Урокан ц1е: « Йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б яздар».

20-г1а урок.

Урокан ц1е: « Йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б яздар».

1алашо: йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б довзийтар. Уьш шаьш а , дешдакъошкахь а яздан 1амор.

Кхочушдан лерина жам1аш:

1 .Предметни: берашна девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш б ,Б . 1емар ду уьш нийса а ,хаза а яздан.

2. Метапредметни:

• Регулятивни: берашна 1емар ду шайн белхан план х1отто. Хуур ду шайн планаца болх бан. 1емар ду дешар т1ехь низам латто. Берашна 1емар ду шайн кхиамаш ган , царех пайдаэца. Кхачамбацарш довза , уьш д1адаха.

• Коммуникативни: берашна 1емар ду хьехархочун хаттаршна дуьззина , я дуьзаза жоьпаш дала. Берашна 1емар ду шайна оьшург хатта. Берашна хуур ду шайн кхиамех шайна хетарг д1аала.

• Познавательни: Берийн алсамдер ду тидаме хилар , ойлаяр. Берашна 1емар ду схеманашца болх бан.Берашна девзар ду керла дош була , Ц1ен Книга.

3. Личностни: берийн алсамдер ду дешаре лаам. Шайн болх гуттара дика хилийта 1емар ду. Берийн алсам хир бу 1аламе безам . Лаам хир бу и довза , 1алашдан.

Урок д1аяхьар.

1. Маршалла хаттар.

2. Дешаре шовкъ кхоллар.

• Б элпах лаьцна байт 1амор.

Стенах тера ду элп?

Кертахь крант ю хьаьвзина

Бухахь - лаьтта шелиг.

Б - элп царах девзина,

Цеце хьоьжу Ч1ирдиг.

-Муьлха элп ду байт т1ехь далийнарх? (Элп Б).

-Стенах тер аду элп Б? ( Кранта к1елла диллина шелигах тера ду).

-Х1ун ю ШЕЛИГ? (Бочка ду ).

-Даладе хьалхахь аз (Б) долу дешнаш. (Баба , бамба, буру , бел).

-Муьлхачу элпаца билгалдо йозанехь аз (Б)? ( Б –элпаца).

-Х1ун 1амор ду вай тахана? (Вай 1амор ду йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б яздан).

3. 1алашо йовзийтар.

- Бераш вайна тахана гулдан деза ж1аьлин нускалш. Шуна хаза хетий уьш? Оцарна т1еяздина ду вай тахана кхочушдан деза т1едахкарш. Муьлханаш кхочуш далур ду шуьга х1оранга ? Шайн белхан план х1отта е. (Бераша билгалбоккхку шаьш бийр болу болх).

-Вайна тахана девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б. 1емар ду и элпаш ша-ша , дешдакъошкахь кхечу элпех хуттуш а яздан.

4. Йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б довзийтар ,яздар.

-Бераш, шайгара элпаш юкъара схьахаржа зорбанан жима а , доккха а элпаш б , Б . Мичахь хуьлу зорбанан элпаш? (Книгаш т1ехь).

-Хьанна девза шуна йозанан доккха а ,жима а элпаш б , Б ? Схьагайта.

-Х1ара йозанан жима элп б ду,х1ара йозанан доккха элп Б ду.

-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Суна девзи йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б).

• Йозанан жима элп б яздар.

(Хьехархочо уьн т1ехь гойту элп б яздан).

-Т1адам буьллу белхан мог1анна кхоалг1а дакъа деш лакхахь. Цу т1ера хьала гу буьллуш аьрру аг1о охьавог1у . Лахарчу мог1анна т1е кхочуш хьаьвзаш аьтту аг1ор тасалуриг юьллуш лахкрчу белхан мог1анна , г1оьнан мог1анна юккъе кхаччалц. Кхузахь аьтту аг1о гола а тухуш д1авоьрзу.

-Х1инца вай элп б х1аваэхь дуьллу.

• Хьехархочо д1ааларца , бераша яздо йозанан жима элп шайн дагара.

(Хьехархочо яздойту ша д1а а олуш ялх элп. Уггаре хазаниш билгал а дохий , уьш тидаме а оьцуш д1аяздо бераша).

-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Суна 1еми йозанан жима элп б яздан).

• Йозанан доккха элп Б яздар.

-Т1адам буьллу лакхарчу белхан мог1анна , г1оьнан мог1анна юккъе. Охьавог1у сиз хьокхуш лахарчу белхан мог1анна т1е кхаччалц , кхузахь ч1ара а буьллуш , хьаьвзина сизах дехьа а волу. Кхузахь хьаьвзаш охьавог1у лахарчу белхан мог1анна т1е. Лаха кхочуш и сиз чухьокху язйинчу меженна герга кхаччалц. Шолг1а меже юьллу лакхарчу белхан мог1анна , г1оьнан мог1анна юккъехула пурхнехьа сиз хьокхуш.

