Саба?ты? та?ырыбы: «?лкен ж?ректі кішкентай материк»
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік:О?ушылар?а Аустралия материгіні? географиялы? орнын, таби?и ерекшеліктері туралы білім беру.
Т?рбиелілік:О?ушыларды ?з бетінше о?у?а,ізденіске т?рбиелеу.
Дамытушылы?: Картамен ж?мыс істеу шеберлігін арттыру жеке т?л?аны
дамыту
Саба?ты? т?рі: ?ткен материалды бекіту, жа?а саба?ты игеру.
Саба?ты ?ткізу ?дісі: ACTIVstudio ба?дарламасы бойынша
О?у жабды?ы: Интерактивті та?та, д?ние ж?зіні?, Аустралия материгіні? физикалы? картасы, электронды о?улы?.
Ж?ру барысы: ?йымдастыру
А) сынып о?ушыларыны? саба??а ?атысуын тексеру
?) к??іл - к?йлерін аны?тау
К??іл - к?й пара?ы
К??іл к?йі ------------------ Т?сі
Шаттан?ан к?йде --------- ?ызыл
?уанышты ------------------ К?к
Жа?ымды ------------------- жасыл
Ала?даулы ----------------- сары
М??ды ----------------------- ?ара
Ба?алау бетшесі:
Мен с?ра?ты? жауабын таба алмадым, ?иналдым - 1 бал
Мен с?ра?ты? жауабын білдім, біра? жауап бермедім - 2 бал
Мен жауапты біліп, ?з тобымда тал?ылау?а араластым - 3 бал
Мен с?ра?ты? жауабын білдім, ?зімні? білгенімді бас?а?а айттым - 5 бал
25 - 30 балл -«5»
20 - 25 балл - «4»
15 - 20 балл - «3»
?ткенді ?айталау
Электронды о?улы?тан тапсырма орындау. (10-тапсырма)
«Миллион кімге б?йырады» ойыны ар?ылы Африка материгін ?айталау.
М??алім: О?ушылар д?ние ж?зінде 6 материк бар екенін жа?сы білесі?дер, жа?а ?ана ?здері? ?ткен материктерге ?ыс?аша сипаттама берді?дер, я?ни ?р материк ?зіне т?н ?айталанбас таби?ат жа?дайларымен ерекшеленетінін айтып ?тті?дер. Б?гін ?тейін деп отыр?ан материк «?лкен ж?ректі кішкентай материк». Ол жа?та ба?тар ?азан айында г?лдейді, ?зендері сусыз а?ады, кейбір жануарлар ж?мырт?адан шы?ады. Сонымен ?атар, б?л материкте д?ние ж?зіні? барлы? елінен жинал?ан ?лт ?кілдері тату - т?тті ?мір с?ріп жатыр. Сонымен бізді? б?гінгі ?тейін деп отыр?ан жа?а та?ырыбымыз: «Аустралия материгіні? географиялы? орны, жер бедері, пайдалы ?азбалары мен зерттелу тарихы»
І б?лім «Мені? білетін деректерім» деп аталады.
С?ра?: Аустралия материгі туралы кім не біледі?
О?ушы жауаптары:
• Е? кішкентай материк.
• Е? о?т?стікте орналас?ан материк.
• 2000 жылы Аустралия материгіндегі Сидней ?аласында ?ткен олимпиада ойындарында, ?аза?ты? біртуар ?лдарыны? бірі Б Саттарханов алтын иеленді.
• Б?л материкте ?алталы жануарлар к?п. Соны? бірі кенгуру. Оны? баласы ту?анда жа??а?ты? ?лкендігіндей ?ана болады екен. Содан ол ?лкен бол?анша анасыны? ?алтасында ж?реді.
• Б?л материкте ?мір с?ретін коала да ерекше жануар. Ол бейбіт с?йгіш а?. Ол еш ызаланбайды. Егер ренжісе алды??ы ая?ымен к?зін басып «жылай салады». Бір зоопаркте мынадай ?ызы? жа?дай бол?ан. Бір коаланы? баласы ?ліп ?алыпты. Ол ?атты ?ай?ырып екінші коаланы? баласын ?рлау?а ?рекет жаса?ан. А?ыр со?ында зоопарк директоры о?ан ойыншы? аюды? баласын бергенде ?ана тыныштал?ан екен. Олар ?те балажан, баласын ?олына алып, тербетеді де.
• Елта?басында Эму ??сы мен кенгуру бейнеленген.
