Саха тылын кунугэр аналлаах «Уолан аазыы» курэх сценарийа
Кунэ-дьыла: Олунньу ый 20 кунэ 2018 сыл
Ыытыллар сирэ: 3 этээс
Бириэмэтэ: Графигынан
Сыала: Тереебут дойдуну, тылы таптыырга, дойдуга бэриниилээх буоларга иитии.
Соруга: -Уол озо санаатын сайа этэр, санарар, уус- ураннык аазар дьозурун сайыннарыы;
- поэттар айымньыларын уйэтитии;
- уран тыл кууьунэн тереебут дойдуга тапталы иитии;
- сана талааннары арыйыы.
1 Ыытааччы:
Сардааналыы сандаарар
Кулумурдэс кун ньуурдаах
Сырдыгынан сыдьаайар,
Кэрэзэ мэлдьи угуйар,
Элэккэй улэьит дьоннордоох,
Аламазай ыччаттардаах.
Чэлгийэ чэчириир,
Куннэтэ кун тупсар,
Хатас, Хатас
Хатыламмат мин дойдум.
Бар дьонум сэргиирэ – Хатас
Мин дойдум эрэлэ – Хатас
Сахабыт бухатыыр суолун
Аан дойду айхаллыыр кыайыынан!
2 ыытааччы:
Утуе кунунэн кунду уолан аазыыларын кыттыылаахтара, ынырыылаах ыалдьыттар! Бугун Хатас орто оскуолатыгар аан бастакытын ыытыллар уолаттарга аналлаах «Уолан аазыы» курэххэ кэлбиккитинэн истинник эзэрдэлиибит!
1 ыытааччы: Семен Данилов «Саха саната» диэн хоьоонугар этиллэринии
Эппэр ийэм уутун кытта
Инмит эбит быьыыта,
Кустук еннеех
Кымыс сыттаах
Сахам мандаар саната
Кини миигин
Таптыыр, ыллыыр
Тыыннаах, сырдык дууьалыыр
Кини миигин
Хай5ыыр, алгыыр
Эрдээх хоьуун санаалыыр.
Кырдьык дазаны дьикти да этиилэри суруйбут. Биьиги киэн туттар суруйааччыларбыт Платон Алексеевич Ойуунускай саха литературатын теруттээччи, айар тыл азата Таатта улууьугар убулуейдээх сыла. Гаврил Григорьевич Вешников - Баал Хабырыыс буойун поэт муус устар 15 кунугэр Уус Алданна тереебут быйыл 100 сааьын туолар уонна Василий Семенович Яковлев - Далан муус устар 1 кунугэр Чурапчы Кытаанах нэьилиэгэр тереебут быйыл 90 сааьын - туолар убулуейдээх сыллара . Онон кинилэргэ анаан «Уолан аазыы»курэхпитин сазалыырбытын кенуллээн.
2 ыытааччы:
Уол озо барахсан
Ус тегул саадазын курданан,
Мунур баьыгар ыттан баран,
Биир туулээх муос онозоьунан
Киьи буолар кэскиллээх.
«Эр киьи, уол озо – норуот кемускэлэ» диэн мээнэзэ этиллибэт. Быдан былыр дьыллартан ебугэлэрбит эт-хаан, билии-керуу еттунэн ыччаттарын сайыннарарга улахан болзомтолорун уураллара.
-Тыл барар оскуола директорыгар Николай Владимирович Слепцовка.
Муз.номер Хатас оскуолатын эр дьонун ансаамбла «Хатас» туьунан ырыа.
1 ыытааччы:
Мин тылым – норуот баайа.
Мин тылым – норуот тыына
Ааспыт утуетун аахсар,
Кэлэр кэскили анаарар,
Саргы тардар алып-талба
Сахалыы уус санаалааххын.
Аазыы курэзин балаьыанньатын уонна дьуллуур субэни билиьиннэрэргэ тыл барар саха тылын уонна литературатын учууталыгар Ньургуяна Николаевна Иванова5а.
Курэх ирдэбилэ: - Кылааска баар уол барыта кыттар.
- Кыттааччылар сахалыы эбэтэр биир тэн танас кэтэллэр.
- Литературнай композиция 15 мунуутэттэн уьун буолбат.
Курэзи туерт суьуеххэ араарабыт: 1-2 кылаастар, 3-4 кылаастар, 5-7 кылаастар, 8-11 кылаастар.
2 ыытааччы:
Куту – суру кууьар тылы,
Сурэхтэри аьар тылы
Иэйии буолан инэр тылы
Ис дууьазын аьан санар.
«Уолан аазыы» курэхпитин сазалыыр 1 а кылаас уолаттара (16). Кылаас салайааччыта Миронова Светлана Степановна
Суруйааччы: ________________________
Айымньы аата: _________________________
Сценаза ынырабыт 1 б кылаас уерэнэччилэрин(10). Кыласс салайааччыта Тихонова Айына Ивановна
Суруйааччы: Леонид Андреевич Попов
Айымньы аата: «Хоптолор», «Кыталыктар кырдаллара», «Сахам сирин таптыыбын».
