Урок по теме: Джевдет Аметов, Энвер Арифов «Абдуль Тейфыкъ»

Дерс№_______ куню___________ сыныф 5 оджа:__________________

Дерс мевзусы: Джевдет Аметов, Энвер Арифов «Абдуль Тейфыкъ»

Дерс макъсады:

• муэллиф акъкъында маюмат бермек;

• Джевдет Аметов, Энвер Арифов «Абдуль Тейфыкъ» эсеринен таныш олмагъа;

• талебенинъ сёз байлыгъынъы арттырмакъ.

Дерснинъ чешити: Янъы бельги алув дерси.

Дерсдонатылувы: ресимлер,дерслик, иш дефтери ,лугъат сёзлери, Джевдет Аметовнынъ портрети.

Дерс кетишаты:

I.Тешкелий къысым.

*Селямлашув.

*Невбетчинен субет:

–Бугунь айнынъ къачы?

– Афтанынъ къайсы куню?

– Насыл йыл мевсими?

– Бугунь ава насыл?

–Дерсте ким ёкъ?

–Эвге насыл вазифе берильген?

II.Эв вазифесини тешкерюв.

Дженк мевзусына багъышлангъан эсерлерини айтынъыз

Дженк акъкъында нелерни билесинъиз

III.Дерснинъ макъсат вазифелерини илян этюв.

–Бугунь дерсимизде биз Джевдет Аметов, Энвер Арифов яратыджылыгъынен таныш оладжакъмыз ве «Абдуль Тейфыкъ»  повестини окъуджакъмыз. Дефтерлеринъизни ачынъыз ве бугуньки кунни , сыныф иши ве мевзуны язынъыз.

II.Янъы мевзуны анълатув.

Тахтада: Джевдет Аметовнынъ портрети.

Джевдет Аметовнынъ1917 сенеси Къара денъизнинъ ялы боюнда ерлешкен Лимена коюнде дюньягъа кельди. Ялтадаки еди йыллыкъ мектепни битирген сонъ,Къырым педагогика институтынынъ къырымтатар тили ве эдебияты болюгине кирди. Мектепте окъугъан девирде эдебиятнен меракълана, онъа сарыла.Кеткете бу авеслик эп арта, о озю де язып башлай.Лякин апансыздан башлангъан дженк онынъ смюрини денъиштире.

Джевдет Аметов дженктен сонъки йылларда чокъ эсерлер яратты.Онынъ бир къач икяелер джыйынтыкълары басылып чыкъты: “Атеш башында”, “Топлар сускъан сонъ” , “Эрылгъанлар ачкъанда”.

Джевдет Аметовнынъ эсерлеринде балалар муим ер алалар. Языджы балаларнынъ табиат хусусиетлерини яхшы биле, оларнынъ дуйгъу фикирлерини арзуларыны озюнинъ эсерлеринде косьтере.

Джевдет Аметов  эсери окъуйыджыларгъа мераметлик, садыкълыкъ, , инсаниетлик дуйгъуларыны ве эйи чизгилерни ашламагъа хызмет эте.

–Балалар ,келинъиз бераберликте бу эсери окъуйыкъ ве окъугъан вакъыта эр бир парчаны талиль этейик.Китапларынъызнынъ 157-инджи саифесини ачынъыз. Окъугъан вакъытта талебелер парчаларыны изаатлайлар,олар бойлеликнен нутукъларыны инкишаф этелер.

Сёз байлыгъыны арттырамыз. Метинде таныш олмагъан сёзлер раст кельген вакъытта, талебелер лугъаттан файдаланып, оларны терджиме этелер. Бойлеликнен талебелер лугъатнен чалышмагъа огренелер.

Бу сёзлер тахтада языла.

Лугъат иши:

Джебэ-фронт зор-трудно мудафаа-оборона

Такъдир-судьба пайтахт-столица мусааде-разрешение

Къазанч-заслуга,успех пекитмек-укреплять уджюм-атака

Гъайып-потеря сурьат-темп

IV. Пекитюв.

Суаллерге джевап берюв:

VI .Дерснинънетиджесиничыкъарув:

1. Не ичюн муэллиф эсерни бойле битире?

2. Эсас къараманы бельгилениз.

3. Инсан озь макъсадларына иришмек ичюн не япмалы?

4. Сиз даа анги къырымтатар дженк къараманларыны билесинъиз?

Аталар сёзлери узеринде чалышув

Алтын атеште сыналыр, йигит-куреште

Къараманлыкъ иште, куреште корюнир.

VII. Баалав.

VIII. Эвге вазифе.

1)Янъы сёзлерни эзберлемек.

2) Эсерни сонунъа къадар окъумакъ.с162 лейха азырламакъ

Джевдет Аметов Абдуль Тейфыкъ