Aim.Uz
O’zbekiston Respublikasi Xalq Ta’lim Vazirligi Qashqadaryo viloyati xalq ta’limi boshqarmasi
Kitob tuman xalq ta’lim muassasalari faoliyatini metodik ta’minlash va tashkil etish bo’limi tasarrufidagi 5-umumta’lim
maktabida faoliyat ko’rsatayotgan informatika fani o’qituvchisi
Eshaliyev Sarvarning
“ 8 A ”- sinfida informatika fanidan
DARS ISHLANMASI
Manzil: | Kitob tumani 5-umumiy o’rta ta’lim maktabi |
Ishtirokchi: | Eshaliyev Sarvar Saydaliyevich |
Lavozimi: | II-toifali informatika fani o’qituvchisi |
Fan nomi: | Informatika |
Sinf: | 8- sinf |
Dars ishlanma nomi | Elektron jadvalning elementlari |
O’quvchi soni: | 16 o’quvchi |
Pochta manzili: | [email protected] |
2016 o’quv yili
Dars ishlanma uchun annotatsiya
Taqdim etilayotgan ushbu dars ishlanmasi 8- sinf informatika fanining 1 soatlik darsidan namuna bo’lib, ushbu dars ishlanmasida 45 minutlik dars bosqichma- bosqich olib borilgan. Dars jarayoni jihozlangan fan xonasida o’tiladi.
Informatika va kommunikatsion texnologiyalar ta’lim qaysi jarayonining qaysi bosqichida bo’lishidan qat’iy nazar, o’quvchilarni mustaqil faoliyatga yo’naltirish asosida tashkil etishi maqsadga muvofiq bo’ladi.
Ilg’or pedagogik texnologiya asosida “Kichik guruhlarda ishlash”, “Bahs – munozara”, “Boshqotirma”, “Aqliy hujum’ kabi qator usullarni qo’llab, yaxshi natija berishini o’z o’qituvchilik faoliyatida sinagan.
Informatika fanining Elektron jadvallar mavzularida berilgan masala va amaliy - labaratoriya ishlarini o’zlari bajarishi o’quvchilarning bilimini va mustaqil fikrlashini, nutqini, ilmiy dunyoqarashini oshiradi. Ta’lim jarayonida vertual labaratoriyalardan foydalanish, pedagogik texnologiyalardan foydalanish ta’lim sifatini yanada oshiradi. Informatika va matematika faniga asos solgan olimlarni ham hayotiga ahamiyat berib FSMU texnologiyasi asosida ma’lumot beriladi.
Ma’ruza darslarida mavzuga doir asosiy tushunchalarni o’quvchilarga to’laqonli darajada yetkazish va misollar bilan boyitish maqsadga muvofiq. O’quvchilar egallagan bilim va ko’nikmalarini nazorat qilish dars samaradorligini ko’rsatadi.