• Х1аваэхь яздар.

• Кисточкица яздар.

-Д1аязбе и мог1а тептарш т1е.

-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Суна 1еми йозанан доккха элп Б яздан).

• Дешан схема х1оттор.

-Бераш , аса д1айоьшу йоца байташ. Аша т1етоха цхьа дош.

Ц1ахь ца 1а со мало еш, -

Кхиош ву со 1ежийн.... (Беш)

Ловза цхьа со воцуш лела:

Сагатлуш со ву цундела,

Тахана сан воккха ваша

Бажо вахна юьртан... . (Бажа)

Хьуьна уллехь бу цхьа барз,

Цу т1ехь буса уг1у – (Борз).

-Муьлха дешнаш т1етуьйхи аша ? Х1ун ду церан юкъара? (Юьххьехь хеза аз (Б)).

-Маса дешдакъа ду БОРЗ дашехь? (Цхьаъ).

-И дешдакъа диллина ду я къевлина ду? (Къевлина).

-Муьлханаш ду аьзнийн цхьанаэдаларш? (БО).

-Муха билгалдоху уьш схемехь? (Ши бос болчу еък1овца).

-Маса аз ду БОРЗ дашехь? (Диъ).

-Маса элп ду ? (Диъ).

-Йилла массара и схема. (Бераша юьллу. Цул таьхьа массара а нисдо кхачамбацарш).

5. Сада1аран миноташ.

Бакъи озавели - цхьаъ,

Охьатаь1и - ду и шиъ,

Хьалатаь1и - ду и кхоъ,

Д1анисвели - ду и диъ.

Куьйгаш д1асадахийти - пхиъ,

Вовшахтуьйхи - ялх.

Буьхьигаш т1е и х1оьтти - ворх1,

Дег1 нисдеш д1ах1оьтти - барх1.

(Т1аьхьара а олуш, бераша Бакъис дийриг до.)

6. Дешдакъошкахь йозанан доккха а , жима а элпаш яздар.

(Уьн т1е е , тептарш т1е е д1аяздина хила деза дешдакъош).

-Муха хутту йозанан доккха элп Б кхечу элпех ? (Лахара сиз хьакхарца).

-Д1аязде и дешдакъош тептарш т1е.

-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Суна 1еми дешдакъошкахь йозанан докха а , жима а элпаш б , Б яздан).

• Грамматически арифметика яр.

Б + бер тахкон г1ирс =? (Бага).

Б + к1иранан кхоалг1а де=? (Була).

Б + кха т1е йийна х1ума нилха а еш, буц д1а а йоккхуш бен болх =? (Басар).

-Муьлха дешнаш карий шуна? (Бага , булла , басар).

-Х1ун ду церан юкъара? (Царна массарна юьххьехь ду аз (Б)).

-Муьлха дашах ца кхета шу? ( Була).

-Була – иза акха дийнатийн цхьа тайпа ду (зубр). Буланаш дукха йисина яц дуьнен чохь. Цундела уьш Ц1ечу Книги т1е яхна. Вай декхарийлахь ду уьш ларъян.

7. Жам1 дар.

-Муьлха элп девзи шуна? (Тхуна девзи йозанан жима а , доккха аэлпаш б,Б).

-Муьлха аз билгалдо Б элпо? (Аз (Б) билгалдо).

-Аз (Б) мукъа ду я мукъаза ду? (Мукъаза ).

-Даладе масалаш элп Х хьалхахь долуш. (Бел , болх , буру).

8. Рефлекси.

-Х1ун кхиамаш бехи аша? Хьан лахьийна уггаре дукха ж1аьлин нускалш?

21-г1а урок.

Урокан ц1е: « Йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б яздар».

1алашо: йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б кхин д1а а довзийтар. Уьш шаьш а , дешнашкахь а яздан 1амор.

Кхочушдан лерина жам1аш:

1 .Предметни: берашна кхин д1а а девзар ду йозанан жима а , доккха а элпаш б ,Б . 1емар ду уьш нийса а ,хаза а дешнашкахь яздан. Предложенеш язъян а 1емар ду берашна.

2. Метапредметни:

• Регулятивни: берашна 1емар ду шайн белхан план х1отто. Хуур ду шайн планаца болх бан. 1емар ду дешар т1ехь низам латто. Берашна 1емар ду шайн кхиамаш ган , царех пайдаэца. Кхачамбацарш довза , уьш д1адаха.

• Коммуникативни: берашна 1емар ду хьехархочун хаттаршна дуьззина , я дуьзаза жоьпаш дала. Берашна 1емар ду шайна оьшург хатта. Берашна хуур ду шайн кхиамех шайна хетарг д1аала.

• Познавательни: Берийн алсамдер ду тидаме хилар , ойлаяр. Берашна 1емар ду схеманашца болх бан.Берашна девзар ду керла дош баркалла. Хуур ду оцу дешан мах хадо.