ІІ б?лім «Мені? м?ны білгенім ж?н»
Б?л б?лімде та?ырып?а сай жа?а м?ліметтермен танысамыз. Ол ?шін ?деттегіше т?мендегіше жоспар бойынша ж?мыс жасаймыз.
Жоспар:
Материкті? экватор?а, бастап?ы меридиан?а, тропик ше?беріне ?атысты орны.
1. Шеткі н?ктелері, координатасын аны?тау.
2. солт?стіктен о?т?стікке, батыстан шы?ыс?а км мен ал?анда?ы ?ашы?ты?ы.
3. Материкті? м?хиттар?а ?атысты орны, жа?алы? сызы?ы.
4. Жер бедері.
5. Пайдалы ?азбасы.
6. Зерттеушілер.
О?ушылар физикалы? картаны? к?мегімен жоспарда?ы №1, 2, 3, 4 тапсырмаларды орындап аны?тама береді.
К?тілетін жауап:
1. Материк т?гелімен о?т?стік жарты шарда, т?гелімен бастап?ы меридианны? шы?ысында орналас?ан, о?т?стік тропик ше?бері о?т?стігінен кесіп ?теді.
2. Шеткі н?ктелері: Солт?стік - Иорк - 10 о. е; 142 ш. б
О?т?стік - Саут - Ист - Пойнт - 26 о. е: 113 ш. б
Батыс - Стип Пойнт - 26 о. е; 113 ш. б
Шы?ыста – Байрон - 28 о. е; 153 ш. б
3. Батыстан шы?ыс?а -
1) а) 153°– 113°=40°
б) 100 км Х 40* =4000 км;
2) Солт?стіктен о?т?стікке -
а) 39°– 10°=29°;
б) 111 км Х 29* = 3219 км.
4. Материкті? м?хиттар?а ?атысты орны, жа?алы? сызы?ы, те?іздерімен шы?ана?тарын аны?тап, кескін карта?а т?сіреді.
5. Жер бедері:
М??алім: О?ушылар,?азір сіздерге м?тін беремін ж?не «Жер ?ыртысыны? ??рылысы» картасын пайдалана отырып жер бедеріне сипаттама бересі?дер. Сонымен ?атар Аустралия мен Африка жер бедерін салыстыра отырып о?ып ?йренесі?дер.
О?ушылар?а Аустралияны? жер бедері жазыл?ан ша?ын м?тін беріледі. М?тінді о?ып, картадан тауып, т?мендегі кестені толтырады:
Африка --------- ??састы?ы -------- Аустралия
?лкен су айры? жотасы, Косцюшка тауы, жергілікті т?р?ындар ?асиетті санайтын Айерс - рок жартасы атауларын т?рткенде сілтемелер ар?ылы видеоролик к?рсетіледі.
Пайдалы ?азбалары:
Материкті? пайдалы ?азбалар картасынан ?андай пайдалы ?азбалар бар екенін о?ушылар ?здері аны?тап та?тада?ы материкті? картасына шартты белгілерін салады. (интерактивті та?та м?мкіндігін пайдалану ар?ылы )
Зерттелу тарихы:
• Луис Торрес
• Абель Тасман
• Джеймс Кук
Флипчартта сілтемелер ар?ылы суреттері, ?ыс?аша ?мірбаяндары ж?не ж?ріп ?ткен жолдары картадан к?рсетіледі.
ІІІ б?лім: Сергіту «Музыка бейне тамашалау»
Б?гінгі саба?ымызды ?орытындылау?а арнал?ан тапсырмалар мен с?ра?тар беріледі.
1. Суреттер к?рсетіледі, о?ушылар ?орытынды жасайды.
• Е? кішкентай материк
• Е? о?т?стіктегі материк
• Е? жазы? материк
• Жануарлар д?ниесі ерекше материк
• Бір ?ана мемлекет орналас?ан материк
2.«Ол кім? Б?л не?»
• Иорк -?
• Коала -?
• Тасман -?
• Жа?а Гвинея -?
• Торрес -?
• Тимор -?
3. Та?та?а назар аударайы?!
Тест с?ра?тары (ACTIVote ??рыл?ысын пайдалану ар?ылы тест ж?ргізу)
IV б?лім «Рефлексия»
- «?лкен ж?ректі кішкентай материк»-ой тол?ау
- Смайлик-стикер ар?ылы б?гінгі саба?ты ба?алау
Ба?алау.
Ба?алау пара?тары бойынша ба?а ?ойылады
?йге тапсырма.
- §53 о?у
- Кескін картамен ж?мыс
- «Туристік агенттік жаз?ы каникулды Аустралияда ?ткізуге ша?ырады»-?ызы?ты жарнама жариялау