Уламыштардын таанытуучулук жана тарбиялык мааниси

Уламыштардын таанытуучулук жана тарбиялык мааниси.

Уламыш-улама,аныз-оозеки адабиятта кенири таралган жанр.Уламыштарды эл ичинен чыккан акылы артык,тили жатык,алысты коро билген,сынчыл,ойчул,чечен инсандардын айтуусунда укумдан тукумга айтылып калган.

Уламыштардын формасы чакан,мазмууну терен,тематикасы бай.Элибиздин тарыхынын,философиясынын,фантазиясынын,жашоо тиричилигинин ар тарабы ачылган.Реалдуу турмуштук фактыларга негизделген.

Уламыштар тематикасына карай

Тарыхий(эл башкарган инсандар же баатырлар тууралуу)

Топонимикалык(жер суу аттарынын аталышы)

Диний(динге байланыштуу окуялар)

Этникалык(ата теги кыргыз бирок башка мамлекетте жашаган кыргыздар тууралуу)

Антропонимикалык(Адамдардын жеке аты тууралуу)

Болуп беш турго болунот.

Уламыш-адамзаттын озун таануусунун алгачкы жолу.Байыркы калктардын ан сезиминин жалпылоо калыбы.Уламыштарда адамдарга жана жаратылышка озгочо касиеттерди энчилоо орун алган.Адам баласынын жашоо мани- манызын издоого болгон алгачкы кадамы.Даанышмандык менен жашоону жон гана билуу эмес,жашоону терен тушунуу аркылуу муундан муунга айтылып калган.

Тарбиялык максаты туура жана акылдуу жашоого уйроткон.Уламыштарды окуу менен бирге анын тарбиялык терен маанисин акылыбыз менен сезип,дилибизге руханий азык катары синирип алабыз.Ал бизге турмушта коп пайдасын берет.

Уламыш адамзатты курчаган дуйнодо багыт табууга мумкунчулук тузгон татаал,карама каршылыктардын биримдиги болгон окуулардын,баалуулуктардын,эмоциялардын,эрктин,тушу-нуктордун,ишенимдердин жана кумончулуктордун биримдиги.Уламыштар жомокторго,мифтерге жана легендаларга кээде окшош келишет.Ата бабаларыбыздан укумдан тукумга оозеки турдо айтылып биздин заманга чейин жеткен.Озунун суйуктуу угармандарын тапкан.

Мындан ары да ата баба мурасын ыйык сактап муундан мунга татыктуу откоруп беруу ар бирибиздин ыйык милдетибиз деп эсептейм.