Жаны темани иштелмаси

Коом адамына киришүү

Адам социалдык жандык, ал жашап жаткан коом менен ажырагыс байланышта. Бул өз ара таасир анын инсандыгын, баалуулуктарын жана коомдук түзүлүштөгү ролун калыптандырат. Адам жашоосунун бул негизги аспектилерин түшүнүү инсанды коомдун контекстинде изилдөөнүн негизи болуп саналат.

Гули тарабынан

Коомдук ролу жана статусу

Коомдук ролу

Социалдык статус

Мамиле

Ар бир адам коомдо ата-эне, жумушчу же жаран сыяктуу белгилүү ролдорду ойнойт. Бул ролдор анын жүрүм-турумун жана андан күтүүлөрүн аныктайт.

Адамдын коомдогу абалы анын мүмкүнчүлүктөрүнө жана кабылдоолоруна таасир этип, башкаларга салыштырмалуу абалын аныктайт. Статус жетишилет же дайындалышы мүмкүн.

Социалдык ролдор жана статустар өз ара байланышта жана бири-бирине таасир берип, коомдук түзүлүштүн ичинде адамдын инсандыгын аныктайт.

Инсанды социалдаштыруу

Үй-бүлө

1

Үй-бүлө - адам негизги баалуулуктарды, нормаларды жана жүрүм-турум үлгүлөрүн үйрөнгөн социалдаштыруунун негизги агенти.

Билим берүү

2

Мектеп жана башка окуу жайлары инсандын мындан аркы өсүп-өнүгүшүндө, анын коомго аралашуусунда негизги ролду ойнойт.

Социалдык топтор

3

Достор, кесиптештер жана кызыккан жамааттар сыяктуу ар кандай социалдык топтор менен өз ара аракеттенүү да социалдаштырууга таасирин тийгизет.

Социалдык нормалар жана баалуулуктар

Коомдук нормалар

баалуулуктар

1

2

Коомдо эмне маанилүү, туура жана керектүү экенин аныктаган негизги принциптер.

Коомдун мүчөлөрү карманууга тийиш болгон жалпы кабыл алынган жүрүм-турум эрежелери жана стандарттары.

Коомдогу ролу

Инсанга тийгизген таасири

4

3

Коомдук нормалар жана баалуулуктар адамдардын жүрүм-турумун жетектейт жана жөнгө салат, коомдук тартипти жана биримдикти камсыз кылат.

Коомдун нормаларын жана баалуулуктарын интернационализациялоо адамдын инсандыгын калыптандырууга олуттуу таасирин тийгизет.

Коомдук мекемелер

Үй-бүлө

Билим берүү

Коомдун мүчөлөрүнүн көбөйүшүнө, социалдашуусуна жана эмоционалдык жыргалчылыгына жооптуу негизги социалдык институт.

Коомго ийгиликтүү интеграциялоо үчүн зарыл болгон билимдерди, көндүмдөрдү жана баалуулуктарды берүүчү мекеме.

Экономика

Саясат

Коомдогу товарларды жана кызматтарды өндүрүүнү, бөлүштүрүүнү жана керектөөнү жөнгө салуучу мекеме.

Башкаруу, чечимдерди кабыл алуу жана коомдогу бийликти бөлүштүрүү үчүн жооптуу мекеме.

Социалдык топтор жана жамааттар

Негизги топтор

Экинчи топтор

Чоң жамааттар

Социалдык тармак

Үй-бүлө жана достор сыяктуу тыгыз эмоционалдык байланыштары бар чакан топтор.

Улуттар, этникалык жана диний топтор сыяктуу кеңири социалдык жамааттар.

Адамдардын жана топтордун ортосундагы мамилелердин татаал, динамикалык системалары.

Жалпы кызыкчылыктарга же максаттарга негизделген көбүрөөк расмий жана жеке эмес топтор.

Социалдык өз ара аракеттенүү

Кызматташуу

Конкурс

Конфликт

Жалпы максаттарга жетүү же көйгөйлөрдү чечүү үчүн адамдардын биргелешкен аракеттери.

Адамдардын өз максаттарына жетүү, ошол эле учурда башкаларга каршы чыгуу каалоосу.

Конфронтацияга алып баруучу кызыкчылыктардын, баалуулуктардын же ресурстардын кагылышы.

Корутунду

Өз ара көз карандылык

Ар тараптуулугу

1

2

Адамды коомдун контекстинде изилдөө анын инсандыгынын көп жактарын ачып берет.

Адам өзү жашап, өнүгүп жаткан коом менен ажырагыс байланышта.

Динамизм

Түшүнүүнүн маанилүүлүгү

4

3

Инсан менен коомдун ортосундагы мамиле тынымсыз өзгөрүп, өнүгүп турат.

Бул карым-катнашты терең түшүнүү инсанды ийгиликтүү социалдаштыруунун ачкычы болуп саналат.