Просмотр содержимого документа
«В и ч / с п и д - коркунучтуу»
КЛАСС ЖЕТЕКЧИ : сЕЙТОВА М.Ы.
БИЗ ВИЧ/СПИДГЕ
КАРШЫБЫЗ
ТАРБИЯЛЫК СААТ.
Биз СПИДге каршыбыз!
Декабрь СПИДге каршы күрөшүүнүн эл аралык күнү.
Кыргызстанда ВИЧ илдети менен ооруган эки миӊ алты жүздөн ашык жаран катталган. Алар-дын эӊ көбү Чүйдө 640, эӊ азы Нарында 5 , Бат-кенде 164 атуул катталган.
ВИЧ - айыкпас оорулардын катарына кирет. Бул оору 21-кылымдын чумасы деп да аталып жүрөт.
ВИЧ – деген эмне? Бул ( орусча вирус иммунно-дефицита человека)кыргызча адамдын иммунно-дефицит вирусу деп чечмеленет. Бул вирус адам-дын иммунитетин зыянга учуратып, СПИД оору-сун пайда кылат. Натыйжада адам иммунитети түрдүү ооруларга туруштук бере албай калат.
СПИД – деген эмне? Бул (орусча синдром приоб-ретенногоиммуно дефицита) кыргызча кабылдан-ган иммун жетишсиздик синдрому.
Иммунитет - бул ар кандай зыяндуу бактерия жана вирустардан коргоочу адам организминин ситемасы. ВИЧ иммунитетти басандатып, орга-низм турдуу ооруларга чалдыгып, адам ооруйт. Натыйжада иммунитет өтө төмөндөп СПИД оору-су пайда болот.
ВИЧ/СПИД кандай жолдор менен жугат?
Бул оору 3 жол аркылуу жугат. Жыныстык бай- ланыш, ийне аркылуу, энеден балага.Дагы башка учурлар да болушу мүмкүн. М:таза эмес медици- налык куралдардан, кан куюуда, пирсинг жана татуировка жасоодо кокустук болуп кетсе,бироо- нун сакал алгычын колдонгондо.
ВИЧ/СПИД эмне кылганда жукпайт?
Бирге тамактанганда , сууга тушкондо, кучакта -шып учурашканда, өбүшкөндө, сүйлөшкөндө, жөтөлгөндө аба аркылуу жукпайт деп даарыгер-лер айтышкан.
ВИЧ/СПИДден кантип сактануу керек?
Жыныстык катнаш учурунда презерватив колдо- нуу , банги заттан алыс болуу, бир гана адам ме- нен мамиле тузуу. Презерватив колдонуу бир гана ВИЧ/СПИДден эмес башка дагы ар түрдүү жугуштуу жыныстык оорулардан сактайт. ВИЧ/ СПИД оорусунун алдын алуу ар бир жарандын өз милдети десек жанылышпайбыз.ВИЧ/СПИД-дин белгилерин аныктоо үчүн эӊ биринчи ВИЧ инфекциясына анализ тапшыруу керек. Эгер көп көп ооруй берген адам да анализ тапшырып кой- со ашыктык кылбайт .
ВИЧ/СПИД борборуна анализ тапшыруу акысыз жургузулот