DARSNING TEXNOLOGIK XARITASI
MAVZU: | ELEKRTON JADVALNING ELEMENTLARI |
Dars maqsad va vazifasi | Ta’limiy: o’quvchilarga elekrton jadvalning elementlari haqida ma’lumot berish Tarbiyaviy: o’quvchilarni estetik ruxda tarbiyalash. Bir-birga bo’lgan hurmatni onggiga singdirish. Rivojlantiruvchi: fanni amaliyot bilan bog’lab olib boorish, musta’qil fikrlash, o’z fikrini bayon etish ko’nikmasini rivojlantirish |
O’quv jarayoning mazmuni | O’quvchilar ongiga elekrton jadvalning elementlariga doir tushunchalarni singdirish. |
O’quv jarayoning texnalogiyasi | Metod: aralash, test, savol-javob Shakl: noananaviy, guruhlarda ishlash Vosita: darslik, o’quv plokatlar, kompyuter qurilmalari, Proyektor, tarqatma materilalar, mavzuga doir taqdimot. Nazorat: savol-javob, test, amaliyotni kuzatish Baholash: o’quvchilar ishtiroki va guruhlar harakatiga qarab. |
Darsning shiori | “Kompyuterni o’rganish davr talabi” |
Dars uchun qoidalar | 1.Intizomga rioya qilish 2.Darsga faollikni oshirish 3.Vaqtdan unumli foydalanish |
Dars jarayoni va uning bosqichlari
Bosqich | Faoliyat |
Bajaradigan ishlar mazmuni | Metod | Vaqt |
I-bosqich Tashkiliy qism | Ommaviy ishlar. O’quvchilarni guruhlarga bo’lish | Kuzatish | 2 min |
II-bosqich O’tilgan mavzuni takrorlash | Tezkor savol-javob, uyga vazifani tekshirish, | Test metodi. | 6 min |
III-bosqich Yangi mavzu bayoni | Mavzu haqida ma’lumot berish va kompyuterda ko’rsata berish | Tushuntirish, ko’rsata berish | 15 min |
IV-bosqich Yangi mavzuni mustahkamlash | Mavzuni taqdimotda berilgan vazifalarni guruhlarga taqsimlagan holda bajarish | Misol, masala va testlarda ishlash | 18 min |
V-bosqich Dars yakuni baholash | Guruhlarga rag’bat kartochkalari berish va o’quvchilarni baholash. | O’qituvchi baholaydi | 2 min |
VI-bosqich Uyga vazifa | Darslikdagi savollarga jovob yozish va mavzuni o’qib aytib berish | Tushuntirish | 2 min |
Mavzu: ELEKRTON JADVALNING ELEMENTLARI
Reja:
Elektron jadval tushunchasi
Elektron jadval elementlari
Elektron jadval elemantlaridan qanday foydalnish.
Katakcha(ячейка)ning xossalari
Mavzuni mustahkamlash doir kompyuterda vazifalarni qarab chiqish
Baholash
Uyga vazifa
Tashkiliy qism:
O’quvchilar davomati aniqlanib olinadi, darsga tayyorligi va ko’rgazmali qurollar, kompyuter va proektor rayyor holga keltiriladi.
Darsni boshlashdan oldin sinfni 3 ta guruhga bo’lamiz. Har bir qator bir guruh bo’ladi.
1-guruh: Al-Xorazmiy
2-guruh: Beruniy
3-guruh: Farobiy
Endi o’tgan mavzuni so’rashdan boshlanadi. O’tgan mavzuni takrorlash sifatida savol-javob, test va uyga berilgan vazifani so’rash bo’ladi. Buni quydagicha amalga oshiramiz:
O’tgan mavzu elektron jadvalning vazifalari va imkoniyatlari.
Savollar:har bir guruhga navbat bilan beriladi va rag’batlantiriladi.
1.Birinchi elektron jadvalning nomi qanday va qachon ishlab chiqarilgan?
2. Elektron jadvalning asosiy vazifasi nimadan iborat?
3.qanday elektron jadvallar nomini bilasiz?
4.Excel elektron jadvalini qanday ishga tushirilishini ko’rsatib bering.
5. Excel elektron jadval interfeysi qanday tuzilgan?
6. Excel elektron jadvalidagi kitob va varaqlar qanday ochiladi?
7.Excel elektron jadval faylining kengaytmasi qanday?
8. Excel elektron jadvali varaqlarida nechta ustun va satr bo’ladi?
9.elektron jadvallar qaysi sohalarda ishlatilishiga misollar keltiring
Test savollariga jomoa bo’lib javob beriladi har bir jamoaga 2 tadan test savoli:
1. Elektron jadval nomi keltirilgan javobni aniqlash.
A) MS Excel
B)Internet Explorer
D)Bloknot
E) to’g’ri javob yoq
2.MS Excel dasturida hosil qilingan hujjat kengaytmasini aniqlang
A).dos B).rtf
D).xls E).arj
3.Birinchi elektron jadval nomi keltirilgan javobni aniqlang.