1 в кылаас уолаттарын толоруутуга (11) . Кылаас салайааччыта Павлова Людмила Семеновна
Суруйааччы: Т. Черемкин
Айымньы аата: «Тереебут буор таптала»
Курэхпитин салгыыллар 1 г кылаас уолаттара (16). Кылаас салайааччыта Устинова Александра Федоровна
Суруйааччы: Семен Данилов
Айымньы аата: Елуенэм эбэккэм
Билигин тахсаллар 4а кылаас уолаттара (13). Кылаас салайааччыта Колачева Анисия Борисовна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ______________________________
4 б кыласс (12). Кылаас салайааччыта Сысолятина Ирина Ивановна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ________________________________
4в кылаас уолаттара кытталлар (8). Кылаас салайааччыта Решетникова Варвара Николаевна
Суруйааччы : ____________________________
Айымньы аата: ________________________________
4г кылаас (14). Кылаас салайааччыта Андреева Елена Михайловна.
Суруйааччы : ____________________________
Айымньы аата: ________________________________
Ыытааччы:
Уол озо барахсан
Хайа да кун,
Ханас илиитэ – хара саарба
Уна илиитэ – уу харчы
Уол озо барахсан
Одунтан оноруулаах
Чыныстан дьылзалаах
Менуруур безеттен телкелеех
Орто дойдуга ким дла оноьуллубатаза
Хайа да кун кене, утуе сурэхтээх,
Ыраас, сырдык дууьалаах.
Уолан аазыылары салзыыбыт
Ыытааччы: 9. Орто суьуеххэ тахсабыт. 5 а кылаас уолаттара ыныраллаллар (9).
Кылаас салайааччыта Маркова Надежда Ивановна
Суруйааччы: Иван Арбита
Айымньы аата: «Мин»
10.Билигин тахсаллар 5б кылаас уолаттара (16). Кылаас салайааччыта Кудрин Даниил Михайлович.
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ______________________________
11.Ынырабыт 5в кылаас уолаттара (6). Кылаас салайааччыта Чепалова Ирина Егоровна
Суруйааччы: Семен Данилов
Айымньы аата: «Снег» перевод с якутского Михаила Львова
12. Билигин тахсаллар 5г кылаас уолаттара (6). Кылаас салайааччыта Белолюбская Ньургуяна Алексеевна
Суруйааччы: Иван Арбита
Айымньы аата: «Мин дойдум»
13.Билигин тахсаллар 9а кылаас уолаттара (4). Кылаас салайааччыта Божедонова Альбина Арсентьевна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ______________________________
14.Билигин тахсаллар 9б кылаас уолаттара (9). Кылаас салайааччыта Гаврильева Оксана Павловна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ______________________________
15. Тахсаллар 9в кылаас уолаттара (5). Кылаас салайааччыта Фомин Алексей Иннокентьевич
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ______________________________
16.Билигин тахсаллар 10а кылаас уолаттара (8). Кылаас салайааччыта Антонов Александр Львович
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ______________________________
17. Билигин тахсаллар 10б кылаас уолаттара (12). Кылаас салайааччыта Софронова Маргарита Дмитриевна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ______________________________
18. Билигин тахсаллар 11а кылаас уолаттара(10). Кылаас салайааччыта Винокурова Евдокия Николаевна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ______________________________
19. Билигин тахсаллар 11б кылаас уолаттара (7). Кылаас салайааччыта Мокрощупова Александра Михайловна
Суруйааччы: Семен Данилов
Айымньы аата: «А5а дойдуну туойуу»
Ыытааччы: Гаврил Иванович Макаров – Дьуон Дьанылы
«Биьиги тереебут дойдубут» 1946с.
Остуоруйаны бэйэбитинэн онорор
Улуу да кэмнэ олоробут.
Уйэлэр ар5астарынан урдээн олорор
Биьиги Тереебут дойдубут.
Улуу туерт уон сыллар уоттарын ортотугар
Олус да кууьурэн турдубут,
Кун, чаас аайы куерэйэргэ дылы гынар
Кундукэн Тереебут Дойдубут
Бэйэбит хааммытын, куустэрбитин биэрэммит,
Туохтан да тулхайдыйбат буолбут.
Уунэн, урдээн ис эн эрэ, эн кун ийэбит
Учугэй Тереебут Дойдубут.
Эйэ5э, кыайыыларга эрдээхтик сирдиир кун,
Эйиэхэ5э киирбэт кун буолбут
Улуу партия5а уруй ыллыы уун, улун
Улахан Тереебут Дойдубут!
Остуоруйаны бэйэбитинэн онорор
Улуу да кэмнэ олоробут,
Эн эрэ норуоттар дьоллоругар уун, олор,
Эриэккэс Тереебут Дойдубут!
