիայում։

Այն տունը, ուր ապրել է Յուրի Գագարինը դպրոցական տարիներին։ Գագարին քաղաք (նախկին Գժատսկ)

1957թ.-ին ավարտել է Վալերի Չկալովի անվան օդաչուների I ռազմաավիացիոն ուսումնարանը և ծառայել Կարմիր դրոշի շքանշանակիր հարավային տորմիղի ոչնչացնող ավիացիայի բաժանմունքում։ 1960թ.-ին Գագարինը՝ որպես ամենատաղանդավոր օդաչուներից մեկը, ընդունվեց տիեզերագնացների խումբ։

 

1961 թվականի ապրիլի 12-ին Գագարինն աշխարհում առաջինը թռավ երկրագնդին մոտ տիեզերային տարածություն «Վոստոկ-1» տիեզերանավ-արբանյակով և 1 ժամ 48 րոպեում պտտվեց երկրագնդի շուրջը։ 1968 թվականի մարտ 27-ին Յուրի Գագարինը զոհվել ավիավթարից՝ Վլադիմիրի մարզի Կիրժաչսկի շրջանի Նովոսյոլովո գյուղի մերձակայքում, երբ ուսումնական թռիչք էր իրականացնում Միգ-15 ուսումնամարզական ինքնաթիչով. թռիչքը ղեկավարում էր փորձառու հրահանգիչ Վլադիմիր Սերյոգինը։

1961 թվականի ապրիլի 12-ին Գագարինն աշխարհում առաջինը թռավ երկրագնդին մոտ տիեզերային տարածություն «Վոստոկ-1» տիեզերանավ-արբանյակով և 1 ժամ 48 րոպեում պտտվեց երկրագնդի շուրջը։

1968 թվականի մարտ 27-ին Յուրի Գագարինը զոհվել ավիավթարից՝ Վլադիմիրի մարզի Կիրժաչսկի շրջանի Նովոսյոլովո գյուղի մերձակայքում, երբ ուսումնական թռիչք էր իրականացնում Միգ-15 ուսումնամարզական ինքնաթիչով. թռիչքը ղեկավարում էր փորձառու հրահանգիչ Վլադիմիր Սերյոգինը։

Ո ՞ վ էր առաջին կին տիեզերագնացը 1963 թ-ի հունիսին 16-ին տիեզերական թռիչք կատարեց առաջին կին տիեզերագնացը՝ Վալենտինա Տերեշկովան: «Վոստոկ-6» տիեզերանավով 3 օրվա ընթացքում 48 պտույտ գործելով Երկրի շուրջը՝ նա բարեհաջող վայրէջք է կատարել Ալթայի երկրամասում: Առաջին կին տիեզերագնաց  Վալենտինա Տերեշկովան (ծ. 1937թ.) Ո ՞ վ էր առաջին դուրս եկավ բաց տիեզերք 1965 թ-ի մարտին 18-ին առաջինը «Վոսխոդ-2» տիեզերանավից բաց (անօդ) տարածություն դուրս եկավ Ալեքսեյ Լեոնովը: Նա 12 րոպե 9 վայրկյան մնացել է Տիեզերքում և ողջ տիեզերական թռիչքը տևել է 26 ժամ: Առաջինը բաց Տիեզերք է դուրս եկել տիեզերագնաց Ալեքսեյ Լեոնովը (ծ. 1934թ.):

Ո ՞ վ էր առաջին կին տիեզերագնացը

1963 թ-ի հունիսին 16-ին տիեզերական թռիչք կատարեց առաջին կին տիեզերագնացը՝ Վալենտինա Տերեշկովան: «Վոստոկ-6» տիեզերանավով 3 օրվա ընթացքում 48 պտույտ գործելով Երկրի շուրջը՝ նա բարեհաջող վայրէջք է կատարել Ալթայի երկրամասում:

Առաջին կին տիեզերագնաց 

Վալենտինա Տերեշկովան (ծ. 1937թ.)

Ո ՞ վ էր առաջին դուրս եկավ բաց տիեզերք

1965 թ-ի մարտին 18-ին առաջինը «Վոսխոդ-2» տիեզերանավից բաց (անօդ) տարածություն դուրս եկավ Ալեքսեյ Լեոնովը: Նա 12 րոպե 9 վայրկյան մնացել է Տիեզերքում և ողջ տիեզերական թռիչքը տևել է 26 ժամ:

Առաջինը բաց Տիեզերք է դուրս եկել տիեզերագնաց Ալեքսեյ Լեոնովը

(ծ. 1934թ.):

Ո ՞ վ է առաջին ոտք դրեց Լուսնի վրա 1969 թ-ի հուլիսի 21-ին ամերիկացի աստղագնաց Նիլ Արմստրոնգն առաջին անգամ ոտք դրեց Լուսնի մակերևույթին: 20 րոպե անց նրան միացավ նաև ընկերը՝ Էդվին Օլդրինը:Աստղագնացները Լուսնի մակերևույթին անցկացրին 2 ժամից ավելի: Ո ՞վ է ամենաերկարը մնացել տիեզերքում Ամենաերկար ժամկետով Տիեզերքում մնացել է ռուս տիեզերագնաց Վալերի Պոլյակովը, որը «Միր» տիեզերական համալիրում անցկացրեց 438 օր և Երկիր վերադարձավ 1995 թ-ի մարտի 22-ին:

Ո ՞ վ է առաջին ոտք դրեց Լուսնի վրա

1969 թ-ի հուլիսի 21-ին ամերիկացի աստղագնաց Նիլ Արմստրոնգն առաջին անգամ ոտք դրեց Լուսնի մակերևույթին: 20 րոպե անց նրան միացավ նաև ընկերը՝ Էդվին Օլդրինը:Աստղագնացները Լուսնի մակերևույթին անցկացրին 2 ժամից ավելի:

Ո ՞վ է ամենաերկարը մնացել տիեզերքում

Ամենաերկար ժամկետով Տիեզերքում մնացել է ռուս տիեզերագնաց Վալերի Պոլյակովը, որը «Միր» տիեզերական համալիրում անցկացրեց 438 օր և Երկիր վերադարձավ 1995 թ-ի մարտի 22-ին:

Ո ՞ վ է հայազգի առաջին տիեզերագնացը «Դիսքավերի» (STS-29),  (ձախից-աջ՝) Ջեյմս Բաղյան (Թռիչքի ծրագրի N1 մասնագետ), Ջ. Բլահա, Ռ. Սպինգեր, Մ. Քոուտս և Ջ. Բաքլի Թռիչքը տևել է 4 օր 23 ժամ 38 րոպե:Հայաստանի վրայով թռչելիս արտասանել է «Ողջույն» և «Խաղաղություն» բառերը: Նա եղել է բժիշկ-կենսաբան, ով 2 անգամ 1989-1991թվականներին տիեզերական թռիչք է կատարել

Ո ՞ վ է հայազգի առաջին տիեզերագնացը

«Դիսքավերի» (STS-29), (ձախից-աջ՝) Ջեյմս Բաղյան (Թռիչքի ծրագրի N1 մասնագետ), Ջ. Բլահա, Ռ. Սպինգեր, Մ. Քոուտս և Ջ. Բաքլի

Թռիչքը տևել է 4 օր 23 ժամ 38 րոպե:Հայաստանի վրայով թռչելիս արտասանել է «Ողջույն» և «Խաղաղություն» բառերը:

Նա եղել է բժիշկ-կենսաբան, ով 2 անգամ 1989-1991թվականներին տիեզերական թռիչք է կատարել

Շնորհակալություն

Շնորհակալություն