Вирустар. Антивирустар

Саба?ты? жоспары

К?ні:   П?н: Информатика Саба?ты? та?ырыбы: Вирустар. Антивирустар Саба?ты? ма?саты:  Білімділік: О?ушылар?а та?ырыпты ?з бетінше т?сінуге ?олайлы жа?дай тудыру, жа?а та?ырыпты ??ындыру негізінде информацияны ?ор?ау, компьютерлік вирус, антивирустік программалар ??ымдарына т?сінік беру. Антивирустік программаларды ?олдану, компьютерді комплекстік профилактикалы? ?ор?ау шараларын ?йрету.

Дамытулышы?: О?ушыларды? есте са?тау ж?не логикалы? ойлау ?абілеттерін дамыту п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру

Т?рбиелік: О?ушыны? п?нге деген ?ызы?ушылы?ын арттыру, ?ділдікке, шыншылды??а, е?бек?орлы??а т?рбиелеу.

Саба?ты? т?рі: Д?ст?рлі емес. «Сот саба?ы»

Саба?ты? ?дісі: Іскерлік ойын саба?ы.

К?рнекілігі: ?ділдік туралы на?ыл с?здер, мультипроектор.

П?наралы? байланыс: ???ы?

Сот?а ?атысушылар: Сот т?ра?асы, хатшы, вирус, Операциялы? ж?йе, айыптаушы, ?ор?аушы, екі к?зетші, Касперский, Doctor Web, NOD 32, компьютер, сараптаушы.

Саба?ты? барысы:

І. Вирус, Антивирус жайлы т?сінік.

ІІ. «Сот саба?ы» атты ша?ын к?рініс

ІІІ. ?орытындылау.

?азіргі заманда ел аузынан «Компьютеріме вирус т?сті», «компьютерім вирустан ?шып кетті» т,с,с с?здерді естуге болады. Б?л не деген с?з? Компьютерге вирус ?айдан т?седі? Вирус т?ссе не істеміз? /проблемалы? ситуация/

Вирустарды табу?а ж?не жою?а м?мкіндік беретін программалар антивирусты? программалар деп аталады. Б?л программалар вируспен за?ымдал?ан файлдарды тауып ?ана ?оймай, оларды емдейді де оны за?ымдал?ан уа?ытына дейінгі ?алпына келтіреді.

Сотты? ж?руі:

Хатшы: — Сот келе жатыр, орындары?ыздан т?ры?ыздар!

Сот т?ра?асы: — Айыпкерді ?келі?дер!

Хатшы: — Айыпкер ?келінсін! (Екі к?зетші айыпкер Вирусты ?келеді).

Сот т?ра?асы: —  Тараз ?аласы, Аса м?лтек ауданында?ы сот отырысын бастаймыз. Сот процесіне айыптаушы __________, ?ор?аушы _______, ж?бірленуші Операциялы? ж?йе, айыпталушы Вирус ?атысып отыр. Осы сот процесі Тараз ?аласы, Аса м?лтек ауданыны? т?р?ыны Операциялы? ж?йені? арызы бойынша ж?ргізіледі. Хатшы арызды о?ы?ыз.

Хатшы: — Тараз ?аласы, Аса м?лтек ауданыныны? сотына осы ауданны? т?р?ыны Операциялы? ж?йеден

Арыз

Мені? арыз беру себебім, — 11 а?пан  2015 жылы интернет ар?ылы Вирус ілесіп келіп, мені? барлы? ж?йеме зиян келтірді, керек десе?із ж?йедегі барлы? ба?дарлама?а еніп, ?з білгенін жасап, ?орлы? к?рсетті. Тек ма?ан ?ана емес компьютерді? де ж?мыс істеуіне кедергі келтіруде, ?йткені, ж?мыс жасар алдында ба?дарламамен бірге кірісіп к?птеген ?иыншылы?тарды тудырды. Вирус?а ?діл жазасын берілуін с?раймын.

Сот т?ра?асы: — С?з ж?бірленуші Операциялы? ж?йеге беріледі.

Хатшы: — Ж?бірленуші Операциялы? ж?йе ша?ырылады.