20. «Уолан аазыы» курэхпитин сал5ыыр 2 а кылаас уолаттара (16). Кылаас салайааччыта Герасимова Куннэй Николаевна
Суруйааччы: ________________________
Айымньы аата: Композиция
Сценаза ынырабыт 2 б кылаас уерэнэччилэрин(14). Кыласс салайааччыта Томская Аида Азотовна
Суруйааччы: _______________________________
Айымньы аата: ____________________________
2 в кылаас уолаттарын толоруутуга (13) . Кылаас салайааччыта Прокопьева Мария Митрофановна
Суруйааччы: _____________________________
Айымньы аата: ____________________________
Курэхпитин салгыыллар 2 г кылаас уолаттара (14). Кылаас салайааччыта Саввинова Саргылана Петровна
Суруйааччы: ________________________
Айымньы аата: _______________________________
Билигин тахсаллар 3а кылаас уолаттара (8). Кылаас салайааччыта Иванова Сардана Петровна
Суруйааччы: Мандар Уус
Айымньы аата: «Айыы киьитэ»
3 б кыласс (10). Кылаас салайааччыта Игнатьева Розалия Васильевна
Суруйааччы: Иван Арбита
Айымньы аата: «Мин. Мин дойдум»
3в кылаас уолаттара кытталлар (13). Кылаас салайааччыта Моисеева Людмила Васильевна Суруйааччы : ____________________________
Айымньы аата: ________________________________
3г кылаас (14). Кылаас салайааччыта Семенова Ольга Федоровна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ________________________________
Ыытааччы: «Ийэ дойду таптала» П. Тобуруокап
Минньигэьин эбитин
Ийэ дойду таптала!
Суолга – утуе аргыстыы,
Харназа – сырдыктыы,
Кыьын – сааскы сыламныы,
Сайын – серуун салгынныы
Кини биллэр биьиэхэ
Эриэккэстик истинник,
Кини киирэр сурэххэ
Этиллибэт кэрэтик!
Таптыыр кунду Ийэбит –
Уйгу дуолан дойдубут.
Ынырылаллар 6а кылаас уолаттара (13). Кылаас салайааччыта Петрова Татьяна Андреевна
Суруйааччы: Семен Данилов, Рафаэль Дмитриевич Ермолаев – Ба5атаайыскай, И. И. Попов
Айымньы аата: «Саха саната», «Ийэ тылбар», «Тереебут тылбынан санарабын»
Ынырылаллар 6б кылаас уолаттара (13). Кылаас салайааччыта Николаева Галина Егоровна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ________________________________
6 в кылаас уолаттарын толоруутуга (10) . Кылаас салайааччыта Иванова Саргылана Гаврильевна
Суруйааччы: _____________________________
Айымньы аата: ____________________________
Курэхпитин салгыыллар 6 г кылаас уолаттара (7). Кылаас салайааччыта Афанасьева Татьяна Дмитриевна
Суруйааччы: Т. Толомон
Айымньы аата: «Дьокуускай» композиция
Билигин тахсаллар 7а кылаас уолаттара (15). Кылаас салайааччыта Иннокентьева Евгения Степановна
Суруйааччы: Анемподист Иванович Софронов - Алампа
Айымньы аата: «Тереебут дойду»
7 б кыласс (12). Кылаас салайааччыта Томская Вилена Андреевна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ________________________________
7в кылаас уолаттара кытталлар (7). Кылаас салайааччыта Михайлова Розалия Дмитримевна
Суруйааччы : Тимофей Егорович Сметанин
Айымньы аата: «Саллаат сурэзэ»
8а кылаас (7). Кылаас салайааччыта Слепцова Инна Григорьевна
Суруйааччы: ________________________________
Айымньы аата: ________________________________
Ынырылаллар 8б кылаас уолаттара (7). Кылаас салайааччыта Иванова Ньургуяна Николаевна
Суруйааччы: Анемподист Иванович Софронов - Алампа
Айымньы аата: «Саха ырыата»
Ынырылаллар 8в кылаас уолаттара (9). Кылаас салайааччыта Копырина Яна Владимировна
Суруйааччы: Степан Иванович Тимофеев, Гаврил Иванович Макаров -Дьуон Дьанылы
Айымньы аата: «Кунду дойдум кун ийэм», «Биьиги тереебут дойдубут»
Ыытааччы: Бары кыттыбыт хорсун уолаттарбытыгар, кылаас салайааччыларыгар истинник махтаныаххайын. Уонна бу курдук хоьоон аа5ар дьо5ургутун сайыннара турун диэн ба5а санаабытын этэбит! Маннык аазыылар бастакы са5алааьын буолан кыра тиийбэт еруттэрдээх, онон инникитин да «Уолан аазыылара» буола туралларыгар ба5арабыт.