СДЕЛАЙТЕ СВОИ УРОКИ ЕЩЁ ЭФФЕКТИВНЕЕ, А ЖИЗНЬ СВОБОДНЕЕ

Благодаря готовым учебным материалам для работы в классе и дистанционно

Скидки до 50 % на комплекты
только до

Готовые ключевые этапы урока всегда будут у вас под рукой

Организационный момент

Проверка знаний

Объяснение материала

Закрепление изученного

Итоги урока

Ухъна Кьадила вацIа

Нажмите, чтобы узнать подробности

Мурад:  1)хабарла бух1набуцличил дурх1ни тянишбарес;

2)вац1ала жагадеш чебаахъес, адамла г1ямрулизиб вац1ала кьадриличила дурх1нази аргъахъес,

3)  гъай гьаладях1 ардукес.

Чебаъла ваях1: учебник, видеоролик,  писательла портрет, суратуни : 1) Исаак Левитан « Махъла вац1а», 2) Иван Шишкин «Ядала вац1ализиб савли», «Мигла вац1ализир заб», П.И.Чайковскийла макьам «Дусла манзилти. Дуц1рум», слайды.

Просмотр содержимого документа
«Ухъна Кьадила вацIа»

Дарсла тема: Х1. Г1ялиев «Ухъна Кьадила вац1а». 6 класс

Мурад: 1)хабарла бух1набуцличил дурх1ни тянишбарес;

2)вац1ала жагадеш чебаахъес, адамла г1ямрулизиб вац1ала кьадриличила дурх1нази аргъахъес,

3) гъай гьаладях1 ардукес.

Чебаъла ваях1: учебник, видеоролик, писательла портрет, суратуни : 1) Исаак Левитан « Махъла вац1а», 2) Иван Шишкин «Ядала вац1ализиб савли», «Мигла вац1ализир заб», П.И.Чайковскийла макьам «Дусла манзилти. Дуц1рум», слайды.

Дарсла башри:

  1. ХIядурбируси манзил.

  2. Хъули х1янчи ахтардибарни.

Х1. Кьурбановла «Ванза» назму дурх1нани урк1иличиб бурахъес, назмула чебкад ихтилат. Селичила сабив назму? Селис г1яг1нисив ванза адамлис? Се дашулив иличир? Сен мургьиличибра дурхъаси саби вик1улив поэт ванза?

3. Сагаси дарс.

Салам, дурхIни, наб Раисат Арсланбековна бик1ар. Ишбарх1и нуни х1ушаб даргала литературала дарс кабирхьис.

Учитель: Х1ердизая гьари экранничи (галгубала, вац1ала суратуни). Се сарив ишди? Чинар дашутив галгуби?

Ученик: Галгуби сари. Илди вац1ализир дашар.

Учитель: Бархьли саби. Галгуби вац1ализир дашар.Х1ушала пикри х1ясибли, селичила гъайдик1ех1е ишбарх1и нуша?

Ученик: Вац1аличила.

Учитель: Бархьли саби. Ишбарх1и нушала дарсла тема саби: Х1. Г1ялиев «Ухъна Кьадила вац1а». Х1ушала пикрили, нушала Дагъистайзир вац1урби лертив?

Ученик: Лер.

Учитель: Лерти сари. Урхьуличил ва дубуртачил дарх вац1урбира Дагъиста давлализи кадурхули сари. Хаслира машгьурси саби Хайдакьла вац1а. Вац1аличила гъайдик1ех1е ишбарх1и нуша.

Сагати дугьби.

Г1яжаибли – удивительно, гьайбатси – просторный, кьясдеш – зависть, барскъа – упрямый, шадибгьундури – прогулки.

Учитель: Дурх1ни, ишбарх1и нушани даргала вац1ализи тамашала арх1я дурабурк1ех1е.

Даширая х1ердилзех1е, сен-сен сипатбирулил писательли даргала вац1а. Абхьая жузи, бях1 148. Гьанна ил вац1ала…. ( гьала-гьала учительли «Ухъна Кьадила вац1а» хабарла бут1а буч1а, г1ур дурх1нани даимбиру. Буч1ух1ели къаршидикибти галгубала суратуни слайдуначил чедиахъути сари ва илди урус мезличи шурдалтути сари).

Галгубала уми: п1ялп1ялаг – осина, байъ – граб, шим – ольха, пурпи – бук, жяр – ива, миг – дуб, сирмуг – орешник, кьут1кьу мурури – рябина горькая.

Учитель: Дурх1ни, галгуби сипатдирути мерани дуч1ух1ели, пикри бях1чиаая галгубала суратуначи, илдала кабизличи, к1арачи.

4.Дарс кагахъни.

Учитель: Сегъуна пайда лугулив вац1али адамлис? Селис г1яг1нисив вац1а?

Ученик: Гьава умубиру, ц1абилкь луга, вац1ализир миц1ираг х1ердирар, ц1едеш дашар.

Учитель: Нушала арадешличи вац1али сегъуна асар бирулив?

Ученик: Арадеш ункъбиру, хаслира нервабала излумас багалабирар.

Учитель: Бахъал писательтани, поэтунани, художникунани, композитортани вац1алис хасдирули сари чула произведениеби. Илдала луг1илизир дурес вирар :1) Исаак Левитан « Махъла вац1а», 2) Иван Шишкин «Ядала вац1ализиб савли», «Мигла вац1ализир заб», 3)П.И. Чайковский «Дусла замунти».

Х1янчи 1.

Х1ердизая гьари экранничи, жагали пикридарая суратуни (проекторла кумекличил дурх1нас чедиахъути сари суратуни: 1) Исаак Левитан « Махъла вац1а», 2) Иван Шишкин «Ядала вац1ализиб савли», «Мигла вац1ализир заб», 3)П.И. Чайковский «Дусла замунти»).

Учитель : Гьанна даимбарая предложение, х1ушани суратуназир чедаибти сек1улти делк1и:

Нуни чебиулра… (галгуби, кьар, забла къири, к1уври, ядала галгуби, синкаби, гьуни, берх1и…). Делк1унти делч1ахъес.

Х1янчи 2.

Гьанна Пётр Ильич Чайковскийла «Дусла замунти. Дуц1рум» макьамличи лех1дизая. (Видео Чайковский «Времена года. Лето»)

Гьанна даимбарая предложение, х1уша лех1ихъух1ели х1ушачи дак1ибти х1ялани (чувства) сипатдирули:

Нуни бикьулра… (арцантала, дашути шинна, ц1урц1бала…). Набчирти х1ялани…(разидеш, паргъатдеш, шаддеш…)

Работа по группам: Текстлизирад ца группали черлук1а олицетворениеби, к1иибилли – мешубуцуни, х1ябъибилли - эпитетуни. Х1ушала 3 - 4 минут лер. Гьанна даширая ва балбикибси белк1ла мякьла доскаличи делк1еная.

Олицетворения: вац1а лех1ли саби,галгубала ихтилат, х1ербик1уси шим, хамси пурпи, мигла гьибанди;

Эпитетуни: хъябруцриркуси, гьайбатси, урк1и-гьаргси, лех1си урси, дях1ин ц1уба;

Мешубуцуни: п1ялп1ялаг исбагьичи мешули саби, шямван бархьси, байъ «варскъа тупанг» адамличи мешули саби, пурпи – гъабзачи.

Рефлексия:

5.Дарсла итог: Дурх1ни, се сагаси багьуррая х1ушани даргала вац1аличила?

Хъули х1янчи: «Мях1камбарая вац1а» тема х1ясибли 7 – 10 предложение пикридарес ва делк1ес.