Операциялы? ж?йе: — Мен, тиісті за??а с?йене отырып, тек шынды?ты айту?а ант беремін. Арызда жаз?андарымды растаймын. Мені осындай к?йге т?сірген Вирус тиісті жазасын алуын с?раймын.

Сот т?ра?асы: — Айыпкер Вирус! Сіз ?зі?ізді? ?ылмысы?ызды мойындайсыз ба?

Айыпкер Вирус: — Жо? мойындамаймын.

Сот т?ра?асы: — Олай болса ку?герлер ша?ырылсын!

Хатшы: — Ку?гер Компьютер ша?ырылады.

Ку?гер Компьютер: — Мен, тиісті за??а с?йене отырып, тек шынды?ты айту?а тиістімін. Мен, Операциялы? ж?йесіз ж?мыс ат?ара алмаймын. И?, Вирус тек Операциялы? ж?йеге ?ана емес, барлы? ба?дарлама?а еніп кедергі тудыруда. Сонды?тан Вирусты бізге жібермейтіндей етіп ?амау?а алулары?ызды с?раймын.

Сот т?ра?асы: — Олай болса келесі ку?герлерді ша?ыры?ыздар!

Хатшы: — Ку?герлер Касперский, Doctor Web, NOD 32 ша?ырылады.

Ку?гер Касперский: — Мен, тиісті за??а с?йене отырып, тек шынды?ты айту?а тиістімін. Компьютерге вирус ж???аннан бастап, Операциялы? ж?йеге зиян келтіруде. Осы жолды ?арастыра отырып, ж?йеге енген бар вирусты жойып ?олымнан келгенінше ж?рдем беріп келемін.

Ку?гер Doctor Web: — Мен де, Касперский айт?андай ж?йеге зиян келмес ?шін ?з ж?рдемімді аямаймын. Біра?та Вирус ол жа?дайды м?лдем т?сінбейді. Тиісінше жазасын алсын.

Ку?гер NOD 32: — Мен де, алда?ы ку?герлер айт?андай ?олымнан келгенінше ?з к?мегімді беріп келемін. ?йткені біз болмаса? Компьютер мен Операциялы? ж?йені? жа?дайы ?алай болары екені м?лім. ?ыс?асы, Вирус ?з ?діл жазасын алсын.

Сот т?ра?асы: — Барлы? ку?герлерді ты?дады?, енді сараптаушыны ты?дайы?.

Сараптаушы: — Мен сотты? тапсырмасы бойынша б?л жа?дайды тексеріп, мынадай ?орытынды?а келдім. ?здері?із білесіздер, б?кіл ?лемге Вирус айтарлы?тай зиян келтіруде. Вирус ?здігінен пайда бол?ан жо?, ол ?дейі ?аса?ана жасалын?ан. Вирусты? кін?сі Компьютерге еніп операциялы? ж?йеге ж?не бас?а да ба?дарламалар?а зиян келтіргені. Сонды?тан да Вирустан дер кезінде ?ор?анбаса?, келешекте керекті м?ліметтерді жо?алту?а душар етеді. Ал са?тану ?шін мынадай шаралар ?олдану?а болады: вирустан са?тайтын арнайы ба?дарламаларды пайдалану, вирусты ж??тыру м?мкіндігін азайту т?сілдерін ?арастыру, дискіні физикалы? за?ымданудан са?тау.

Сот т?ра?асы: — С?з айыптаушы?а беріледі.

Айыптаушы: — Мен, ?аза?стан Республикасыны? «А?паратты? ж?йелерді ж?не а?паратты? ресурстарды ?ор?ау» за?ыны? 8 мамыр 2003 жыл?ы №412-2, 5 тарма?ы, 20 – стаьясы, 1-2 б?лімдерін басшылы??а отырып, «А?паратты? ж?йелерге р??сатсыз ену», «А?параттарды ?рлау ж?не р??сатсыз ?олдану ар?ылы ?о?ам?а зияны келтіру», «А?паратты? ж?йелерді б?зу, б?лдіру ар?ылы компьютерлік ж?йені? ж?мысына кедергі келтіру» бойынша, Вирус за? алдында жауапты. Вирус Операциялы? ж?йеге ж?не бас?а да ба?дарлама?а айтарлы?тай зиян келтірді. Сонды?тан да б?кіл ?лемге танымал Вирусты, за? ж?зінде ?мірлікке сотталуын с?ранамын.