3. Личностни: берийн алсамдер ду дешаре лаам. Шайн болх гуттара дика хилийта 1емар ду. Берийн алсам хир бу дика г1уллакхаш дан. Лаам хир бу шайн амалехь диканиг дан , вониг д1ататта.

Урок д1аяхьар.

1. Маршалла хаттар.

2. Дешаре шовкъ кхоллар.

• Кагделла дош нисде.

-Дош кегаделла бераш. Иза нисдан деза .

БАЛЛРККАА

-Муьлха дош ду иза? (Баркалла).

-Маса олу и дош? (Дика г1уллакх дича).

-Шуна аьллий иштта дош цкъа а ? (Аьлла).

-Х1ун дика г1уллакх динера аша? (Берийн жоьпаш).

-Муьлханиг ду цу дашехь хьалхара элп ? (Б).

-Хьан далор дара элп Б хьалхахь долуш дешнаш? (Баба, буру).

-Юккъехь долуш? (Абу , саба).

-Чаккхенгахь? (Ч1об).

-Х1ун 1амор ду вай тахана? (Вай 1амор ду йозанан доккха а , жима а элпаш б , Б дешнашкахь яздан).

3. 1алашо йовзийтар.

-Бераш , вай долчохь хьолг1ахь ю тарсал. Цунна г1о оьшу 1аьнна кечам бан. Цо 1ай дуу б1араш , ж1аьлин нускалаш. Вайгара г1о оьшу цунна. Шуна т1ахана даийтина т1едилларшца ж1аьлин нускалш. Дика г1уллакх дан лууш волчо цунна и ж1аьлин нускалш лахьо деза. Х1оранна мел лахьалур ду хьовсуш , белхан план х1отта е.

(Бераша схьаоьцу шайна оьшачулла ж1аьлин нускалш).

-Вай тахана 1амор ду йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б дешнашкахь яздан. 1амор ду предложенеш язъян.

4. Йозанан жима а , доккха а элпаш б , Б хоьттина яздар.

-Ж1аьлин нускалш гуттара элпаш хаза яздиначунна бен лур дац . Цундела тидаме хила.

(Уьн т1ехь гойту хьехархочо элпаш хуттуш).

-Д1аязбе и мог1анаш тептарш т1е.

-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Аса язди йозанан жима а , доккха а элпаш х , Х вовшах хоьттина).

• БАРЗ дешан схема х1оттор. Керла дош довзийтар.

Б + ч1ера чуьра доккху даар б1ов (Б1ов).

Б + реза вацаран хьокъехь кехат, хабар =? (Барз)

-Муьлха дешнаш хили шун? (Б1ов , барз).

-Х1ун ю Б1ОВ? (Берийн жоьпаш).

-Б1ов –иза шира заманчохь нохчаша шайна т1е мостаг1 вог1уш хаийта дина лекха ц1енош ду.

-Х1ун ю БАРЗ ? (Латта я ялта т1ек1елдиллича хуьлу барз).

-Схема х1оттор вай БАРЗ дешан. Маса дешдакъа ду БАРЗ дешан? (Цхьаъ).

- Аьзнийн цхьанаэдаларш дуй БАРЗ дашехь? (Ду БА).

-Муха билгалдоху уьш схемехь? (Ши бос болчу еък1овца).

-Маса аз ду БАРЗ дашехь? (Диъ).

-Маса элп ду? (Диъ).

-Йилла цу дешан схема.

-Хьан бина уггар дика болх? (Толлу бераша).

-Х1ун кхиамш бехи аша? (Тхуна 1еми дашна схема йилла).

-Хьан гулдина ж1аьлин нускалш?

5. Сада1аран миноташ.

6. 1амийнарг т1ечг1агдар.

• Йозанан жима а , доккха а элпаш б ,Б дешнашкахь яздар.

Уьн т1е д1аяздо.

-Муьлха дош яздина доккхачу элпаца ? Х1унда?

-Д1аязъе дешнаш.

-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Суна 1еми дешнаш яздан).

-Со х1инца хьожу , хьан дина тарсална г1о.

• Предложенеш язъяр.

Уьн т1е д1аязйо.

-Муьлхачу элпаца йола йо предложени? Х1ун юьллу чаккхенгахь?

-Х1ун кхиамаш бехи аша? (Суна 1еми предложени язъян).

-Хьан гулдина ж1аьлин нускалш?

7. Жам1 дар.

-Муьлха элпаш девзи шуна? (Йозанан жима а , доккха аэлпаш б , Б).

-Х1ун хаьа шуна цу элпах лаьцна?

Б –элпо билгалдо аз … (Б).

Аз (Б) ца лакхало , цундела из аду …(Мукъаза).

8. Рефлекси.

-Х1ун кхиамаш бехи аша? Хьан лахьийна тарсална б1араш? Хьан дог1у дош БАРКАЛЛА?