A)MS Exsel B)VisiCalc
D)Simphoni E)SuperCalc
4.MSExcel dasturi birinchi marta qachon ishlab chiqarilgan?
A)1985 B)1994
D)1995 E)2003
5. MSExcel dasturida ko’pi bilan nechta Varaq hosil qilish mumkin?
A)3 ta B)5 ta
D)9 ta E)to’g’ri javob yo’q
6.Elektron jadvalda ustun qanday nomlanadi?
A) A,B,C,..Z,AA
B) 1,2,3,...
D)ixtiyoriy
E) o’ngdan chapga
Yangi mavzu bayoni:
Elektron jadvallar – ustun va satrlarning birlashmasidan iborat jadval bo’lib, satr va ustun kesishmasi katakcha yoki yacheyka deb ataladi.
Katakchaga quydagi kabi ma’lumotlarni kiritish mumkin:
Matnli | Sonli | Sanali | Vaqt | Formula | Funksiya |
| | | | | |
Katakcha quyidagi xossalarga ega bo’lishi mumkin:
Fon turi va rangi | Shirif turi, o’lchami va rangi |
Tekislash turi | Son turi |
Matn yo’nalishi turi | Himoya |
Chegara turi, rangi va o’tkazilish joyi |
Katakchaning bu xossalari Format menyusining Katakcha (Ячейки) bo’limi yordamida belgilanadi. Ya’ni
Katakcha | Ячейки |
Son | Число |
Tekislash | Виравнивание |
Shrift | Шрифт |
Chegara | Граница |
Ko’rinish | Вид |
himoya | Зашита |
Son – raqam belgilaridan iborat (birinchi belgi “%” bo’lishi mumkin), orasida faqat bitta “,” ( o’nli kasrning butun va kasr qismlarini ajratuvchi) belgisi bo’lgan ketma-ketlik.
Misollar: 3: 5,1234: 10,01. Kiritilayotgan son katakcha kengligiga sig’masa, u holda Excel uni turiga qarab eksponensial yoki “# # # # # #” ko’rinishda ifodalaydi.
Formula – katakchaga kiritilayotgan “=” belgisidan boshlangan ketma-ketlikdir. Formulada sonlar, katakcha adreslari va funksiyalar arifmetik amallar orqali bog’lanadi.
Misollar: =C1-1441, =A1+7*B2
Matn – katakchaga kiritilgan ketma-ketlik son ham, formula ham bo’lmagan hol. Bu holda Excel uni matn deb tushunadi. Matnli ma’lumotning faqat katakcha kengligidagi qismi ko’rinib turadi. Bir karakchaga bir necha satrdan iborat matnni kiritish uchun quyidagi amallarni bajarish kerak.
a)har bir satr oxirida Alt+Enter klavishlari birgalikda bosiladi.
b) katakcha formati bo’limining Tekislash bo’limidan So’zlar bo’yicha o’tkazish xususiyati tanlanadi.
Mavzuni mustahkamlash:
Excelning 1997 va 2003 naqllarining bitta varag’idagi katakchalar soni hisoblansin. Kompyuterda ko’rsatiladi.
Formulalar satri yonidagi fx belgisi funksiyani tanlash va katakchaga joylashtirish imkonini beradi.
Uyga vazifa:
1.Darslikdagi 7 mashq
2. Test tuzish 10 ta va undan ortiq.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
Informatika va hisoblash texnika asoslari. 8-sinf Darslik.
B. Boltayev, A. Azamatov , A. Asqarov,
M. Sodiqov, G. Azamatova
2. Informatika O’qituvchilar uchun metodik
qo’llanma. 5-9- sinf
B. Boltayev, A.Po’latova. Toshkent 2013.
INTERNET RESURSLAR:
3.WWW.uzedu.uz
4.www.ziyonet.uz.
5.www.edunet.uz.
6.www.test.uz.
7.http://darsliklar.ru/informatika.