Сот т?ра?асы: — С?з ?ор?аушы?а беріледі.

?ор?аушы: — Мен, Вирусты ?ор?аушы ретінде айтарым, Вирусты? ешбір кін?сі жо? деп айта алмаймын. ?йткені істі ж?ргізу барысында біраз жайттар?а ?аны? болдым. Біра?та е? бірінші вирусты ойлап тап?ан кін?лілерді тауып, жазалау керектігін баса айт?ым келеді. Адам ойлап таппаса, Вирус м?нда отырмас еді. Сол себептен Вирус «Айыпп?л» т?леп, сот отырысынан босатуы?ызды с?ранамын.

Хатшы: — Т?ры?ыздар! Сот ке?есуге кетеді (Сот 1-2 минут ке?есуге шы?ып кетеді).

Хатшы: — Т?ры?ыздар! Сот келе жатыр! (?кім о?ылады).

Сот т?ра?асы: — Мен, ?аза?стан Республикасыны? «А?паратты? ж?йелерді ж?не а?паратты? ресурстарды ?ор?ау» за?ыны? 8 мамыр 2003 жыл?ы №412-2, 5 тарма?ы, 20-статьясы, 1-2 б?лімдерін басшылы??а отырып, «А?паратты? ж?йелерге р??сатсыз ену», «А?параттарды ?рлау ж?не р??сатсыз ?олдану ар?ылы ?о?ам?а зияны келтіру», «А?паратты? ж?йелерді б?зу, б?лдіру ар?ылы компьютерлік ж?йені? ж?мысына кедергі келтіру» бойынша, Вирусты? кін?сі бар екендігін айта келе «Айыпп?л» т?леп сот отырысынан босатылады. Б?л жа?дайда, негізгі кін?лілерді тауып, тергеу ісі ?айта ж?ргізілсін. Сонымен сот отырысын жабы? деп жариялаймын.

?орытындылау.

Компьютерлік вирус — арнайы жазыл?ан «к?бейуге» ж?не бас?а программалар?а «ж??у?а» ?абілетті, ша?ын к?лемді (200 ден 5000 байт?а дейін) компьютерлік программа. Ол ?здігінен бас?а программалар со?ына немесе алдына ?осымша жазылады да, оларды "б?лдіруге" кіріседі, сондай-а? компьютерде та?ы бас?а келе?сіз ?рекеттерді істеуі м?мкін. Ішінен осындай вирус табыл?ан программа "ауру ж???ан" немесе "б?лінген" деп аталады.

Е? ?ауіпті вирустар?а резиденттік т?рде жедел жадта са?талып, орындалатын ?рбір программаны за?ымдап отыратындары жатады.

?детте ?рбір вирус т?рі файлды? бір немесе екі типіне (т?ріне) ?ана "ж??ады". К?бінесе бірден орындалатын файлдар?а "ж??атын" вирустар жиі кездеседі. Файлдарды за?ымдайтын м?ндай вирустарды файлды? деп атайды.

Со?гы кезде вирусті? жа?а т?рлері — дискідегі файлды? ж?йені ?згертетін вирустар к?бейіп таралуда.

Кез келген программаны іске ?ос?анда дискіден бірінші вирус о?ылады да, ол т?ра?ты ЭЕМ жедел жадында са?талып файлдарды ??дейтін

программаларына жабысады.

• Вирусты кім жасайды, олар ?айдан пайда болады?

1 жолы. Оларды білікті ба?дарламашылар ?ыз?аныш, кектену, мансап??марлы? ма?сатында, бас?а б?секелес фирмаларына зиян келтіру ?шін

2 жолы Антивирусты? ба?дарламаларды сатудан а?ша табу ма?сатынан жазады.

Компьютерде вирус пайда болмау ?шін адам ?те ??ып-

ты, жауапты болу керек. Комплекстік профилактикалы?

?ор?ау шараларын ?олдану ?ажет.

"Ауыр?ан" дискілерді д?рыс ?алпына келтіру ?шін тек арнайы антивирустік программалар ?ажет.